АН-ынхан Чингис болохоор улайрах нь юуных вэ

Дээхнэ үед Монголд анх хужаа төмс худалдаалагдаж эхлэхэд хүмүүс хэсэгтээ л ялгахгүй хууртсан. Энэ үеэр нэгэн худалдагч эр хужаагийн хулхи төмсөн дээрээ “Монгол төмс” хэмээн бичиг наан ард иргэдийг татаж, ашиг олж байгааг харсан хажуу дахь монгол төмс худалддаг эр “Жинхэнэ Монгол төмс” хэмээн бичиг нааж байсан юм даг. Энэ бодит түүх юм шүү.

Үүнтэй адилаар Монголынх биш л юмнууд Монгол гэж итгүүлэхийг зоридог урд зүгээс гаралтай, өөрсдөө тэрийгээ мэдсэн ч нууж чаддаггүй удамшил гэмээр зүйл нь юм. Яг ийм удамшил гэмээр зүйл Ардчилсан нам /АН/-д байгаа нь эрхгүй нэгийг бодогдуулна, олны үг ортой гэдэг дээ. АН төрийн эрхэнд гарснаас хойш Чингис хааны нэрээр үгүй ээ мөн олон удаа тоглож, шоудлаа. Чингис компанит ажил өрнүүлсэн гэлтэй. Гадаадад “Чингис” бонд гаргаж эзэн хааны нэрийг худалдаж идэж, дотоодод бүхнийг Чингис болгох ажиллагаа өрнүүлэв.

Хэнтийн аймгийн төвийн Чингис болгон өөрчилж, Сүхбаатарын талбайг Чингисийн талбай болгон өөрчлөөд зогсохгүй Англиас авчирсан Чингис хааны барималыг Чингисийн талбайн төвд байрлуулахаар зэхсэн удаатай. АН-ынхны Чингис төлөвлөгөөт ажлын хүрээнд УИХ дахь АН-ын хөрөнгөтэй гишүүд болгон чадах чинээгээрээ Чингис хаанаар өөрсдийгөө чимэв. “Ажнай” Д.Бат-Эрдэнэ Чингис хааны морьт барималыг гурван сая еврогоор худалдан авч эгээтэй “Чингисийн ажнай” хоч авчихаагүй бол Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайд асан Х.Баттулга “Чингис” нэртэй дэлхийд байхгүй дээд зэргийн тансаг автомашин захиалгаар хийлгүүлж байгаа.

Тэгвэл саяхан эзэн Чингис хаанаар нэрээ аймгийнхаа төвийг нэрлэсэн Хэнтийн аймгийн засаг дарга асан, АН-ын гишүүн С.Жаргал “Чингис” нэртэй шинэ нам байгуулахаар баримт бичиг бүрдүүлж яваа сонстлоо. Чингис нэрээр шоудаж, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж болно. Энэ арай дэндэнэ ээ. Үүнээс өмнө АН-ыхан “Чингис” нэртэй марк хэвлүүлж, “Чингис” нэртэй янз бүрийн арга хэмжээ, тэмцээн уралдаан санаачилж, өөрсдийг нь хүлээж авахгүй Чингис хааны ууланд очиж баларч байсан түүхтэй.

Намын нөхдөөсөө яаж дутах вэ хөрөнгө чинээгээрээ АН дотроо толгой цохидог басхүү АН-ын “саалийн үнээ” гэгддэг “АПУ” тодотголтой Г.Батхүү “Чингис”-ээр гангараад авсан. Түүнийг Чингис хаан хойд дүр хэмээн албан бусаар тодруулж, чамгүй хөрөнгө зарсан нэгэн арга хэмжээг саяхан Төв цэнгэлдэх хүрээлэнд Чингис хаантай харьцдаг гэх цэцэрлэгийн багш хийгээд авсан. Цэцэрлэгийн багшаас гарамгүй их хөрөнгөөр хийгдсэн эл арга хэмжээг хэн нэгэн баян эрхэм санхүүжүүлсэн бөгөөд тэр нь хэн бэ гэдэг бараг л тодорхой зүйл болов уу.

Түүнчлэн Буянт-Ухаа нисэх буудал Чингис хаан болгохыг АН-ынхан гаргасан гэх. Юутай ч энэ мэтчилэн ил, далдаар АН-ынхан тэр чигтээ “Чингис”-ээр өөрсдийгөө битүү хуяглаж туйлширч байна. Туйлшрал туйлдаа хүрдэг гэдэг. Энэ туйл нь АН-ынхны шинэ фракц байж болох талтай. Н.Алтанхуягийн тэргүүлдэг “Алтангадас” фракц байр сууриа алдаж эхэлсэнтэй холбоотойгоор АН-д бусад фракцууд хүчээ авахаар зэхэж буй энэ үед хэсэг нөхдүүд шинэ фракц байгуулахаар бодолхийлж эхэлжээ. Магадгүй тэр нь “Чингис” нэртэй байвал битгий гайхаарай.