ОУВС Солонгос улсыг ХЯМРАЛААС ГАРГАЖ БАЙЖЭЭ

ОУВС манай улсад 5.5 тэрбум ам.долларын “Extended fund facility” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх болсон бөгөөд энэ хүрээнд эхний ээлжинд 440 сая ам.доллар шууд өгөхөөр болсон билээ.

Үлдсэн мөнгийг хандивлагч орнууд, олон улсын банк санхүүгийн байгууллагаас босгоход ОУВС дэмжлэг үзүүлэхээр болсноо мэдэгдээд байгаа юм. Иймээс Засгийн газрын ажлын хэсэг энэ сарын 21-нд хөрөнгө босгох ажилдаа шууд орж, нэлээд өргөн бүрэлдэхүүнтэй багийг хилийн чанад руу илгээжээ.

Эх сурвалжийн мэдээлснээр Сангийн яамнаас голцуу бүрэлдсэн Ажлын хэсэг Хонконг, Токио, Торонто, Нью-Йорк, Сингапур, Лондон зэрэг хотуудад очих аж. Нөгөөтэйгүүр, Сангийн яамныхны ажиллах хотууд болон маршрутыг харахад бүгдэд нь санхүүгийн зах зээл, хөрөнгийн бирж өндөр хөгжсөн орнууд гэдэг нь ажиглагдаж байна. Ингээд ОУВС-ийн талаарх нэгэн баримтыг дэлгэе.

ОУВС /Сан/

Тус байгууллага нь дэлхийн 2-р дайны дараа байгуулагдсан, гол зорилго нь дэлхийн эдийн засаг, санхүүгийн системийн тогтвортой байдлыг хангах юм. Одоогоор 188 орныг өөртөө багтаасан, шийдвэр гаргахдаа геополитик гэхээсээ илүү цэвэр эдийн засгийн онол дээр үндэслэж шийдвэр гаргадаг. Манайх шиг жижиг эдийн засагтай улсад хөтөлбөр хэрэгжүүлэхэд ямар нэг далд санаа байх ямар ч боломжгүй юм. Дэлхийн эдийн засгийн байрлал хурдтай өөрчлөгдөж байгаа болохоор тус байгууллагын хувьд АНУ битгий хэл баруун европын орнуудын нөлөө улам бүр хумигдаж байгаа. Тухайн орны эдийн засаг хямраад, засгийн газар нь туслалцаа хүссэн тохиолдолд л хөтөлбөр хэрэгжүүлдэг. Тэгэхээр Сан нь "барууны гар хөл", эсхүл бидний "дайсан" биш юм.

EFF- Extended Fund Facility

Бид саяхныг хүртэл ОУВСанг Standby гэсэн үгээр ойлгож хүлээж авч байсан. Тэгэхээр Сан нь олон төрлийн хөтөлбөр хэрэгжүүлдэг бөгөөд тухайн улсын эдийн засгийн хүндрэлээс хамаарч аль хөтөлбөрийг сонгохоо харилцан тохиролцдог. EFF нь дор хаяж гурван жил хэрэгждэг бөгөөд илүү эдийн засгийн бүтцийн өөрчлөлтийн асуудлыг түлхүү агуулдаг билээ. Өөрөөр хэлбэл манай эдийн засгийн хямрал илүү архагшсан, тэр дундаа банк, санхүүгийн сектор илүү будилаантай, эмзэг байна гэж ойлгож болно.

Нэгэн түүх 

Тус санд ажиллаж байсан нэгэн Солонгос иргэн 1997 оны Солонгосын хямрал болон Сангийн хөтөлбөр ямар байдлаар тус улсад хэрэгжсэнийг ийн ярьсан байна. Тэр улстөрч биш, гэхдээ тухайн улсын эдийн засгийг авч гарсан цөөн тооны төрийн албан хаагчдын нэг байжээ. Одоогоос 20-иод жилийн өмнө Солонгос улс ямар байдалтай байсныг бид бүхэн мэднэ. Гэхдээ тэд өнөөдөр Азийн бар улс, техник технологиороо дэлхийд тэргүүлэгч гүрэн болж чаджээ.

Тэрбээр "1997 оны Азийн хямралд гүнзгий нэрвэгдсэн орны нэг нь Өмнөд Солонгос бөгөөд иргэд маань алтан бөгжөө тайлж улсдаа өгч байсан үе. Тэр үед манай улсыг 10 хүрэхгүй гэр бүл хянаж, банкуудаар дамжуулан улсын маань үнэ цэнэтэй бүхнийг авч тухайн үеийн парламентад хяналтаа тогтоосон цөвүүн цаг байсан гэж. (их танил нөхцөл!) Улстөрчид Сангийн хөтөлбөрийг авахыг бүх боломжоороо эсэргүүцэж байсан хэдий ч бид Сантай хөтөлбөр тохирч чадсан юм. Үр дүнд нь 40 гаруй үр ашиггүй банкуудын муу активуудыг цэвэрлэж, бүтцийн өөрчлөлт хийснээр дөрвөн цэвэр банктай үлдсэн. Эцэстээ төр нь төр шиг, банк нь банк шиг ажиллах нөхцөл бүрдэж бид урагшаа харан амьдрах итгэл найдварыг олж авсан юм” хэмээжи билээ.

Дүгнэлт

1992 онд Монголын эдийн засгийг үүрч явсан төрийн түшээд том сонголтын өмнө ирсэн гэж хуучилдаг. Хойд хөрш мөнгө өгөх боломжгүй байсан ч урд хөрш туслахад бэлэн байсан гэлцдэг. Гэхдээ тэд эдийн засгийн биеэ даасан бодлого нь Монгол үндэстний аюулгүй байдлын үндсэн нөхцөл гэж үзээд ОУВС, Дэлхийн банк болон Азийн хөгжлийн банкинд гишүүнээр элссэн юм. Энэхүү мэдээллийг уншаад бидэнд үгүйлэгдээд байгаа санхүүгийн тогтвортой орчин, төсвийн сахилга бат чухал уу, бид дотооддоо үүнийг шийдээд явах чадвар байгаа билүү гэдгийг иргэд мэргэн оюундаа тунгаана биз ээ.

Б.Энх-Уянга

www.zindaa.mn