Бид татвараас зугтаж, зөрчил гаргавал ямар хариуцлага хүлээх вэ?

Эрхэм уншигч танд татварын талаарх бэсрэг нийтлэлийг хүргэе. Ингэхдээ бидэнд ногддог татварын их бага, зөв буруу, дарамт шахалтыг хөндсөнгүй. Зөвхөн танд хэрэгтэй мэдээллийг  бэлтгэлээ.

Монгол Улсад оршин суугч гадаад, дотоодын иргэн, аж ахуйн нэгж татвар ногдох орлого олж эхэлсэн л бол хуулийнхаа дагуу татвар төлөх ёстой. Үүний тулд хувь хүн орлого олж эхэлснээс хойш нэг сарын дотор тухайн нутаг дэвсгэрийнхээ татварын албанд бүртгүүлнэ. Мөн шинээр байгуулагдсан аж ахуйн нэгж, байгууллага нь үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг холбогдох байгууллагаас авснаас хойш 10-14 өдрийн дотор харьяалагдах татварын албанд татвар төлөгчөөр бүртгүүлэх учиртай.

Татвар төлөгч татварын албанд бүртгүүлээгүй, татварын тайланг хуулиар тогтоосон хугацаанд гаргаж өгөөгүй тохиолдолд хувь хүнийг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний, эсхүл түүнийг хоёроос гурав дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр. Албан тушаалтныг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг гурваас дөрөв дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгоно.

Татварыг хугацаанд нь төлөөгүй бол төлөгдөөгүй татварын дүнд хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд 0,1 хувьтай тэнцэх хэмжээний торгууль ногдуулна. Мөн зөрчилд Засгийн газраас баталсан хувиар алданги тооцдог аж. 2016 онд тооцох алдангийн хувь хэмжээг 0,0537 хувиар тогтоожээ.

Татвар ногдох орлого, орлогоос бусад зүйлийг нуусан бол татварыг нөхөн төлүүлж, нөхөн төлүүлэх татварын 30 хувьтай тэнцэх хэмжээний торгууль ногдуулна.

Шинээр татвар төлөгчөөр бүртгүүлэхэд ямар материал бүрдүүлэх вэ?

- Татвар төлөгчийн бүртгэлийн маягт бөглөх (ААН-ийн хувьд ТБ-01 маягт, бусад байгууллага-ТБ-02 маягт, хувь хүн-ТБ-03)

- Улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар

- Хуулийн этгээдийн дүрэм

- Үүсгэн байгуулагчийн анкет, иргэний үнэмлэхний хуулбар

- Хуулийн этгээдийн банкны дансны хуулга

- Удирдлагын анкет, иргэний үнэмлэхний хуулбар

- Түрээсийн гэрээ (Түрээсийн байранд байрлах бол)

Ямар татварыг хэзээ төлдөг вэ?

Төгсгөлийн оронд...

Монгол Улсын үндсэн хуулийн 2-р бүлэг 17.3-т иргэн бүр хуулиар ногдуулсан татвар төлөх гэж заажээ. Улсын төсвийн 70-80 хувийг татвараар бүрдүүлдэг гэсэн байдаг. Тиймээс хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлж өөрт ногдох татвараа хүндэтгэллтэйгээр төлцгөөе. Энэ нь бидний эх орондоо хувь нэмрээ оруулж буй нэг хэлбэр юм.

Д.Үржинбадам

WWW.ZINDAA.MN