Монголд оффшорчид байна уу, Ерөнхийлөгч өө?

Оффшор бүсэд ихээхэн хэмжээний мөнгө байршуулсан этгээдүүдийг нийтэд зарлаж, нуусан мөнгийг нь Монгол Улсад оруулж ирнэ хэмээн Ерөнхийлөгч Х.Баттулга нарын хүмүүс зарлаад чамгүй хугацаа өнгөрөөлөө. Сүүлдээ улстөрийн захиалгатай гэмээр иргэний нийгмийн байгууллагууд “оффшорчидтой тэмцэнэ”, “халз мэтгэлзэнэ” гэсэн мэдээлэл хаа сайгүй. Тэр оффшорчид гээд байгаа нь хэн юм бэ. Үнэхээр тийм хүмүүс байгаа бол хуулийн байгууллага шалгаад хариуцлагаа тооцооч. Ерөнхийлөгч Х.Баттулга, “Ард түмний онц зөвлөл”, “Ард түмнээ өрнөөс салгах хөдөлгөөн”-үүдийн энэ ярианд иргэд итгэхээ болилоо. Хууль ёсоор бол Монгол Улсын шүүхээс хэнийг ч оффшор дансанд мөнгөтэй байна хэмээн нийтэд зарлаагүй. Хэн нэгэнд ял тохоогүй байна. Гэтэл Ерөнхийлөгчөөсөө эхлэн учир битүүлэг зүйл ярих нь зүйд нийцэх үү. Тэд ярих ярихдаа Панамын баримтад дурдагдсан 49 хүнийг нэрлэнэ, илрүүлнэ хэмээн жагсаж цуглаад байсан ч чимээ алдарсан. Үүний цаана нийгэмд оволзож буй хардалт. Баримтгүйгээр нийтийн сүлжээнд хардагдан цоллуулж байгаа хүмүүсийн нэр төр гээд ярих зүйл олон.  

Анх Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн консорциумаас УИХ-ын дэд даргаар ажиллаж асан С.Баярцогтыг оффшор бүсэд ихээхэн хэмжээний мөнгөн хадгаламжтайг илрүүлж, улмаар С.Баярцогт тус бүсэд нэг сая ам,доллар мартсан гэдгээ ч өчиж байв. Энэ цагаас хойш л иргэний нийгмийн хөдөлгөөний хэдэн нөхөд оффшор бүсийн тухай нийгэмд буруу ташаа ойлголт өгсөөр ирсэн. Ташаа гэсний учир нь хэдэн жил жагсаал цуглаан зохион байгуулж, ямар ч мэдээлэлгүй хоосон хардалтаар нийгмийг бужигнуулсан юм.  

Харин өнгөрөгч 2016 оны сонгуулиар оффшор гэх үгнээс өөр мэдлэггүй иргэний нийгмийнхэн талбай дээр гарч ирэхдээ хэдэн нэртэй болж оффшорын тухай мэдээллээ бага зэрэг зузаалсан харагдсан. Үнэн худлыг бол мэдэх юм алга. Тухайлбал, Ерөнхий сайд асан С.Баярын охид, хотын дарга асан Э.Бат-Үүлийн хүү Б.Чулуудай, өдгөөгийн Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар, “Петровис”-ийн Ж.Оюунгэрэл, УИХ-ын гишүүн Б.Дэлгэрсайхан гээд хэдэн хүний нэртэй болчихсон. Үүнийг чухам хаанаас хэн тодруулж өгсөн нь ч тодорхой бус. Жагсагчдын хувьд бол Панамын баримтад яаран нэвтэрчихгүй хүмүүс гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Тэгэхээр арай өөр гар шургалсан байхыг үгүйсгэхгүй. Хардахад хүртэл баримжаа хэрэгтэй учраас тэр шүү дээ.

Тухайн үед Ерөнхийлөгчийн сонгууль угтсан гэж болохоор хэд хэдэн үйл явдлаас харж байхад сонгуульд зориулсан пиарын ажиллагаа юм биш үү гэж хардаж бодохоор. Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үеэр АН-аас нэр дэвшигч Х.Баттулгын зүгээс оффшор бүс, “30 гэр бүл” гэх учир битүүлэг асуудал дэгдээж, улмаар  иргэний байгууллагууд талбай дээр удаа дараа жагсаал цуглаан зохион байгуулснаас харвал сонгуульд зориулсан акц гэж хэлэхэд буруудахгүй. Хэрвээ тийм биш байсан бол өдийд “30 гэр бүл”, “оффшорчид” гээд бүгд илэрчихээр цаг хугацаа өнгөрчээ.

Ийнхүү Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн кампанит ажил өндөрлөсний дараа “Оффшор бүсээс дөрвөн сая 370 мянган ам.доллар оруулж ирлээ” гэх мэдээллийг Ерөнхийлөгчийн нэрийг дурдан мэдээлсэн зэрэг нь ямар ч баримтгүй.

Гэтэл хамгийн сүүлд “Оффшорчдыг халз мэтгэлзээнд дуудаж байна” гээд хэний ч нэрийг дурдсангүй. Халз мэтгэлзээнд дуудаж байгаа бол тодорхой нэр ус байх ёстой. Үүний цаана чухам ямар улстөр нуугдаад байна вэ. Нөгөө талаас Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд “Оффшор бүсэд 31 их наяд төгрөг байгаа” хэмээсэн мэдээлэл хүртэл дэлгэж,  УИХ-аас “Оффшорын хууль” ч батлаад авсан. Сүүлийн гурван жилийн хугацаанд болж өрнөсөн “оффшор”-ын асуудал ингээд эзэнгүй үлдэж байгаа учраас Монгол Улсад оффшорчид байна уу гэж Ерөнхийлөгч Х.Баттулга, Тамгын газрын дарга З.Энхболд болон иргэний хөдөлгөөний тэргүүнүүдээс асуух цаг иржээ.

С.Ууганбаяр

www.zindaa.mn