100 мянган хятад тариачныг Монголд нутагшуулах боломжтой

Манай урд хөршийн эрх баригчидын явуулж буй “хотжуулах” бодлогын ачаар жил бүр олон зуун мянган тариачин амьдрах газар хайн хүн ам цөөтөй, газар тариалан эрхлэх боломжтой гадаад орнуудаар хэрэн хэсүүчлэх болсон гэсэн мэдээллийг дэлхийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд цацсаар байна. Зарим эх сурвалжийн мэдээлэлд “Нэг км2 газар нутагт 1.8 хүн ноогддог, газар нутгийн ихэнх хэсэг нь газар тариалан эрхлэхэд туйлын боломжтой шимт хөрстэй монгол улс хятадын тариачдын зүглэх улс №1” гэж бичиж байгаа нь түгшүүр төрүүлж байгаа юм. Тэр ч байтугай сүүлийн 20 жилд тариа тарих газраа Засгийн газарт алдсан 120 сая хятад тариачдын 100.000-ыг нь Монголд “шингээх” боломжтой гэсэн дургүй хүрэм дүгнэлт ч хийсэн байх юм. Магадгүй, газраа Засгийн газарт олон сая юаниар худалдсан тариачин малчин Монголын ядуухан нэгний нэрийг барьж газар авчихаад “Нууц ноёнтон” болчихсон сууж байх вий гэсэн бодол айдас төрүүлнэ. Монгол Улсын хуулиар гадаадын иргэнд газар өмчлүүлэхийг хориглодог хэдий ч энэ заалтын цоорхойгоор олон гадаад иргэн газар эзэмшиж буй нь өдгөө нэгэнт бодитой болжээ.

Манай улсад бизнесийн зорилгоор орж ирсэн хятад иргэд хэл ам таталж байдаг нь үүний хажууд бага хэрэг билээ. Дээрх мэдээллийг анхлан дэлгэсэн хятад судлаач эрдэмтэн Жон Кинг Фербанкийн бичсэнээс товчлон хүргэе.

Тэрбээр “БНХАУ хэдийгээр дэлхийн хамгийн хүчирхэг эдийн засагтай улс болохоор зүтгэж байгаа ч зарим статистик үзүүлэлтийг нь харвал зүгээр л “аймшигтай” гэсэн үг толгойд орно. Жишээлбэл, гуравхан жилийн дотор барилга дэд бүтэц байгуулах зорилгоор 51-55 сая тариачны газрыг чөлөөлжээ. Ингэхдээ газар эзэмшигчдэд “Та газар тариалан эрхлэх чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж болно. Гэхдээ Хятадад харьяалалгүй газарт л газар эзэмших ёстой” гэсэн ухуулгыг хийгээд тодорхой хэмжээний төлбөр төлсөн байна.

“Нэг гэр бүл-Нэг хүүхэд” хуулийг зөрчин газраа алдсан тариачдыг оруулбал энэ тоо 60 саяд хүрнэ. Сүүлийн жилүүдэд дээрх бодлогын хэрэгжилт өмнөхөө бодвол арай намжсан ч жил бүр 2-4 сая тариачин газраа алдсаар байгаа юм. Эдүгээ Хятадын Засгийн газар нэг тариачин ойролцоогоор 2 ум (0.1647 га-тай тэнцэнэ) газар эзэмшиж байна гэсэн мэдээлэл хийж байна. Гэтэл энэ тоо аль 1996 онд л 1.59 му байсан шүү дээ” гэж бичжээ.

Урд хөршид 1996 оноос хойш 125 сая тариачин газраа алдсан гэсэн баримт Jinyang Net-д тавигдсан байна. Газрыг дэд бүтцийн зорилгоор ашиглах ажил Цзянсу, Хубэй, Сычуань мужид тусгай хөтөлбөр болон хэрэгжиж эхэлсэн бөгөөд 2008 оноос улам эрчимжиж, бүх орон даяар хэрэгжүүлэхээр болсон байна. Түүнээс хойш хоёрхон жилийн дотор урд хөршийн нэг мужид дунджаар 20 хот байгуулагджээ. Тариалангийн болхи тосгон орчин үеийн хот болох үйл явц тасралтгүй үргэлжилж, өв уламжлан хийж ирсэн ажлаа өөр газар оронд үргэлжлүүлэх хүсэлтэй иргэдийн тоо ч нэмэгдсээр байна. Эдгээр иргэд газрын үнэ хямд байдаг манайх шиг улсад цагаачлах хүсэлтэй байгаа нь тодорхой. Тиймээс монголчууд дээрх мэдээлэлд нэн сэрэмжтэй хандах нь зүй юм.

Б.Хурцболд