Төрийн соёрхолт бүтээл | П.Бадарч - ”ЕСӨН ЭРДЭНИЙН ОРОН”

Автор | Zindaa.mn
2019 оны 02 сарын 04

 

Монгол Улсын Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, Ардын уран зохиолч Пунцагийн Бадарчид Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар ТӨРИЙН СОЁРХОЛ хүртлээ. Шагнал гардуулах ёслол өнөөдөр /2019.02.04/ Төрийн ордны Ёслол хүндэтгэлийн өргөөнд болов.  

 

Нэрт яруу найрагч П.Бадарч нь өдгөө 80 насыг зооглож байна. Тэрбээр 1960 оноос эхлэн уран бүтээл туурвиж, "Морьд", "Есөн эрдэнийн орон", "Алтан тоос", "Зургаан мөнгөн мичид", "Ширхэг цагаан сувд", "Хэрлэн" зэрэг яруу найргийн ном хэвлүүлснийг бид мэднэ.  

 

Төрийн соёрхолт, Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, Ардын уран зохиолч Пунцагийн Бадарчийн 1988 онд Д.Нацагдоржийн шагнал хүртэж асан “Есөн эрдэнийн орон” найраглалыг Монголын утга зохиолын салбарт баяр тохиосон энэхүү өдөрт зориулан нийтэлж байна.

 

***

 

ЕСӨН ЭРДЭНИЙН ОРОН

 

Ивээлт нарны нь цацрал алтан эрдэнэ

Элгэн уулсын нь оргил мөнгөн эрдэнэ

Илчийн улаан гал нь шүрэн эрдэнэ

Ээжийн цагаан сүү нь сувд эрдэнэ

Энгүй өргөн тал нь оюу эрдэнэ

Эрхэс наадах тэнгэр нь номин эрдэнэ

Элбэрлийн цагаан гэр нь тана эрдэнэ

Энх үүрийн туяа нь зэс эрдэнэ

Эрхэт ардын нь эв ган эрдэнэ

Эх орон минь есөн эрдэнэ

 

 

Эргэх их дэлхийн уул усанд тэгшхэн

Илч гэрлийн гайхамшиг мандсан нар алтан билээ

Энгүй өргөн талын шимт хөрсөнд төлжиж

Эрдэнийн түрүү сугсруулсан амуу тариа алтан билээ

Энэ сайхан монголын удам залгасан бүл

Энхрий хос амрагийн дурсгалын бөгж нь алтан билээ

Энэрэлт төрийн далбаанд эгнэгт өнгөлөг гялалзсан

 

Эрдэнийн соёмбо үсэг

Элэгдэшгүй алтан билээ

Авралын гэгээн нар нь алтан

Ачит төрийн сүлд нь алтан

Арвайн түмэн түрүү нь алтан

Амраг хосын дурсгал нь алтан

Миний эх орон алтан эрдэнийн билээ

 

Саваа дүүрэн мэлтэлзэх Онон, Хэрлэнгийн урсгал

Сартай шөнөөр ажихад мөнгөн хээтэй байв

Саалийнхаа дээжийг өргөж, аянд хүүгээ үдсэн

Санаа нь сүү эхийн, цацлын халбага мөнгөн байв

Саатаж алсад суугаад аавдаа очиж золговол

Санасан эцгийн зэхсэн эмээл мөнгөн байв

Эцгийн зэхсэн эмээл нь мөнгөн

Ээжийн цацлын халбага нь мөнгөн

Сар наадсан ус нь мөнгөн

Сархад мэлтэлзсэн хундага нь мөнгөн

Миний эх орон мөнгөн эрдэнийн билээ

 

Улсынхаа заяаг түшиж хувьсгалч ах нарын

Уухайлан мандуулсан туг шүр адил улаан билээ

Уламж эртнээс дээдэлсэн монгол хүний голомт

Угалз дөлт гал минь шүр адил улаан билээ

Удмаас буян төгс өргөө цагаан гэрийн минь

Унь тооны бүхлээрээ шүр адил туяаран билээ

Уул усны савд уран бие найгуулсан

Удвал цэцгийн дэлбээ шүр адил дөлтөн билээ

Хурын улаан цэцэг нь шүрэн

Хувьсгалын улаан туг нь шүрэн

Хурц улаан гал нь шүрэн

Хорол улаан тооно нь шүрэн

Миний эх орон шүр эрдэнийн билээ

 

Өргөн талын элгэнд чандманаланхан буусан

Өргөө гэрүүд минь танан өнгөөр цавцайна

Өчнөөн үеийг элээсэн хангайн буурал уулсын

Өвгөн цаст оргил танан өнгөөр цагаарна

Өлзийт ерөөл билэгдэж, өнөр буурал эхийн

Өргөсөн сүүний дусал танан өнгөөр цацарна

Өнөөдрийн сайхан үеийн бат цагаан харшууд

Өвлөж хойчдоо үлдээх тана эрдэнэ байна

Хайрын цагаан сүү нь танан

Ханат цагаан гэр нь танан

Хангайн цагаан оргил нь танан

Хашийн цагаан орд нь танан

Миний эх орон танан эрдэнийн билээ

 

Yүлгүй шөнийн тэнгэрт сүүн заадас татуулж

Өвч түгсэн одод сувд адил гялалзана

Yелээ татсан талын энгээр тархан бэлчсэн

Yржилт хонин сүрэг минь сувдранхан налайна

Yнэрт тансаг өвсний ширхэг тоолон буусан

Yүрийн ариун шүүдэр сувдан далай байна

Yр буяны <<тэнгэр>> саальчин монгол хүүхний

Yсний гоёхон даруулга сувдан хээтэй байна

Хөх тэнгэрийн нь одод сувдан

Хөдөө талын нь сүрэг сувдан

Энх үрийн нь шүүдэр сувдан

Эгэл саальчны гоёл нь сувдан

Миний эх орон сувд эрдэнийн билээ

 

Эр биеийн хийморь сэргэж үүрийн талд давхивал

Энгүй тэнгэр зүүнээсээ зэсийн өнгөөр хаяарлаа

Ээлт сүргээ хурааж үдшийн хотонд ирвэл

Энэтээх үүлсийн хормой зэс эмжээр татлаа

Эгшигт дуугаа аялж айргаа аягалан суувал

Идээ сөгнөсөн хувин зэс бүстэй байлаа

Энхийн их ордны ган нуруу холбож

Эвийн гагнуур тавивал зэсийн өнгөөр цацарлаа

Саалийн хувингийн бүс нь зэс

Сайн гагнуурын оч нь зэс

Онгон үүрийн туяа нь зэс

Оройн үүлсийн хаяа нь зэс

Миний эх орон зэс эрдэнийн билээ

 

Ухаан санаа цэлмэх уулсынхаа хярд гарвал

Ургаа сум шиг гацуур оюу ногоон байв

Уудам талдаа ирээд дөрөө мултлан буувал

Урьхан намрын ганга нь оюу ногоон байв

Уран бидэр татах нуураа хөвөөлөн алхвал

Усны цээлд замаг нь оюу ногоон байв

Унаган хүлгээ хантайрч эмээлийн дөрөө авбал

Угалз ширээлсэн гөлөм нь оюу ногоон байв

Усны зөөлөн замаг нь оюу

Угалз ширээлсэн гөлөм нь оюу

Урьхан намрын ганга нь оюу

Уулсын сайхан гацуур нь оюу

Миний эх орон оюу эрдэнийн билээ

 

Хүү миний заяанд эхийн сүү шиг ариухан

Хүслийн сайхан тэнгэр номин цэнхэр юм

Хүлэг морин гүйх хаврын налгар өдөр

Хүрээлсэн талын зэрэглээ номин цэнхэр юм

Хүйтэн өвлийг халсан дулаан цагийн билэгдэл

Хүүшид ургасан яргуй номин цэнхэр юм

Хүний дээд аавдаа, шинийн нэгэнд золгохдоо

Хүндлэн барьсан баранзад номин цэнхэр юм

Эрхсийн цэнхэр тэнгэр нь номин

Илбийн цэнхэр зэрэглээ нь номин

Эхний цэнхэр цэцэг нь номин

Энхийн цэнхэр хадаг нь номин

Миний эх орон номин эрдэнийн билээ

 

Эрмэг хүлэг морь минь хазаар даран хатирахад

Эгшиг татах амгай зуузай нь ган билээ

Илч гэрэл өртөөлсөн аварга их алхаа

Эрчмийн баганад бэхэлсэн зузаан утас ган билээ

Эх сайхан орныхоо дархан хилийн харуул

Эр цэргийн зэвсэг эмтэршгүй илд нь ган билээ

Эрхэм алдраа бадруулсан өнөр өөдрөг түмэн

Эрэлхэг монгол ардын эв нь ган билээ

Уран хазаарын амгай нь ган

Урсгалт гэрлийн утас нь ган

Эр цэргийн зэвсэг нь ган

Эрхэт ардын эв нь ган

Миний эх орон ган эрдэнийн билээ

 

Мэргэд цэцэлсэн далай хөлгөн их судрыг

Миний ард түмэн есөн эрдэнээр бичдэг билээ

Мөнх бусыг дагасан ачит буурлаа хүндэлж

Миний ард түмэн есөн эрдэнэ дэвсдэг билээ

Мөхөлгүй эрдэнийн дээж есөн эрдэм төгс

Миний ард түмэн улсаа бадруулж яваа билээ

Мөрөөдөл хүслийн дээд эв хамтад хүрч

Миний ард түмний есөн хүсэл бүрдэх билээ.

 

Сэтгэгдэл ( 0 )

Сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
Top