Ц.Элбэгдорж: Төвийг сахисан байр суурь аюулаас хамгаалах хэрэгсэл

Монгол Улсын дөрөв дэх Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж өнгөрсөн долоо хоног цаг үеийн байдлаар мэдээлэл хийснийг тоймлон хүргэж байна. 

Тэрбээр ОХУ болон Украин хоорондын дайныг манай улсад боломж хэмээн харсан байна. Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж “Бид Дэлхийн II дайны үед ЗХУ-ыг бүхий л талаар нь дэмжсэн. Улсын төсвийн талыг хүртэл зориулж байлаа. Тухайн үед манай улсын өгсөн дэмжлэгийг зөвхөн оросын иргэд гэлтгүй одоогийн Ерөнхийлөгч В.Путин ч үнэлж, талархдаг. Гэтэл бид Украины эсрэг дайнд хойд хөршөө дэмжих ямар ч боломжгүй.

Учир нь дайныг хийж байгаа нь хэсэг бүлэг удирдагч нар юм. Харин орос иргэдтэй найрамдсан манай улсын найрамдал байнгын байна. Орос улсад сая сая хүн дайныг эсэргүүцэж байгаа. Эсэргүүцлийн жагсаал хийхээр улсаас нь барьж, хорьсоор байна” гэв. Мөн “ОХУ-ын хуулинд өөрчлөлт орсон. Хэрэв дайныг эсэргүүцвэл үндэсний аюулгүй байдалд хохирол учруулсан хэргээр 20 хүртэлх жилээр ял эдлүүлэхээр болсон юм. Ийм дарамтан дор өнөөдрийн байдлаар 7000 гаруй хүнийг хорьсон байна. Оросын бараг бүх хотод иргэд дайны эсрэг байр суурьтай байгаа” гэлээ.

Түүний зүгээс энэхүү дайныг Орос улс эхлүүлэхдээ гурван зүйлийг сул тооцсон хэмээн харжээ.

Нэгдүгээрт: Орос улсад дайныг эсэргүүцсэн, бүрэн гүйцэд дэмжихгүй байгаа хандлага байгаа. Оросын Ерөнхийлөгч В.Путины 55 минутын турш ярьсан үг иргэдэд нь бүрэн гүйцэд хүрээгүй байна.

Хоёрдугаарт: Бөмбөгдөлтөөр эхлүүлсэн цэргийн ажиллагааг явуулснаар украин иргэд нэгдмэл болсон аж. Нөгөө талаар хоёр улсын цэргүүд утга учиргүй дайны золиос болж буйгаа мэдэж байгаа юм. Үүнд нэгэн зүйлийг сануулан хэлэхэд Оросын зүгээс бага ястнууд болох буриад, тува, халимаг цэргүүдийг дайнд ихээр явуулсны дотор 18 настай залуу хүмүүс их байна. Тиймээс л энэхүү дайныг эсэргүүцээд байгаа юм

Гуравдугаарт: Украины Ерөнхийлөгчийг дайнаас айж, зугатна хэмээн Оросын талаас үзсэн биз ээ. Украины Ерөнхийлөгчийг зугатвал тус улсад өөр Ерөнхийлөгчийг суулгаж, хүссэн зүйлсээ хийлгэнэ хэмээн төлөвлөсөн байх. Оросын талаас хоёр зүйлийг хүсдэг. Украиныг Крымийг хүлээн зөвшөөрч, НАТО-д элсэхгүй байхыг л хүсдэг. Цаашдаа энэхүү дайн хамгийн муу хувилбар луу шилжих магадлалтай байна. Тиймээс энхийн замаар асуудлыг яаралтай шийдэх хэрэгтэй” гэсэн юм.

Мөн дайнтай холбоотой энэхүү асуудалд манай улс төвийг сахьсан байр суурьтай байх ёстой гэв. Төвийг сахьсан байр суурьтай байна гэдэг нь “өөрийн толгойтой болно” гэсэн утгатайг онцлон хэлсэн юм.

Тэрбээр “Төвийг сахьсан улс “толгойгоо дааж” шийдвэр гаргадаг. Тэр шийдвэрийг бүхий л улс сонсож, хүндэлдэг. Аюул тулгарвал урдаа барьж, ашиглаж болох хэрэгсэл бол төвийг сахьсан байр суурь юм. Ардчилсан, төвийг сахьсан, эрх чөлөөт, нээлттэй гэх эдгээр хэрэгслээрээ бид хамгаалагдах боломжтой. Төвийг сахьсан гэдгээ зарласнаар энхийг эрхэмлэсэн орон болох юм.

Дотоодын эдийн засгийг энэ цаг үед сэргээхтэй холбоотойгоор Ц.Элбэгдорж байр сууриа илэр­хийлсэн юм.

Тэрбээр “Гаалийн татварыг бүрэн тэглэх ёстой. Агаарын каргоноос татвар авахгүй байх хэрэгтэй. Хойд болон урд хил дээр байгаа чөлөөт бүсүүдээ амилуулах хэрэгтэй. Хоёр улсаас их хэмжээний бараа татан авч байрлуулснаар хил залгаа орших хотуудад туслах тусламжийн нэгэн хэлбэр болох боломжтой. Манай улс Орос руу орох цонх болох ёстой. Урд хилээс татан авсан барааг Алтанбулагийн боомтод байрлуулахад Оросууд тухайн боомтоос бараа татан авах боломжтой болно. Энэ хооронд зөөж буй компани, жолоочид ашиг олох боломжтой.

Дотоодын барааны үнэ ч хямдрах боломжтой. Хоёр хөршийнхөө завсарт байрлах чөлөөт ачаа эргэлтийн барааны төв болох боломжтой. Дайны үр дагавар нь олон жилийн турш үргэлжилнэ. Тиймээс л энэ цаг үеийг ашиглан эдийн засгаа сэргээх бололцоо асар их байгаа. Энэ мэт олон боломж бидэнд бий. Үүнийг олж харах хэрэгтэй. Манай улсын хувьд боломж ч байж мэднэ” гэсэн юм. Мөн “Манай улсын хувьд эдийн засгийг босгох хамгийн боломжит орон бол Япон юм.

Дотоодод бүтээсэн бараа Японы стандартыг хангавал тус улсын зах зээлд орох боломжтой. Үүнийг сайн ашиглах хэрэгтэй байна. Эргээд худалдаа, технологийн олон бизнес манай улсад хөгжих боломжтой юм” гэлээ.

Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэг­дорж энэ үеэр хийн хоолойн асуудалтайгаар өөрийн байр суурийг ч илэрхийлсэн юм.

Тэрбээр “Хийн хоолойн асуудал өмнө нь ч яригддаг байсан. Нэгдүгээрт, Орос, Монгол хоёр гэрээ хийснээр тэр хийг авах улс нь Хятад улс гэсэн үг юм. Хятадын талаас тэр хийг авах эсвэл Орос, Хятад хоёр хэдэн жилээр авах, үнэ хөлс дээрээ тохирсон эсэх нь чухал. Миний бодлоор энэхүү хийн хоолойн төсөл гурван улсын ашиг сонирхлыг илэрхийлсэн төсөл учраас гурван улс адил эрх тэгш оролцох ёстой. Хоёрдугаарт, газрын асуудал байна.

Хийн хоолойг дагасан томоохон хэмжээний хамгаалалт бүхий газар болох юм. Хий авч буй талын хувьд уг газар онцгой статус руу шилжинэ. Тиймээс газартай холбоотой асуудал гарвал хэрхэн шийдэж, зохицуулах нь гэрээнд зайлшгүй байх ёстой. Улс төр, эдийн засаг, санхүү, төлбөр тооцоотой холбоотой асуудлууд бүгд тодорхой бус байна. Гуравдугаарт, хийн хоолойн төсөлтэй холбоотой УИХ-аас тогтоол шийдвэр гаргасан эсэх юм. Цаг хугацааны хувьд ашиглагдчихсан мэт харагдаж байна” гэжээ.

Н.АНУЖИН

Эх сурвалж: ӨГЛӨӨНИЙ СОНИН