З.Энхболдоор дамжуулж илгээсэн Ерөнхийлөгчийн ОНЦЛОХ ҮГС

Ардчилсан хувьсгалын 30 жилийн ой, олон улсын Ардчиллын өдөр өнгөрсөн баасан гарагт тохиолоо. Энэ өдөр “Монгол Улс-Ардчиллын замаар 30 жил”, “Ардчилал бидэнд юу өгсөн бэ” сэдэвт онол, практикийн хуралд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга илгээлт хүргүүлснийг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга З.Энхболд уншиж танилцуулсан билээ. Тэгвэл Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын онцлох 10 эшлэлийг хүргэж байна. 

1. Бидний дунд ардчиллын талаар ихээхэн гажуудаж гуйвсан ойлголтууд амь бөхтэй оршсоор байгаа нь ч бас үнэн.

2. Улс төрийн ардчилсан дэглэм дэх Ерөнхийлөгчийн ба парламентын засаглал гэсэн хоёр хэлбэрийн тухайд гэхэд туйлын гажуудсан ташаа ойлголт өргөн дэлгэрчээ.

3. Гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнийг ард түмнээс шууд сонгох, эсвэл парламентаас сонгох гэдэг дээр ялгаа оршихоос бус хууль тогтоох, улсын төсөв батлах зэрэг эрхийг парламентад хадгалдаг нь Бүгд найрамдах засаглалын суурь юм.

4. Нийтийн баялаг, газрын хэвлийн баялгийн талаар бүрэн гүйцэд ойлголтгүй байсны улмаас ашигт малтмалын хуулийг боловсруулж хэрэгжүүлэхдээ бид алдаа гаргажээ.

5. Өнөөдөр ардчиллын ололтыг улам батжуулан бэхжүүлж, урагш ахиулахын тулд эрс шинэчлэлийг хийх нийгмийн шаардлагыг УИХ-ын олонх хангаж чадсангүй.

6. Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийг оромдож, ардчиллыг улам бүр бэхжүүлэх, гүйцэтгэх засаглалыг барьцаанаас гаргах, хүчтэй Ерөнхий сайдаар удирдуулах замаар шийдвэр гаргах үйл явцыг шуурхай, оновчтой болгох, хариуцлагыг эзэнтэй болгох чиглэлд нэг ч алхам хийсэнгүй. 

7. Монголын ардчилал амаргүй сорилттой тулгарч нийтийн эрх ашиг уу, олигархи цөөнхийн хязгааргүй шунал уу гэдэг ац сонголттой тулж ирлээ.

8. Цаашид ардчиллаа улам төгөлдөржүүлэхийн тулд бид хууль тогтоогчдоо шууд сонгож ирсэн шигээ гүйцэтгэх засгийн тэргүүн Ерөнхий сайдаа ч шууд сонгодог болъё.

9. Үндсэн хуулийн 3.1-д заасан засгийн бүх эрх мэдэл ард түмний гарт очно. Үндсэн хуулиндаа ийм агуулга бүхий өөрчлөлт хийж байж Монголын ардчилал аврагдана. 

10. Монгол Улс ардчилсан замналаасаа үл ухран, хүний эрх, эрх чөлөөг дээдлэх зарчмаасаа хэзээ ч хазайх ёсгүй гэдэг итгэл үнэмшил олонх монголчуудад байгаа ч, энэ нь бодит үйлс байх эсэх нь нийтийн сонор сэрэмж, хүчин чармайлт, нэгдмэл байдлаас шууд хамааралтай гэдгийг мартаж үл болно.