Г.Түвдэндорж: Уул уурхайн бус экспортыг дэмжих бодлого боловсруулж байна

“Монголын эдийн засгийн чуулган 2023”-ын хүрээнд Уул уурхайн бус экспортын зөвлөгөөнийг МҮХАҮТ-аас  Эдийн засаг, хөгжлийн яамтай хамтран зохион байгуулжээ.  Зөвлөгөөнд 50 гаруй бизнес эрхлэгч оролцож, санал солилцсон байна. 

Эдийн засаг, хөгжлийн дэд сайд Г.Түвдэндорж тус уулзалтыг нээж хэлсэн үгэндээ “Уул уурхайн бус салбарыг дэмжих хүрээнд мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтран, Олон улсын худалдааны төв, Дэлхийн банкны Экспортыг дэмжих төслийн хүрээнд Үндэсний экспортын стратеги, Уул уурхайн бус экспортыг дэмжих бодлого боловсруулж байна.

Уул уурхайн бус экспортыг дэмжих, худалдааны орчныг сайжруулах, хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх хүрээнд анхдагч хуулийн төслүүдийг боловсруулж байгаа, эдгээр чухал бодлогын баримт бичгүүдийг боловсруулах, цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээнд байнгын харилцаатай хамтын ажиллагаа, нээлттэй санал солилцох, хэлэлцүүлэх нь чухал” гэдгийг онцолжээ. 

МҮХАҮТ-ын дарга Т.Дүүрэн “МҮХАҮТ-аас сүүлийн 4 жилийн стратегиа Уул уурхайн бус экспортыг дэмжих чиглэлээр тодорхойлж, энэ хүрээнд олон санаачилгыг гарган ажилласан. Уул уурхайн бус экспортыг нэмэгдүүлэх хүрээнд зорилтот зах зээлүүдэд Монголын худалдааны төвүүдийг байгуулж санхүүжүүлэлтийн механизм бий болгох, экспортын ил тод байдал, татварын бүртгэлийг сайжруулах, төрийн байгууллагуудын уялдаа холбоог сайжруулах, экспортын тусгай санхүүжилтийн тогтолцоог нэвтрүүлэх, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдөх лабораторийг байгуулах, хил дамнасан чөлөөт бүсийн менежментийг хувийн хэвшилд шилжүүлж үйл ажиллагааг нь эрчимжүүлэх шаардлагатайг илэрхийлжээ. 

Худалдааг хөнгөвчлөх, уул уурхайн бус  бүтээгдэхүүний экспортыг нэмэгдүүлэх хүрээнд авч буй арга хэмжээний талаар ЭЗХЯ-ны Худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны бодлогын газрын дарга И.Батхүү танилцуулсан байна.

Үйлдвэрлэгч бараа, бүтээгдэхүүнээ экспортод гаргахын тулд 29 төрлийн 44 бичиг баримт бүрдүүлж, бичиг баримт бүрдүүлэхэд 168 цаг, хил дээрх шалгалтад 134 цаг, нийт 302 цагийг зарцуулж байна. 2024 оны 12 дугаар сарын 31-ний дотор Цахим нэг цонхны системийг нэвтрүүлэхээр ажиллаж буй бөгөөд ингэснээр бичиг баримт бүрдүүлэлтэд 10-12 цаг, хил дээрх шалгалт 8-10 цаг болж буурна гэж тооцоолсон байна. Уул уурхайн бус экспортыг дэмжих нэгдсэн бодлогыг тодорхойлж, цаашид татварын орчин, экспортын санхүүжилтийн тогтолцоог нэвтрүүлэх аж. 

Монгол Улсын уул уурхайн бус экспортын тэргүүлэх салбарын өрсөлдөх чадварыг үндэсний болон олон улсын түвшинд бэхжүүлэх иж бүрэн экспортын стратегийн төслийн талаар Экспортын үндэсний стратеги боловсруулах ажлын үндэсний зөвлөх А.Батпүрэв танилцуулжээ. Тус стратеги нь экспортын өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх, уул уурхайн бус салбарыг ирэх 5 жилийн хугацаанд төрөлжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх зорилготой бөгөөд хөдөө аж ахуй, хүнсний үйлдвэрлэл, тогтвортой тансаг хэрэглээний үйлдвэрлэл, ирээдүйн экспортын үйлчилгээнд хамаарах зургаан экспортын салбар, дөрвөн үйл ажиллагааны стратегийг хамруулж авч үзжээ. 

Бизнес эрхлэгчдийн зүгээс татварын хөнгөлөлт, дэмжлэг, хууль эрх зүйн орчин, чөлөөт бүсийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх, уул уурхайн бус экспортыг дэмжих санхүүжилт, хүний нөөц, гадаад улсад Монголын худалдааны төвийг байгуулах зэрэг саналуудыг илэрхийлжээ.