Улсын аварга малчин, саальчин, фермер, тариаланчид тодорлоо

Монгол Улсын Засгийн газрын 2020 оны хоёрдугаар сарын 12-ны өдрийн 61 тоот тогтоолоор “Улсын аварга малчин өрх, Улсын хошой аварга малчин өрх, Улсын аварга саальчин, Улсын аварга фермер, Улсын аварга тариаланч хамт олон,  Улсын аварга тариаланч"-ийг тодрууллаа. 

“Улсын аварга малчин өрх”-өөр
 

• Архангай аймгийн Хотонт сумын Улаанчулуу багийн малчин Бат-Очирын Лхагважир, Хашаат сумын Цайдам багийн малчин Осорын Намжилдорж, Өлзийт сумын Бодонт багийн малчин Пүрэв-Очирын Есөнжаргал, Тариат сумын Мөрөн багийн малчин Гондийн Өнөрсайхан, Өгийнуур сумын Орхон багийн малчин ДаАрхангай шдондогийн Цогтбаяр, Батцэнгэл сумын Хөнөг багийн малчин Чогсомжавын Эрдэнэбаатар, Цэнхэр сумын Орхон багийн малчин Жамъянгийн Пүрэвсүрэн, Ихтамир сумын Хөх нуур багийн малчин Батцагааны Батболд, Булган сумын Зуун мод багийн малчин Ванягийн Жадамбаа, Чулуут сумын Зуун мод багийн малчин Цэнд-Аюушийн Гунгаабуу,

• Баян-Өлгий аймгийн Бугат сумын Улаан толгой багийн малчин Жанкейн Барбол, Дэлүүн сумын Бүргэд багийн малчин Шауейн Төлепберди, Толбо сумын Хонгор-Өлөн багийн малчин Оразханы Класхан, Ногооннуур сумын Бахлаг багийн малчин Духаагийн Шаривжамц, Алтанцөгц сумын Баянбулаг багийн малчин Баянжаргалын Гантулга, Буянт сумын Хөх эрэг багийн малчин Сангаагийн Цэдэнбал, Дэлүүн сумын Чихэртэй багийн малчин Табайн Ерболат,

• Баянхонгор аймгийн Хүрээмарал сумын Норовлин багийн малчин Амгайн  Батдэлгэр, Гурванбулаг сумын Хөвийн ам багийн малчин Доржпүрэвийн Цэндсүрэн, Баянлиг сумын Их баян багийн малчин Сангийн Банди, Баацагаан сумын Оройн бууц багийн малчин Жаргалын Ганзориг, Бууцагаан сумын Баян багийн малчин Базарын Магвансүрэн, Заг сумын Баянбулаг багийн малчин Барамсайн Лувсанбат, Галуут сумын Мандал багийн малчин Халзангийн Амгаабазар, Баян-Өндөр сумын Улаан үзүүр багийн малчин Зээхүүгийн Батцоодол, Хүрээмарал сумын Цорж багийн малчин Сандагийн Сумъяабазар, Өлзийт сумын Байн ам багийн малчин Баатарсүрэнгийн Бат-Олдох,

• Булган аймгийн Гурванбулаг сумын Бэрх багийн малчин Пүрэвдоржийн Дашгарваа, Могод сумын Баянгол багийн малчин Жадамбын Батдэлгэр, Тэшиг сумын Хангал багийн малчин Бямбаасүрэнгийн Цэрэндаваа, Хишиг-Өндөр сумын Жаргалант багийн малчин Насанбуянгийн Уламбаяр, Орхон сумын Арбулаг багийн малчин Саялхамын Энхбаяр, Сайхан сумын Мануулт багийн малчин Пүрэвсүрэнгийн Эрдэнэбилэг, Бүрэгхангай сумын Дэрст багийн малчин Дамчаагийн Бумцэнд, Хангал сумын Сөрт багийн малчин Намжилсүрэнгийн Шаравсамбуу,

• Говь-Алтай аймгийн Тайшир сумын Хуримт багийн малчин Чилхаасүрэнгийн Цэрэндорж, Дарви сумын Ихэс багийн малчин Шагдарсүрэнгийн Батмагнай, Тонхил сумын Бүс-Уул багийн малчин Үрчгэрийн Бямбажав, Дэлгэр сумын Баян-Өндөр багийн малчин Ёндонгийн Гомбоо, Баян-Уул сумын Баянхайрхан багийн малчин Нацагийн Ариунзориг, Бугат сумын Биж багийн малчин Доржийн Ишбат, Цогт сумын Баян-Улаан багийн малчин Нацагийн Гомбосүрэн, Алтай сумын Урт багийн малчин Дээдхүүгийн Ганболд,
   
• Говьсүмбэр аймгийн Сүмбэр сумын дөрөвдүгээр багийн малчин Цэндийн Гурвантамир,

• Дархан-Уул аймгийн Хонгор сумын Салхит багийн малчин Жигдэнгийн Ганхуяг,

• Дорноговь аймгийн Өргөн сумын Баянмөнх багийн малчин Жамбалын Заяаханд, Улаанбадрах сумын Аргалант багийн малчин Дэмидийн Баатарсүх, Мандах  сумын Баянхошуу багийн малчин Баатарын Батбаяр, Улаанбадрах сумын Сангийн далай багийн малчин Лувсанжамцын Батбаяр, Замын-Үүд сумын Сүлд багийн малчин Тангадын Доржсүрэн, Хатанбулаг сумын Сулинхээр багийн малчин Хүүхэний Энхболд,

• Дорнод аймгийн Сэргэлэн сумын Ар хоолой багийн малчин Повдоржийн Аминзүрх, Булган сумын Баян Уул багийн малчин Очирын Жамбалдорж, Баянтүмэн сумын Хотонт багийн малчин Хооламын Энхбаатар, Гурванзагал сумын Рашаант багийн малчин Загдын Чинбат, Баяндун сумын Яргай багийн малчин Сампилын Дамдиндорж, Дашбалбар сумын Харзат багийн малчин Дамдинсүрэнгийн Дондогжамц,

• Дундговь аймгийн Баянжаргалан сумын Энгэр-Ус багийн малчин Жаргалын Рэгзэн, Гурвансайхан сумын Элгэн багийн малчин Алтангэрэлийн Бараахас, Эрдэнэдалай сумын Рашаант багийн малчин Гончигийн Отгонбаатар, Баянжаргалан сумын Шилийн гол багийн малчин Халтарын Цолмонбаяр, Дэлгэрцогт сумын Цахиур багийн малчин Балдангийн Балдорж, Сайхан-Овоо сумын Төгрөг багийн малчин Дашдондогийн Ойдов, Цагаандэлгэр сумын Замын улаан багийн малчин Дагвын Сайнбаяр, Сайнцагаан сумын Тэвш багийн малчин Цэенпилийн Шатар,

• Завхан аймгийн Сантмаргаз сумын Баяндавс багийн малчин Тайвангийн Бат-Эрдэнэ, Сонгино сумын Айраг нуур багийн малчин Намхайнямбуугийн Батмөнх, Идэр сумын Мануустай багийн малчин Цогт-Очирын Баярсайхан, Цэцэн-Уул сумын Сангийн далай багийн малчин Рэнчингийн Цогттөмөр, Отгон сумын Буянт багийн малчин Лхаажавын Ганбаатар, Тэс сумын Баян-Уул багийн малчин Баатарын Батбаяр, Цагаанчулуут сумын Дэлгэр багийн малчин Энхбатын Бат-Эрдэнэ, Цагаанхайрхан сумын Цэцэрлэг багийн малчин Пүрэвсүрэнгийн Гантөмөр, Отгон сумын Бадрал багийн малчин Ренчинсамбуугийн Үнэнбат, Дөрвөлжин сумын Таван толгой багийн малчин Вандандагвын Энхбат;

• Орхон аймгийн Жаргалант сумын Дулаан-Уул багийн малчин Очирын Хишигсүрэн,

• Улаанбаатар хотын Багануур дүүргийн 4 дүгээр хорооны малчин Цэвэлмаагийн Тунгалаг,

• Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын Орхон багийн малчин Осорын Дашдаваа, Сант сумын Царги багийн малчин Чойжавын Болоож, Бат-Өлзий сумын Бүрэгтий багийн малчин Дондогсэрчингийн Буянбадрах, Баян-Өндөр сумын Хар тойром багийн малчин Осорын Даваадэлэг, Баянгол сумын Цавын-Ихэр багийн малчин Доржийн Дашдорж, Богд сумын Өлзийт хошуу багийн малчин Лувсандамбын Батсүх, Нарийнтээл сумын Шарга багийн малчин Тоомойёндонгийн Дамдинсүрэн, Баруунбаян-Улаан сумын Цагаан овоо багийн малчин Шагдарын Бямба-Очир, Уянга сумын Бадрал багийн малчин Даваадоржийн Батмөнх,

• Өмнөговь аймгийн Манлай сумын Өехий багийн малчин Маамаагийн Төмөр, Сэврэй сумын Сайншанд багийн малчин Сугирын Батцэнгэл, Баяндалай сумын Наран багийн малчин Энхтуяагийн Чулуун-Арилди, Цогт-Овоо сумын Найз багийн малчин Бямбаагийн Ганхуяг, Мандал-Овоо сумын Мандал багийн малчин Чойсүрэнгийн Дашвандан, Гурвантэс сумын Тост багийн малчин Лувсанжамцын Баярсайхан, Ноён сумын Сайран багийн малчин Жуужаагийн Мөнхбадрах;

• Сүхбаатар аймгийн Баяндэлгэр сумын Дөхөм багийн малчин Төмөрийн Гансүх, Асгат сумын Дөхөм багийн малчин Аавынхүүгийн Буд, Түмэнцогт сумын Хошмиг багийн малчин Дамдинсүрэнгийн Баярхүү, Онгон сумын Ихбулаг багийн малчин Цэрэнжавын Баяраа, Түвшинширээ сумын Өгөөмөр багийн малчин Санжаажавын Арилд, Мөнххаан сумын Баянтэрэм багийн малчин Содовын Юндэн, Сүхбаатар сумын Баянгол багийн малчин Моононгийн Ариунбаатар, Эрдэнэцагаан сумын Хонгор багийн малчин Сумъяагийн Нэргүй;

• Сэлэнгэ аймгийн Жавхлант сумын Бумбат багийн малчин Батаагийн Бат-Эрдэнэ, Зүүнбүрэн сумын Мангирт багийн малчин Өнөржавын Цогтбаяр, Баянгол сумын Хараа багийн малчин Нянгарын Отгондорж, Цагааннуур сумын Тийрэг багийн малчин Цээлэйгийн Цэрэнчимэд, Жавхлант сумын Моностой багийн малчин Пунцагийн Ганбат;

• Төв аймгийн Баянжаргалан сумын Эрдэнэ багийн малчин Чимэд-Очирын Цэрэнчимэд, Эрдэнэсант сумын Угалзат багийн малчин Дамдингийн Хүрэлбаатар, Баяндэлгэр сумын Галуут багийн малчин Адилбишийн Энхнаст, Лүн сумын Өгөөмөр багийн малчин Аззанын Батзаяа, Баян-Өнжүүл сумын Бүрд багийн малчин Дашдэндэвийн Оргодол, Дэлгэрхаан сумын Тарган багийн малчин Алтангэрэлийн Хурц, Бүрэн сумын Өнжүүл багийн малчин Дагвадоржийн Дангаа, Баянцагаан сумын Баян айраг багийн малчин Цэдэвдоржийн Амгаланбаатар, Өндөрширээт сумын Баянтуул багийн малчин Дамбын Санжмятав;

• Увс аймгийн Тэс сумын Нуур багийн малчин Пунцагийн Байгаль, Наранбулаг сумын Алдар багийн малчин Дүүдэйгийн Балжинням, Давст сумын Торхилог багийн малчин Цэрэнжавын Цэдэнгомбо, Бөхмөрөн сумын Хар алтат багийн малчин Гатавын Сүрэн, Тариалан сумын Мянган багийн малчин Чангаагийн Насантогтох, Баруунтуруун сумын Баян-Айраг багийн малчин Доржийн Дорлиг, Өмнөговь сумын Холбоо багийн малчин Нямсүрэнгийн Чимэдцэрэн, Хяргас сумын Бугат багийн малчин Баньдын Балжинням;

• Ховд аймгийн Чандмань сумын Тахилт багийн малчин Доржийн Мөнхцоож, Буянт сумын Нарийн гол багийн малчин Батхүүгийн Дашдаваа, Мянгад сумын Цагаанбулан багийн малчин Баатаржавын Бат-Эрдэнэ, Алтай сумын Алтангадас багийн малчин Догсомын Содбилэг, Ховд сумын Цагаанбургас багийн малчин Солбанбайгийн Бейбитхан, Булган сумын Байтаг багийн малчин Намжаагийн Мөнхбаяр, Мөст сумын Цэцэг гол багийн малчин Ёндонгийн Эрдэнээ, Зэрэг сумын Гүвээ багийн малчин Авирмэдийн Мөнхбат;

• Хөвсгөл аймгийн Төмөрбулаг сумын Нарийн багийн малчин Төөчөөгийн Галтбаяр, Цагаан-Уул сумын Шарга багийн малчин Аюушийн Норовбадам, Бүрэнтогтох сумын Сангийн далай багийн малчин Жамцын Доржсүрэн, Шинэ-Идэр сумын Нүхт багийн малчин Чойнорын Түдэвванчиг, Алаг-Эрдэнэ сумын Манхан багийн малчин Даваасүрэнгийн Даваадорж, Рэнчинлхүмбэ сумын Ёлт багийн малчин Гүрбадамсэдийн Дагвасүрэн, Арбулаг сумын Сүмбэр багийн малчин Мачуухайн Батбаяр, Тосонцэнгэл сумын Мухар хөндий багийн малчин Даваагийн Нямцэрэн, Рашаант сумын Энхтал багийн малчин Алтанхуягийн Оюунсүрэн, Цагаан нуур сумын Хармай багийн цаачин Бадамын Баяндалай;

• Хэнтий аймгийн Баянмөнх сумын Хэрлэн багийн малчин Рапелийн Эрдэнэтөгс, Галшар сумын Оч багийн малчин Дуламсүрэнгийн Очирбат, Өмнөдэлгэр сумын Хэнтий багийн малчин Гомбын Өлзийхутаг, Баянхутаг сумын Цантын хоолой багийн малчин Жигжидийн Эрдэнэжаргал, Дэлгэрхаан сумын Хэрлэнбаян-Улаан багийн малчин Цэрэндоржийн Эрдэнэшагай, Цэнхэрмандал сумын Хужхан багийн малчин Цэрэндэжидийн Ганхуяг, Баян-Овоо сумын Дэлгэрхаан багийн малчин Фелчирийн Батсайхан, Норовлин сумын Баян-Өлзийт багийн малчин Лувсандашийн Баасандорж, Хэрлэн сумын Баянмөнх багийн малчин Энхтайвангийн Батзориг нарыг шалгаруулсугай.

“Улсын хошой аварга малчин өрх”-өөр
 

• Баян-Өлгий аймгийн Буянт сумын Хөх эрэг багийн малчин Зейнолдагийн Өмиртай;
• Говь-Алтай аймгийн Хөхморьт сумын Завхан гол багийн малчин Цэдэвийн Дамба;
• Дорнод аймгийн Матад сумын Буян-Өндөр багийн малчин Цэвээний Цэрэнпагам;
• Дундговь аймгийн Эрдэнэдалай сумын Рашаант багийн малчин Гомбодоржийн Сампил;
• Завхан аймгийн Яруу сумын Хэц-Улаан багийн малчин Лодонгийн Чогсомжав;
• Өвөрхангай аймгийн Бат-Өлзий сумын Улаан-Ам багийн малчин Лувсандашийн Даваадаш,
• Сүхбаатар аймгийн Асгат сумын Их-Уул багийн малчин Баяраагийн Өсөхбаяр;
• Сүхбаатар аймгийн Халзан сумын Сахиул багийн малчин Рагчаагийн Мөнхтөр;
• Увс аймгийн Түргэн сумын Рашаант багийн малчин Баярын Давааням;
• Увс аймгийн Хяргас сумын Хангай багийн малчин Халтархүүгийн Сүрэн;
• Ховд аймгийн Дарви сумын Булаг багийн малчин Рэнцэндоржийн Цэрэндорж;
• Хөвсгөл аймгийн Арбулаг сумын Уртбулаг багийн малчин Мижидийн Ганбаатар;
• Хэнтий аймгийн Баянхутаг сумын Жаргалант багийн малчин Галсангийн Нарангэрэл нарыг шалгаруулсугай.

“Улсын аварга саальчин”-аар
 

• Архангай аймгийн Чулуут сумын Халуун-Ус багийн малчин Мөндалхаагийн Жавзмаа;
• Баянхонгор аймгийн Өлзийт сумын Ёл  багийн малчин Сангийн Оюунчимэг;
• Говь-Алтай аймгийн Дэлгэр сумын Гуулин багийн малчин Базарын Отгон;
• Дархан-Уул аймгийн Хонгор сумын Зулзага багийн малчин Дашнямын Даваахүү;
• Хөвсгөл аймгийн Баянзүрх сумын Эмт багийн малчин Нямсүрэнгийн Пүрэвсүрэн;
• Хэнтий аймгийн Баянмөнх сумын Хэрлэн багийн малчин Найдангийн Хэрлэнцэцэг нарыг шалгаруулсугай.

“Улсын аварга фермер”-ээр
 

• Улаанбаатар хотын Сонгинохайрхан дүүргийн 32 дугаар хорооны фермер Баасанжавын Мандах;
• Улаанбаатар хотын Сонгинохайрхан дүүргийн 21 дүгээр хорооны фермер Ширбазарын Шүрэнцэцэг;
• Төв аймгийн Сүмбэр сумын Жавхлант багийн фермер Содномдаржаагийн Батдорж;
• Сэлэнгэ аймгийн Шаамар сумын Дэлгэрхаан багийн зөгийчин Дансрангийн Эрдэнэчимэг;
• Увс аймгийн Сагил сумын Өндөр мод багийн фермер Буяннэмэхийн Мягмаржав нарыг шалгаруулсугай.
   

• Баян-Өлгий аймгийн Алтанцөгц сумын “БЕКЖАНАЙ” ХХК;
• Булган аймгийн Сэлэнгэ сумын "ИНГЭТ ТОЛГОЙ" ХК;
• Булган аймгийн Хангал сумын "МОЛОР-ЭРДЭНЭ ТҮРҮҮ" ХХК;
• Дорнод аймгийн Халх гол сумын “ДОРНОД ГУРИЛ” ХХК;
• Орхон аймгийн Жаргалант сумын “ХАН-УГТААЛ” ХХК;
• Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын “ТАРИАН ЦАЦАЛ” ХХК;
• Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг сумын “ЧАГТАЙ” ХХК;
• Сэлэнгэ аймгийн Жавхлант сумын “ХУРНИАД” ХХК;
• Сэлэнгэ аймгийн Хушаат сумын “ӨГӨӨЖ МАНДАЛ УУЛ” ХХК;
• Төв аймгийн Жаргалант сумын “ББЦДН” ХХК;
• Төв аймгийн Жаргалант сумын “САЯН ТҮРҮҮ” ХХК;
• Улаанбаатар хотын Сонгинохайрхан дүүргийн “ТҮМЭН СҮЙХ” ХХК;
• Хөвсгөл аймгийн Тариалан сумын “БАТЗОЛ” ХХК;
• Хэнтий аймгийн Баян-Адрага сумын “МӨНХИЙН ДУУРЛИГ” ХХК-ийг тус тус шалгарчээ.

“Улсын аварга тариаланчин”-аар
 

• Баян-Өлгий аймгийн Сагсай сумын иргэн Батчулууны Мөнхзул;
• Баян-Өлгий аймгийн Баяннуур сумын иргэн Замаданбекийн Дайын;
• Говь-Алтай аймгийн Тайшир сумын иргэн Лхагвагийн Баярбат;
• Дархан-Уул аймгийн Орхон сумын иргэн Маналжавын Ганхуяг;
• Дархан-Уул аймгийн Хонгор сумын иргэн Балжхүүгийн Төмөрбаатар;
• Орхон аймгийн Жаргалант сумын иргэн Бадмааваанчигийн Энхжаргал;
• Өвөрхангай аймгийн Нарийнтээл сумын иргэн Цэрэнжигмэдийн Зундуй;
• Өмнөговь аймгийн Даланзадгад сумын иргэн Чисрэнгийн Одсүрэн;
• Сэлэнгэ аймгийн Баянгол сумын иргэн Батсуурийн Энхцэцэг;
• Төв аймгийн Жаргалант сумын иргэн Баасанхүүгийн Борхүү;
• Төв аймгийн Эрдэнэсант сумын иргэн Цэндбаярын Анхбаяр;
• Төв аймгийн Борнуур сумын иргэн Чунагийн Оюунсуртал;
• Увс аймгийн Улаангом сумын иргэн Чойжилсүрэнгийн Дүгэрсүрэн;
• Улаанбаатар хотын Баянзүрх дүүргийн иргэн Цагааны Отгонбаяр;
• Ховд аймгийн Буянт сумын иргэн Жамсрангийн Түвшин-Амар;
• Ховд аймгийн Жаргалант сумын иргэн Бямбын Тунгалаг;
• Ховд аймгийн Мянгад сумын иргэн Даваасүрэнгийн Лхагвасүрэн;
• Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын иргэн Дагвын Осоржамаа;
• Булган аймгийн Сэлэнгэ сумын “ИНТОСЭ” ХХК-ийн механикжуулагч Бямбажавын Мөнхбат;
• Булган аймгийн Баян-Агт сумын “Актив-Агро” ХХК-ийн механикжуулагч Дамдинхүүгийн Төмөрхуяг;
• Орхон аймгийн Жаргалант сумын “Алтан тошлой” ХХК-ийн механикжуулагч Ганболдын Насанбат;
• Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын “Ургацын хишиг” ХХК-ийн механикжуулагч Болдын Батцэнгэл;
• Сэлэнгэ аймгийн Түшиг сумын “Анхтамир” ХХК-ийн механикжуулагч Өсөхбаярын Ууганзаяа;
• Төв аймгийн Жаргалант сумын “Алтанзалаа” ХХК-ийн механикжуулагч Баатаржавын Алтанхуяг;
• Увс аймгийн Баруунтуруун сумын “Уянга-Соёо” ХХК-ийн механикжуулагч Олонбаярын Пүрэвбаатар;
• Хөвсгөл аймгийн Тариалан сумын “Хөвсгөл дуулга” ХХК-ийн механикжуулагч Чойжилсүрэнгийн Эрдэнэсан нарыг тус тус шалгарсан байна.

Улсын аварга малчин өрхийг сүргийн зохистой бүтэц, мал эмнэлгийн урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээнд  мал сүргээ хамруулсан байдал, бэлчээр ашиглалт, нэг малаас авах ашиг шим гэсэн 75 үзүүлэлтээр, “Улсын аварга тариаланчийг сүүлийн гурван жилд нэгж талбайгаас авсан ургацын хэмжээ, үрийн болон техник, технологи, агуулах, үтрэм, техникийн засвар, үйлчилгээний байраа шинэчилж, улсад төлсөн татвар, орон нутгийн иргэд болон орлого багатай өрхүүдэд дэмжлэг үзүүлж, ажлын байраар хангах гэсэн 15 үзүүлэлтүүдээр тус тус дүгнэж, шалгаруулсан байна.