Засаг унавал УИХ хугацаанаасаа өмнө тарна

Улс төрийн үйл явц залуургүй завь шиг үргэлжилж байна. Энэ хэрээр З.Энхболдын тэргүүлсэн УИХ, Ч.Сайханбилэгийн толгойлж буй Засгийн газрын аль алиных нь хувь заяа ээдрээтэй болж мэдэхээр нөхцөл байдал үүсээд байна.

Өөд нь хаясан чулуу өөрийн толгой дээр гэдэг шиг АН-ынхан өөрийн хийсэн балгаа үүрч эхлээд байгаа нь энэ. Хамаг явдал хадаг барьж урьсан МАН-ыг хамтарсан Засгийн газраас хөөж гаргахаас эхэлсэн юм.  АН-ын хувьд нэгэнт л дангаараа Засгаа бүрдүүлж чадахгүйгээс хойш УИХ-д суудалтай нам бүлгүүдтэй хамтрахаас өөр гарцгүй. Н.Алтанхуягийн Засгийн газрыг  сөрөг хүчинтэйгээ нийлж сөхрүүлсний дараа Ч.Сайханбилэгийн танхимаа бүрдүүлэх сонголт нь МАН байв.  Энэ сонголт Н.Алтанхуягийн Засгийн газрыг унахад оруулсан хувь нэмрийнх нь хариу шан болж ирсэн буй заа.  Ингэхдээ хуучин хамтрагчаа буюу  “Шударга ёс” бүлгийнхнийг хатавчинд жийсэн нь  улс төрийн соёлгүй үйлдэл болж харагдсан. Эргээд гуйх цаг ирнэ гэдгээ тэд тооцоолж чадсангүй. Шилж сонгож авсан МАН-аа хожмын нэгэн өдөр ширвэж хаяхаа тэд зүүдлээ ч үгүй байсан байж таарна. Харин МАН засгаас гарсны дараа  “Лам олдохгүй бол буцахдаа таныг зална” гэгч болж мөнөөх  “Шударга ёс”-ынхон шиг хэрэгтэй юм үгүй болчихоод байгаа. Улс төрийн тохуурхал гэдэг энэ.

Хөгөө хөлдөө чирэх эхлэл яг эндээс хөвөрч, толгой гэдгэр АН-ынхан  МАХН-ын дарга Н.Энхбарын атганд өөрсдөө гүйгээд орчих нь тэр. Засагт хамтарсаных нь төлөө аяганы хариу барьж Н.Энхбаярт зориулсан Өршөөлийн хууль баталсан нь УИХ-ын нэр хүндийг нэгмөсөн унагаж, Монголын нэрийг гадаадад шороотой хутгаж орхиод байна. 

Энэ алдаагаа засч Өршөөлийн хуульд тавьсан Ерөнхийлөгчийн хоригийг өчигдөр хүлээн авлаа. Тодруулбал, Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 4.1 дэх заалтад тавьсан хоригийг хүлээн авах саналыг гишүүдийн 81.1 хувь нь,  хуулийн долдугаар зүйлд тавьсан хоригийг 83.1 хувийн саналаар хүлээж аваад байна. Ингэснээр Н.Энхбаярын хувьд өршөөлийн хууль үйлчлэхгүй болж байна. Авлига, албан тушаалын гэмт хэрэг, мөн хууль бусаар хөрөнгөжсөн хэрэг, залилан зэргийг өршөөлд хамруулахгүй  болсноор Н.Энхбаярт  том цохилт ирж байгаа нь тодорхой.

АН-ынхан нэгэнт хэлсэн ярьсандаа эзэн болж чадаагүй болохоор тэрбээр дараагийн нүүдлээ хийх нь тодорхой. Тэр нь Ч.Сайханбилэгийн Засгийн газрыг унагах.  Энэ сонирхолд нь ташуур өгөх хүн захаас аван, тэр дундаа АН-ынхан дотор ч зөндөө бий. Н.Энхбаяр Өршөөлийн хуулийн хоригийг хүлээн авсны хариуд бүлгээ Засгийн газраас гаргана гэвэл АН-ынхан талд төөрсөн янзага шиг үлдэнэ. Тэдэнтэй хэн ч хамтрахгүй. Дангаараа Засгийн газраа байгуулж чадахгүй.  Угаасаа тэд дандаа жудаггүй зан гаргадаг.  Эх сурвалжийн мэдээлж буйгаар Н.Энхбаярын “Б” буюу Засгийг унагах төлөвлөгөөг  Д.Тэрбишдагва, Ч.Улаан нар голлон удирдаж, Дубайн гэрээг  үндэс болгон Ч.Сайханбилэгийг огцруулахаар төлөвлөж байгаа гэх. Тэгээд ч Ч.Сахйанбилэгийн Засгийн газар  томоохон төслүүдээ хөдөлгөж чадаагүй, эдийн засгийг туйлд нь хүртэл сульдаасан, ам.долларын ханшийг 2000-ын хязгаарыг давуулсан гэхчлэн буруутгах бэлэн зэлэн шалтгаан хангалттай.

Улс төрийн нөхцөл байдал ингэж эргэсэн тохиолдолд ганц л гарц үлдэнэ. Тэр нь УИХ хугацаанаасаа өмнө тарах. Үүнийг хүлээж байгаа хүн бас олон бий. Ийм хүсэл сонирхолтой хүний тоонд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийг хамгийн түрүүнд нэрлэж байгаа. Ерөөс энэ Их Хурлыг хугацаанаас нь өмнө тараах тухай санал бодол  аль эртээс л гарсаар байгаа.  

Юутай ч улс төрийн тэнгэрт хуралдаж буй үүлнээс  аянга цахилах нь бараг тодорхой болж байх шиг. Харин хэзээ вэ гэдэг нь цаг хугацааны  асуудал болж үлдэж байна.