Төрд буй бусармаг явдал “60 тэрбум”-тай шууд холбоотой

Төрийн бүхий л шатанд өнгөрөгч 2016 оноос хойш ажлын хариуцлага алдах, архидан согтуурах, ёс зүйгүй авирлахаас эхлээд саяхан нэгнийхээ алтан аминд хүрсэн хэрэг хүртэл дэгдлээ. Тиймээс Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Г.Занданшатарын тушаалаар яамд, Төрийн бүхий л агентлаг газрууд, харъяа байгууллагуудад шалгалт хийж нэг тийш цэгцлэх цаг нь болсон хэмээн үзэж байгаа нь илт.

Хамгийн ноцтой асуудал гэвэл өнгөрөгч хоёр жил гаруй хугацаанд Төрийн алба хаагчид, өндөр дээд тушаалтан гээд бүхий л шатанд хариуцлага алдсан, ёс зүйгүй авирласан гэх гомдол захиргааны хэргийн шүүх дээр ч цөөнгүй байгаа тухай мэдээлэл ч бий. Урьд өмнө гарч байгаагүй ноцтой хэрэг дэгдэж байгаа нь өнөөх л алдарт “60 тэрбум”-тай зайлшгүй холбоотой гэдгийг ч эх сурвалжууд хэлэх боллоо. “60 тэрбум”-ын схемийн дагуу Төрийн анхан, дунд, өндөр дээд албан тушаалд томилогдож очсон эрхмүүд цөөнгүй байгаа нь ийнхүү төрийн албанд эмх замбараагүй байдал ажиглагдах болсон гэж үзэх хүн ч цөөнгүй бий.

Ингэж үзэх магадлал бүрэн бий. Хардах эрх нь ч бий. Яагаад гэвэл өндөр ёс зүйтэй, өндөр боловсролтой, харилцааны соёлтой, Төрийн албаны дадлага туршлагатай хүмүүс Төрийн албаны зөвлөл, хуульд заасан шалгуурын дагуу томилогдож очсон газарт энэ мэт балмад хэрэг гарахгүй нь ойлгомжтой.

Мөнгөө өгөөд албан тушаалд очсон хэн ч гэсэн худалдаад авсан мэт аашлах нь тодорхой байх. Тэр тусмаа ёс зүйгүй, балмад нөхөд бол хувийнхаа эдлэнд байгаа мэт аашилдаг жишээ цөөнгүй харагдаж байна. Албан тушаал худалдаж авахын тулд их хэмжээний мөнгөө өгчихсөн нөхөр байлаа гэж үзье. Тэгвэл их хэмжээний мөнгө өгчихсөн алба хаагч ажлын хариуцлага алдахад, аливаа зүйлд буруу шийдвэр гаргахад, ёс зүйгүй аашилахад өндөр дээдэс маань дараад өнгөрнө үү гэхээс түүнд яаран хариуцлага тооцох нь өнөөх алдарт “60 тэрбум”-ын схемд харшилна шүү дээ.

Магадгүй, би мөнгөө өгчихсөн юм чинь надаар оролдвол би олон нийтийн сүлжээнд мөнгө авсан, авлига авч албан тушаалд томилсон гэдгийг илчилнэ хэмээн дарга нараа айлгах шийдсэн нөхөд ч байдаг бололтой.  

Өнгөрөгч баасан гаригт Ерөнхийлөгч Х.Баттулга УИХ-ын дарга М.Энхболдод Төрийн албаны зөвлөлийн даргад хариуцлага тооцох тухай албан бичиг илгээж байгаа нь ч зөв зүйл. Хэдийгээр “ниргэсэн хойно нь хашхирав” гэгч болж байгаа ч ингэхээс өөр аргагүй. Алдааг бага дээр нь засч авах нь хүлээсэн үүрэг мөн. Уг нь өөрийнх нь пиарын гол туг нь “60 тэрбум”, “30 гэр бүл” биз дээ.

Тэрбээр М.Энхболдод хүргүүлсэн албан бичигт дурдахдаа “Төрийн албан тушаалыг үнэлж, наймаалсан “60 тэрбумын” гэх хэргийг гацааж шийдвэрлэхгүй, авлигатай тэмцэх үүргээ биелүүлэхгүй байгаа албан тушаалтнууддаа хариуцлага тооцож чадахгүй байгаа нь төрийн албаны ёс зүй, сахилга, хариуцлагагүй байдлыг улам гааруулж, хамгийн сүүлд төрийн удирдах албан тушаалтнууд ажлын байран дээрээ архидан согтуурч, нэгнийгээ хөнөөсөн аймшигт хэрэг гарсан” хэмээн дурдажээ.

Дашрамд дурдахад, “60 тэрбум”-ын хэмээх асуудлыг нэг талд нь багтаахгүй бол нийгэмд буй хардлага, мөрөөрөө албаа хааж яваа хүмүүст ч тийм таатай бус байгаа нь ойлгомжтой. Үүгээр ч зогсохгүй АН-ын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат “Ирэх сонгуулиар 120 тэрбум төгрөг босгож сонгуульд хүчтэй орно” гэсэн байр суурийг илэрхийлж байна лээ. 120 тэрбум төгрөг эцэстээ хаанаас төлөгдөж, ямар замаар өгч авалцах вэ гэвэл Төрөөс, албан тушаалын наймаанаас, тендерийн будилаанаас л гарна. Түүнээс бус Д.Эрдэнэбатын хэлсэнчлэн бизнесмэнүүдээс босчихгүй. Тэр тусмаа ариун шударгаар хөдөлмөрлөж олсон мөнгөө май гээд улстөрчдөд зүгээр өгчих нэг ч мунхаг байхгүй. Тэр чинь үнэнч шударга замаар, асар их хөлс хүчээр боссон хөрөнгө учраас тэр шүү дээ.

Энэ мөнгө албан тушаал горьдсон төрөөс төрсөн тэрбумтан, цагаан гартнууд, тендер нэрээр Төрөөс мөнгө “хусдаг” бизнесмэнүүдээс л босдог бичигдээгүй хуультай.  

Н.Баатар

www.zindaa.mn