Н.Цэцэнбилэг: Хэн ч бай хийж байгаа зүйлдээ өөрийгөө “номер нэг” гэж бодож хийх хэрэгтэй

Монголын орчин цагийн хип хоп урсгалын нэгэн төлөөлөл болж яваа Н.Цэцэнбилэг буюу реппер Цэцэ тун удахгүй тоглолтоо хийх гэж байна. Түүнийг тодорхойлж болох олон үг бий. Харин тэрбээр өөрийгөө хоёрхон үгэнд багтаан “Нийслэл хүү” хэмээн тодорхойлсон байдаг.  Бид түүний тоглолтын бэлтгэлийн үеэр уулзаж хэдэн хором ярилцлаа.

-Хэдхэн хоногийн дараа тоглолт тань болох гэж байгаа учраас тоглолтын талаар ярилцлагаа эхлэе. Энэ удаагийн тоглолтын онцлог юу вэ?

-Тоглолт дөрөвдүгээр сарын 19-нд  “Crocus event hall”-д ганцхан удаа тоглоно. Би хамгийн анх 2012 онд “Аса цирк”-т бие даасан тоглолтоо хийж байсан цагаас хойш  долоон жил өнгөрч, одоо хоёр дахь бие даасан тогтолтоо өргөн барих гэж байна. Энэ удаагийн тоглолт амьд хөгжимтэй явж байгаагаараа онцлог бөгөөд амьд хөгжмийг “The Compass” хамтлагийнхан тоглоно. Тоглолтыг “Ocean Grey” продакшн хамтран зохион байгуулж байгаа. Яахав, тоглолт бусад тоглолтуудаас онцлог болно. Бүхий л уран бүтээлч болгон “бут авна”, “будаа болгоно” гэж хэлдэг байх. Бид тайз дэлгэц, гэрэл, дуугаралт гээд л нэлээн хүч хаян ажиллаж байгаа ч тоглолтын зардал гэж зүйл бий, тэгэхээр энэ тал дээр хамтран зохион байгуулж байгаа компаниуд маш их дэмжиж ажиллаж байгаа учраас хөрөнгө талаасаа санаа зовох зүйлгүй бэлтгэлээ базааж байна. Тоглолтын дундуур мэдээж үзэгчдэдээ бэлдсэн сюрприз бий. Гэхдээ гол нь дуундаа, дуугаралтдаа, тайз дэлгэцдээ анхаарах нь чухал. Гадны тоглолтуудыг нэлээд үзсэн. Тэгэхэд ер нь агуулга талдаа байдаг юм байна лээ. Манайхан чинь болохоор хэлбэр талдаа гял, цал юм харахаараа л сайн тоглолт гэдэг юм уу, тиймэрхүү ойлголт байдаг. Тийм тоглолт бол биш. Ивээн тэтгэгч байгууллага болох “Meme Chat”-ийн хамт олон тоглолт эхлэхээс өмнө үзэгчдийн дунд асуулт хариултын тэмцээн зохиож, ялагчийг гурван сая төгрөгөөр урамшуулахаар болсон. Тэгэхээр үзэгчдээ ч мөн гомдоохгүй ээ.

-Тоглолтод урилгаар ямар хамтлаг, дуучид оролцож байгаа вэ?

-Надтай хамтарч уран бүтээл хийсэн уран бүтээлчид оролцоно. Бидний ах нарын үеийг төлөөлж “Люмино”, “Татар” хамтлагийнхан ирж дуулна. Мөн “Киви” хамтлагийн дуучин Ука, Номуунаа, Lil Thug E, Гинжин, Don Dior болон манай “Vanquish” хамтлагийн гишүүд зургуулаа ирнэ. “Мэл­мий” киноны дууг надтай хамт дуулсан Анужин бас ирнэ. Нийтдээ 32 дуу дуулагдана.

-Амьд хөгжмийн хамтлагтай хамтарч дуулахад хэр байна. Амьд хөгжим, хип хоп урсгалтай нийлээд ирэхээрээ үзэгчдийн сэтгэлийг ихээр хөдөлгөж байгаа харагддаг?

-Би 2012 онд арваад дууг амьд хөгжмийн “Бэрд” хамтлагтай хамт дуулж байсан ч энэ удаагийн тоглолт дан амьд хөгжимтэй гэж бас ойлгож болохгүй. Дууны хөгжмийн бичлэг явж байхад давхар амьд хөгжим хоршиж байх жишээтэй. Сонсоход илүү гоё сонсголонтой болж ирнэ. Үзэгчдэд энэ нь мэдээж илүү сэтгэл хөдлөм санагдах байх. Мөн тоглолтын хөтлөгчөөр манай “UB Comedy”-ийн Идэрээ, “Comedy Lab”-ийн  Төөгөө нар ажиллах болохоор уйдаахгүй.

-Яагаад энэ жил тоглолтоо хийхээр шийдсэн бэ. Багагүй хугацаанд нам гүм байлаа шүү дээ?

-2004 онд 16 настай байхдаа “Vanquish” хамтлагийг байгуулж байлаа. Хамгийн анх бид нар “Excel” гэдэг дуу гаргаад л үеийнхэн дундаа танигдаж байсан. Тэгээд 20 нас хүрээд “Миний пүүз” гэдэг дуу хийгээд, “220” гэдэг цомог гаргаад анх Цэцэ гэдэг нэрээрээ бие даан уран бүтээл гаргаж эхэлсэн. Тэгж явсаар байгаад 10 жил болоод би 30 нас хүрчихлээ. Дуун дээр ажилласан, 30 нас хүрлээ, гулгаад ороод ирлээ... гээд л. 10, 10 жилийн мөчлөг явж байгаа юм болов уу гээд энэ жил тоглолтоо хийхээр шийдсэн. Ер нь дуу хийх үү, болих уу гээд л хийгээд ч байгаа юм шиг, үгүй ч юм шиг дүлэгнээд яваад байсан. Тэгээд энэ жил нэг дорвитой юм хийе гээд “Ocean Grey”-тэй хамтарч эхэлсэн. Тоглолтынхоо өмнө хоёроос гурван хит дуу гаргая гэж зорьсон. Эхнээсээ хүмүүст хүрч эхэлсэн байгаа. “Алив дансаа” гээд дуу эхлээд гаргасан нь хүмүүст нэлээн хүрсэн, дараа нь Укатай “Гараад ир” гэдэг дуу гаргасан, аль аль нь гайгүй хүмүүст хүрч байна.

-Тоглолтоос өмнө тэгвэл дуу гарах нь ээ?

-Тоглолтоос өмнө цацах гээд “Vanquish”-тай дуу хийж байгаа ч арай л амжихгүй болчих шиг боллоо. Тоглолтынхоо дараа л нийтэд цацахаар болж байх шиг байна.

-Сүүлд гарсан “Алив дансаа” дуу олны анхаарлыг ихээр татаж байх шиг байна. Яагаад тэгж нэрлэсэн юм бэ?

-“Алив дансаа” гэдэг дууны дахилтыг зохиогоогүй байсан юм. Тэгээд Гинжин дууны дахилтыг гоё хийдэг болохоор нь тусламж хүссэн. Цаадах чинь ирээд сонсож байснаа “Алив дансаа” гэдэг үг нь бүр алж байна ш дээ” гэсэн. Тэгээд л “Алив ахдаа дансаа, алив ахдаа дансаа” гэдгээр шууд дахилт хийсэн. Тухайн дуунд нийтдээ 32 мөр байгаа. Анхны сонсогч нь болсон Гинжинд тэр үг их содон сонсогдож, дуу болон дахилтаа ингэж тогтсон.

-Энэ дуу гарсны дараа өөрийн тань дагагчид цахим хуудсанд чинь дансаа бичиж байгаа харагдсан. Нууц биш бол хэчнээн хүнд мөнгө шилжүүлсэн бэ?

-Нэлээд хэд бий. Энэ тал дээр “Lend.mn”-ий хамт олон хамтарч ажилласан байгаа.

-Өөрийгөө Монголын эрэгтэй Ука гэсэн байсан. Та хоёр цаашдаа дахиад хамтарч дуу гаргах тал дээр ямар саналтай байгаа вэ?

-Хэлж мэдэхгүй байна. Саяхан хамтын уран бүтээл хийсэн болохоор одоохондоо төлөвлөж ярилцсан зүйл алга. Ука бид хоёр үүнээс өмнө хамтын уран бүтээл хийж байгаагүй ч Укад болон “Киви” хамтлагт дууны шүлэг бол зохиож өгч байсан. Тэр дуунууд дундаас олонд хамгийн их танигдсан нь Укагийн “Араас минь тэврээч” гэдэг дуу юм уу даа.

-Нэг хэсэг бэлэн хувцасны брэнд гаргаж байсан шүү дээ. Одоо үйл ажиллагаа нь хэр явж байна?

-Хоёулаа нийлээд “S.M.O.K” гээд брэнд гаргаж байсан ч хамтрагч маань больж би ганцаараа үлдсэн л дээ. Учир нь уран бүтээл, бусад ажил гээд ерөнхийдөө завгүй болсон. Тэгэхээр брэндээ гаргахаа больсон гэж хэлж болно.

-Реппер Цэцэ сайн үйлсийн аянд идэвх­тэй оролцогчдын нэг гэж би хувьдаа боддог. Энэ чиглэлд одоо хэр анхаарч байгаа вэ?

-Одоогоор сайн үйлсийн аян зогсонги байдалтай байна. Хамгийн сүүлд “Мобиком” корпорациас зарласан “Зүрх бүхний төлөө” зорилтот хөтөлбөрт “Гэр бүлийн номын сан” байгуулах төслөөр оролцож, түүнийхээ хүрээнд “Ном ба ирээдүй” хандивын тоглолт амжилттай зохион байгуулсан. Үүний дараа Д.Нацагдоржийн нэрэмжит номын санд хүүхдийн булан нээж өгсөн.

-Жүжигчний карьераа ахиулах бодол бий юу. Хэд хэдэн кинонд дүр бүтээсэн шүү дээ?

-Дахиж киноны санал ирвэл зохиолыг нь уншиж байгаад таалагдах юм бол тоглох байх. Одоогоор бол киноны санал ирээгүй л байна. Залуу хүн өөрийгөө сорих л хэрэгтэй.

-Ингээд харахад реппер Цэцэ олон салбарт хүч сорьж байгаа харагддаг. Ирээдүйд өөр юу туршиж үзье гэж боддог вэ?

-Одоохондоо нэг их төлөвлөсөн зүйл алга, би чинь бас тогооч учраас гоё ресторантай болъё гэж бодоод л байгаа.

-Хэдэн жил тогооч хийсэн юм бэ?

-Таван жил хийсэн ш дээ.

-Тэгвэл нэлээн туршлагатай байх нь ээ? 

-Яахав, хийчихнэ ээ.

-Цэцэ Ардчилсан намын гишүүн гэж сонссон. Яваандаа улс төрд хүч үзэх юм биш биз гэсэн бодол олны дунд байдаг байх. Энэ тал дээр?

-Яг тийм бодол бол байхгүй. Ямар ч байсан залуучуудын дуу хоолой болох гэж энэ намд элссэн. Ардчилсан гэдэг утгаараа залуучуудыг сонсдог, бидэнд ийм эрх чөлөөг олгосон гэдэг талаар нь дэмждэг. Тэрнээс биш хувь хүнийг бол дэмжээд байдаггүй. Яахав, энэ нам нь арай зүгээр юм болов уу л гэж бодож элссэн. Залуу хүн бас улс төр сонирхоод, улс эх орондоо юу болоод байгааг, улстөрчид яагаад байгааг мэддэг байх хэрэгтэй. Тэгж байж бас нэгэн шүүлтүүр нь болоод явбал зүгээр юм болов уу гэж боддог. Тэгэхгүй хараад л суугаад байвал тэд нар чинь давраад л байна шүү дээ. Тэр өнцгөөс нь залуучуудын дуу хоолой болъё гэж бодоод элссэн.

-Гишүүдийг шүүмжилсэн дуу байдаг байх аа?

-“Diss to 76” гэдэг дуу байдаг. Өөр дуу­нууд ч байгаа. “Ядаж явахад Жавхаа ах аа та боль л доо” гээд дуулж л байлаа. Тэгээд Жавхаа ах маань одоо гишүүн болсон байдаг юм.

-“Vanquish” хамтлаг цаашдаа уран бүтээл гаргах болов уу?

-“Vanquish” хамтлагийн хувьд бол дуу хийгээгүй нэлээн завсардсан, учир нь хоёр, гурван дуу хийсэн ч харамсалтай нь хүнд нэг их хүрээгүй. Одоо нэг шинэ дуу хийж, түүнийгээ сайн дуу болгон дүрсжүүлээд олонд хүргэе гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа. Цомог гаргах эсэх нь энэ дуунаас л шалт­гаална. Энэ дуу олонд хэр хүрэхээс шалтгаална. Хүн нэг их сонсохгүй бол больцгооё гэсэн шийдэлд хүрсэн.

-Одоо “220”-доо амьдарч байгаа юу?

-Би бол байхгүй байгаа. Аав, ээж хоёр бол байгаа шүү. 

-Реппер Цэцэ ямар нэгэн продакшнд харьяалагдаж байгаа юу?

-Продакшнд бол харьяалагдаагүй байгаа. Надад “Fibonacci” гэдэг студи байдаг. Манай студид одоогоор реппер Don Dior харьяалагдаж байгаа.

-Таныг залуу репперүүдээ шүүмжилж, дараад байна гэх яриа гарах болсон. Тэгвэл эсэргээрээ дэмждэг байх нь ээ.

-Шүүмжлээд байх зүйл бол байхгүй. Хэн ч гэсэн дуулж байхдаа өөрийгөө номер нэг гэж бодно. Тийм байхад өөрийгөө “номер нэг” гэж дуулж болно. Би ч гэсэн өөрийгөө тэгж дуулсан. Түүн дээр ямар ч шүүмжлэл байхгүй. Манай студийн Ээгий гээд дүү энэ тоглолтоос өмнө миний бүх юмыг хийж байсан. “Fibonacci”-д залуусын дунд газар аваад байгаа “Vandebo” хамтлагийн гишүүд хоолойд ордог л байсан. Don Dior,  Гинжин, Lil Thug E, Fla гээд бүгд хоолойд ордог. Тэр дуун дээр залуу үеэ доош нь хийгээд байгаа юм огт байхгүй. Ямар ч байсан залуу үеэ бол дэмждэг. Тэд нараас би бол нэг ч төгрөг авдаггүй. Манай дүү юмыг нь хийж байгаа учир тодорхой хэмжээний хөлс авдаг байх. Хэдийг өгдгийг нь би мэдэхгүй. Тийм болохоор хүмүүс энэ тал дээр буруу ташаа ойлголттой байж магадгүй. Түүнийг тайлбарлаад дахиж дуу хийлтэй нь биш. Хэнийг ч шүүмжилсэн зүйл байхгүй. Энэ бол зүгээр л дуу. Хэн ч бай юм хийж байгаа бол өөрийгөө “номер нэг” л гэж бодож хийх хэрэгтэй. Би номер гурав шүү дээ гэж бодож юм хийж болохгүй.

-Энэ тал дээр реппер Gee та хоёр багагүй хугацаанд маргалдсан. Одоо хэр харилцаатай байдаг вэ?

-Намба сууна гэдэг шиг одоо бол гайгүй болсон. Хоёулаа аав болсон байна, гэр бүлтэй болсон байна. Тэгээд одоо больё л гэсэн дүгнэлтэд хэн хэн нь хүрсэн дээ.

-Нэгнийгээ шүүмжлэх нь хип хоп урс­галын нэг онцлог байх. Цаашдаа тэгэхээр хэн нэгнийг шүүмжлэхгүй гэсэн үг үү?

-Нэр цохож бол хэлэхгүй л дээ. Гэхдээ ер нь хавчуулах юм гардаг. Хүмүүс ч хавчуулж байдаг, би ч хавчуулж байдаг. Түүнээс биш урьдынх шигээ нэр цохоод л, аав ээжийнх нь нэртэй дуулаад байх юм одоо бол байхгүй л дээ.