Т.Энхцэцэг: Шёохэй Оногийн барилдааныг шүүхийг мөрөөддөг байлаа

Олон улсын жүдо бөхийн холбооноос шилдэг шүүгчдийг зарлахад хамгийн өндөр чансаатай нь манай Т.Энхцэцэг байсан талаар бид мэдээлсэн билээ.  Т.Энхцэцэг энэ жил 16 тэмцээн шүүхдээ насанд хүрэгчид, залуучууд, өсвөрийн гурван Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн шүүж, шүүгчдээс хамгийн өндөр буюу 8.4 чансааны оноо авсан байна. Түүнтэй ярилцаж, сэтгэгдлийг нь сонслоо.
 

-Олон улсын нэр хүндтэй шагнал авсанд баяр хүргэе.

-Шагнал гэхэд бас өөр юм. Шүүгчдэд тамирчидтай адил анх шүүж эхэлсэн цагаас нь хойш чансааны оноо өгөөд явдаг. Энэ оноогоор би шүүгчдээ тэргүүлсэн. 

-Энэ жил хэдэн тэмцээн шүүв?

-Жилд болсон бүх тэмцээнээс 2-3-ыг нь л алгассан байх. 16 тэмцээн шүүлээ. Бүх насны дэлхийн аваргын тэмцээнүүдийг шүүсэн.

-Дэлхийн өнцөг булан бүрд болдог энэ олон тэмцээнд оролцохоор гэртээ байх цаг тун бага байдаг байх даа.

-Заримдаа гэртээ харьж, 10 цаг болоод дараагийн тэмцээндээ явах үе бий. Арав хоногоор гадаадад явах тохиолдол ч бий. Жилийн ихэнх нь гадаадад өнгөрдөг гээд хэлчихэд хилсдэхгүй.

-Шүүгч болгон өөрийн арга барилтай. Таны хувьд юуг анхаарч шүүдэг вэ?

-Хамгийн гол нь шударга байдал. Жүдоч болгоны ард тухайн тамирчны асар их хөлс хүч, хөдөлмөр, гэр бүл, баг хамт олон бий. Бүтэн улсын эдийн засаг ч хамаарах явдал байдаг. Тийм болохоор алдаа гаргаж, хэн нэгнийг хохироохгүй байх нь миний гол зарчим. Түүнээс биш би шилдэг шүүгч болох юм сан гэж шүүдэггүй. Шүүгч бол их хэцүү ажил. Телевизийн камер өөдөөс харчихна, үзэгч болгон жүдогийн “мэргэжилтэн”, шүүмжлэгч шүү дээ. Барилдаан шүүхэд хамгийн чухал нь мэдрэмж. Бөхчүүдийг хэн нь яах гээд байгааг урьдчилан харж, хаана зогсохоо тооцоолно. Барилдаанд уусаж, мэдэрч байж, зөв шүүнэ. Барилдаан хэрхэн өрнөж байгаа, ямар жүдоч юу хийх гээд байгааг мэдэрнэ. Түүнээс биш ингээд унагачихвал вазари өгдөг гээд шүүгээд байж таарахгүй.

-2019 онд шүүсэн барилдаануудаас хамгийн хэцүү нь ямар барилдаан байв?

-Токиогийн дэлхийн аваргын эрэгтэй 73 кг-ын жингийн хагас шигшээ барилдаан. Японы Шёохэй Оно, Оросын Денис Ярцев хоёрын барилдаан байлаа. Би уг нь сандарч тэвдээд байдаггүй. Харин тэр барилдаанд их сандраад хоёр дараалан алдаа гаргасан. Хашир туршлагатай шүүгч нар буцаагаад алдааг засчихаж байгаа юм. Барилдаанаа мэдрээгүй болохоор алдаа гаргасан хэрэг. Би Оно Шёохэйгийн барилдааныг шүүж үзэх юм сан гэж их боддог байлаа.  Би 2017 оноос шүүсэн, Оно гэмтэл бэртэл гэж завсарлаж байгаад саяхнаас татами дээр гарсан болохоор урьд нь таарч байгаагүй юм. Гэтэл ДАШТ дээр мөрөөдөл минь биелдэг юм. Оногийн барилдааныг шүүх нь гэж баярласан байх, алдаа гаргаж орхисон. Бид нар сүмочид шиг барилдааны өмнө өөрийгөө хурцалж байгаад дэвжээн дээр гардаг. Харин тэр үед чадаагүй. Энэ барилдаан маш том сургамж болсон.

-Одоо шүүж үзмээр байгаа жүдоч гэвэл хэн байна?

-Байхгүй. Шёохэй Оног л шүүж үзмээр санагддаг байсан.

-Шүүгч нарт насны хязгаар байдаг юм болов уу?

-Дүрэм ёсоор 55 нас хүртэл шүүнэ. Бүр нэг эмгэн болчихгүй бол шүүгээд л байна дээ, тэр болтол.