З.Цэвээндорж: Нийтийн тээвэрт насжилт хэтэрсэн автобус байхгүй

Нийтийн тээврийн үйлчилгээний газрын Хяналт, шалгалтын хэлтсийн дарга З.Цэвээндоржтой нийтийн тээврийн үйлчилгээ болон хүртээмжийн талаар ярилцлаа.

-Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд хэдэн аж ахуйн нэгжийн хэчнээн автобус явж байна вэ?

-20 аж ахуйн нэгжийн 1221 тээврийн хэрэгсэл бүртгэлтэй байгаагаас 964 тээврийн хэрэгсэл өдөр тутам үйлчилгээнд явдаг. Улаанбаатар хот тэлж, хүн ам өсөж байна. Тэгэхээр нийтийн тээврийн хэрэгслийн тоог нэмэх зайлшгүй шаардлагатай. Улаанбаатар хотын хэмжээнд 615 мянга орчим тээврийн хэрэгсэл бүртгэлтэй байдаг. Үүнээс өдөрт 400 мянга орчим тээврийн хэрэгсэл замын хөдөлгөөнд оролцож байна.

-Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд хэдэн байцаагч ажилладаг вэ?

-Нийтийн тээврийн үйлчилгээний газар дээр авто тээврийн хяналтын улсын 20 байцаагч ажилладаг. Эдгээр байцаагч Төрийн хяналт шалгалтын тухай хууль, Автотээврийн тухай хууль, Зөрчлийн тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангуулахаар ажиллаж байна.

-Автобусны насжилт ямар байна вэ?

-Дээр дурдсан 1221 тээврийн хэрэгслийн 70 орчим хувь нь наймаас дээш жилийн насжилттай. Түүн дотроо 30 орчим хувь нь 11-12 жилийн насжилттай болсон. Тэгэхээр парк шинэчлэлийг зайлшгүй хийх шаардлага тулгарсан.  

Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд МNS:5012 гэсэн стандарт бий. Энэ стандартад үйлдвэрлэснээс хойш 12-оос дээш жил болсон тээврийн хэрэгслийг ашиглахыг хориглоно гэж заасан байдаг. Манай газар нь насжилт дууссан тээврийн хэрэгслийг жил бүрийн арванхоёрдугаар сарын 31-нээр бүртгэлээс хасаад явдаг. Одоо нийтийн тээврийн үйлчилгээнд явж байгаа тээврийн хэрэгслүүд дотор насжилт хэтэрсэн тээврийн хэрэгсэл байхгүй. Харин насжилт нь 12 жил рүүгээ дөхсөн тээврийн хэрэгслүүд бол байгаа.

-Нийтийн тээврийн хэрэгслээр өдөрт хэдэн хүн зорчдог вэ?

-Улаанбаатар хотод Нийтийн тээврийн үйлчилгээний Удирдлага мэдээлэл, цахим төлбөрийн системийг 2015 онд анх нэвтрүүлсэн. Улмаар 2017 оны дөрөвдүгээр сараас эхлээд 100 хувь цахим картад шилжээд явж байна. Өдөрт дунджаар 200 мянга орчим карт уншиж байна. Давхардсан тоогоор өдөрт 600 мянга орчим хүн зорчиж байгаа. Нийтийн тээврийн үйлчилгээг аль болох цахимжуулах ёстой.

-Бүх автобусанд хяналтын камер суурилуулсан гэсэн. Энэ талаар мэдээлэл өгөхгүй юү?

-Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд хяналтын камеруудыг суурилуулсан. Үүн дотроо онлайн горимд ажиллах камеруудыг суурилуулж эхэлж байна. Одоогийн байдлаар 1200 автобусны 300 орчим автобусанд онлайн камер суурилуулсан. Цаашлаад бүх тээврийн хэрэгслийг 100 хувь онлайн камертай болгоно. Ингэснээр хяналтыг онлайнаар хийдэг болно.

-Нийтийн тээврийн хэрэгслийг аль улсаас ихэвчлэн авч байна вэ?

-Ихэвчлэн БНСУ, Хятад, Беларусь Улсаас авсан байдаг.

-Нийтийн тээврийн үйлчилгээнд өдөрт хэдэн жолооч ажилладаг вэ. Сургалт зохион байгуулдаг уу?

-Нэг тээврийн хэрэгсэлд ээлжийн жолоочтойгоо нийлээд хоёр жолооч байдаг. Үүнээс гадна бэлтгэл жолооч нийт жолооч нарын 20-30 хувьд нь байдаг. Ингэхээр 1200 орчим автобусанд 3000 гаруй жолооч байгаа гэсэн үг. Эдгээр жолоочийг хавар, намарт тодорхой хэмжээгээр сургалтад суулгадаг. Нийтийн тээврийн үйлчилгээний стандартууд, Автотээврийн тухай хууль, түүнийг дагалдаж гарсан дүрэм журмууд, мөн харилцаа хандлага гэсэн чиглэлээр сургалт хийдэг.

-Авто замын нэгдүгээр эгнээгээр нийтийн тээврийн хэрэгсэл зорчих ёстой. Гэтэл сүүлийн үед хувийн тээврийн хэрэгсэл их зорчиж байна. Үүнд танай байгууллага хэрхэн хяналт тавьдаг вэ?

-Авто замын дагуу хяналтын камерууд байдаг. Үүгээр Замын хөдөлгөөний удирдлагын төвөөс хяналтаа тавиад ажилладаг. Нийтийн тээврийн үйлчилгээний газар автобусны зогсоол дээр хяналтаа тавиад явж байгаа. Хувийн тээврийн хэрэгсэлтэй иргэд авто замын нэгдүгээр эгнээ буюу чиглэлийн тээврийн хэрэгслийн эгнээнд орох тохиолдол маш их байна. Энэ нь мэдээж түгжрэлтэй холбоотой. Үүн дээр холбогдох байгууллагууд буюу Тээврийн цагдаагийн алба, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төвийнхөн хяналтаа тавиад ажиллаж байна.

-Аль чиглэлд хэчнээн автобус үйлчилгээнд гарах тоог хэрхэн  тогтоодог вэ?

-Зорчигч урсгалын судалгаа гаргадаг. Тухайн бүс нутаг хэчнээн оршин суугчтай, тухайн чиглэлээр үйлчлүүлсэн зорчигч урсгал зэргийг судалснаар тээврийн хэрэгслийн тоог нэмж, хасдаг.

-Урт хугацаанд нийтийн тээврийг яаж хөгжүүлэхээр төлөвлөж байна вэ?

-Урт хугацааны хөрөнгө оруулалтаар алсдаа метротой болох төлөвлөлтүүд явж байгаа. Мөн LRT байж болно. Нийтийн тээврийг хөгжүүлэх хамгийн төгс хэлбэрүүд бол эдгээр шийдэл.

-Нийтийн тээврийн үйлчилгээний талаарх санал, гомдлыг яаж шийдвэрлэдэг вэ?

-Нийтийн тээврийн үйлчилгээтэй холбоотой санал, гомдлыг манай газрын 70044040 дугаарын утсаар 24 цагийн турш хүлээж авдаг. Гомдлыг авто тээврийн хяналтын улсын байцаагч Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн дагуу тав хоногийн дотор шалган шийдвэрлэдэг юм.

-Автобусны зогсоол болон автобус дотор шалгагч нар ажиллаж харагддаг. Эдгээр шалгагч ямар үүрэгтэй вэ?

-Улаанбаатар хотод Нийтийн тээврийн үйлчилгээний Удирдлага мэдээлэл, цахим төлбөрийн системийг нэвтрүүлснээс хойш кондуктор буюу мөнгө хураагч гэсэн ажлын байр байхгүй болж, шалгагч гэсэн ажлын байр бий болсон. Эдгээр шалгагч автобусны зогсоол дээр болон автобус дотор иргэд, зорчигчдод нийтийн тээврийн үйлчилгээний чиглэл, цагийн хуваарийн талаар мэдээлэл өгөх, зорчигчийн хөлс төлөлтөд хяналт тавих үндсэн үүрэгтэйгээр ажилладаг. “Ковид-19” цар тахал дэгдсэнтэй холбоотойгоор хүн хоорондын зай бариулах, халдвар хамгааллын дэглэм сахиулах тал дээр иргэд, зорчигчдод шаардлага тавих, заавар зөвлөмж өгөх чиглэлээр ажиллаж байгаа. Одоогоор гурван аж ахуйн нэгжийн 240 орчим шалгагч нийтийн тээврийн үйлчилгээнд ажиллаж байна.

Эх сурвалж: НЗДТГ-ын хэвлэл мэдээлэлтэй харилцах хэлтэс