Азийн наадмын мөнгөн медальт Б.Гантогтох: Би агуу тамирчин болохыг мөрөөддөг

 Азийн Олимпийн Зөвлөлөөс зохион байгуулсан Азийн танхимын болон тулааны спортын 4 дүгээр наадам  БНСУ-ын Инчёон хотноо  зохион байгуулагдлаа. Тус наадамд Монголын баг спортын 9 төрлөөр, 83 тамирчин оролцсон юм.

Дашрамд дуулгахад Инчеоны наадамд 2400 гаруй тамирчин, төлөөлөгч, 1000 орчим сэтгүүлч, сурвалжлагч, дотоод, гадаадын 540 сайн дурын ажилтан, 460 гаруй шүүгч ажиллаж, шилдгүүдийг тодруулах ажлыг гардан зохион байгуулсан байна. Энэхүү Азийн танхимын ба тулааны спортын IV наадам нь “Инчеон 2014” Азийн наадмын өмнөх хамгийн том туршилт, бэлтгэл ажлын шалгуур болж байгаа юм.

Энэ удаагийн наадмаас өмнө нь Азийн танхимын спортын наадам, тулааны спортын наадмуудыг тус тусад нь зохион байгуулж явуулдаг байсан. Тэгвэл Азийн Олимпийн Зөвлөлөөс (OCA) энэ хоёр наадмыг нэгтгэн зохион байгуулах шийдвэр гаргасан билээ. Энэхүү наадмын зорилго нь олимпийн бус спортын төрлийг Ази тивийн хэмжээнд дэмжих, Азийн наадам болон бусад том наадмыг зохион байгуулж чадахгүй байгаа улс орнуудад наадам хэрхэн зохион байгуулах талаар бодит амьдрал дээр үзүүлж туршлага суулгахад оршиж байгаа аж.

Азийн 44 орны шилдэг тамирчид өрсөлдсөн энэхүү наадмаас  муай тай боксын төрөлд мөнгөн медалийг 17-н насандаа эх орондоо авчирсан залуу тамирчин Б.Гантогтохтой уулзаж түүний амжилтын нууцаас уншигч та бүхэндээ хүргэж байна.

-Юуны түрүүнд баяр хүргье. Өөрийгөө манай уншигчдад товч танилцуулаач. Ер нь хэзээнээс, яагаад  энэ спортоор хичээллэв ээ?

Баярлалаа. Би 1996 онд Дорнод аймагт төрсөн.  Хан- Уул дүүргийн 32-р сургуулийг энэ жил төгсөөд, Төмөр замын дээд сургуульд ороод байгаа. 2009 оноос кикбокс, муай тай боксын спортоор хичээллэж уралдаан тэмцээнд орж байна.

Манай дүү Б.Гансэлэм  анх  кикбоксын дугуйланд явдаг байсан. Тэгээд нэг өдөр надад цуг очиж үзэхийг санал болгосон юм. Очоод үзсэн чинь их л сонирхолтой санагдаад, улмаар гэрийнхээ хажууханд байдаг “Мишээл” кикбокс сургалтын төвд О.Алтанпүрэв багшийнхаа удирдлага дор хичээллэх болсон.

Кикбокс, муай тай бокс 2 юугаараа ялгаатай вэ. Хоёулангаар нь хичээллээд явахад бэрхшээлтэй юу?

Энэ хоёр төрөл хоорондоо төстэй. Муай тай бокс нь Тайландын үндэсний тулааны спорт хөл гар өвдөг тохой оролцон өрсөлддөг юм. Тулааны өмнө заавал вай кру хэмээх ёслол хийнэ. Хатуу ширүүн өрсөлдөөнтэй Тайландад бол нийгмийн хэрэглээ болтлоо хөгжсөн байдаг юм.

Кикбоксын хувьд зөвхөн хөл гар л оролцдог европ тивд хүчтэй хөгжсөн байдаг спорт, дотроо нилээн хэдэн төрлөөр тэмцээн уралдаан зохиогддог.Энэ 2 спортоор бэлтгэл сургуулилтын хувьд нэг дор хийгээд явахад боломжтой байдаг.

Урьд оролцож байсан уралдаан тэмцээн амжилтаасаа сонирхуулаач?

2010 оны кикбоксын   өсвөр үеийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээний хүрэл медаль,  2011 оны  залуучуудын улсын аварга шалгаруулах тэмцээний мөнгө, 2012 оны насанд хүрэгчдийн нийслэлийн спортын 11 дүгээр наадмын мөнгөн медаль, 2013 онд Тайландын вант улсын Банкок хотноо зохиогдсон муай тай боксын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний хүрэл медалийг  аваад байгаа. Мөн мэргэжлийн рингэнд нийт 6-н тулааныг хийгээд байна. Өнгөрсөн  2 сард Якутад зохиогдсон мэргэжлийн кикбоксын 54 кгийн Азийн аваргын төлөө өрсөлдсөн.

Азийн наадамд хэрхэн бэлтгэв. Сая гаргасан амжилтын нууц юундаа байна вэ?

Амжилтын маань нууц бол уйгагүй хөдөлмөр, сайн дасгалжуулалт гэж бодож байна.Миний энэ амжилт олон хүний дэмжлэгээр бий болсон. Ээж, аав, ах, дүү нар, клубын тамирчид хамт олон зэрэг. Гэхдээ энэ болгоныг удирдан чиглүүлж зохион байгуулан гол ачааны хүндийг үүрсэн хүн бол яах аргагүй миний багш кикбоксын спортын анхны олон улсын хэмжээний мастер Монголын анхны кикбоксын дэлхийн аваргын алт, хүрэл медальт О.Алтанпүрэв дасгалжуулагч.

Багш маань Азийн наадамд бэлтгэх төлөвлөгөө, зардал санхүү бүх зүйлийг маань зохицуулж өгсөн ачтан байгаа юм. Бид  жилийн өмнөөс л нарийн төлөвлөгөө гарган бэлтгэж эхэлсэн. Эхлээд ОХУ-ын Эрхүү хотноо очиж хамтарсан бэлтгэл хийж улмаар олон удаагийн сорилт тулаануудыг хийсэн. Тэр бэлтгэлээрээ ОХУ-ын Саха Якутад зохиогдсон мэргэжлийн кикбоксын халз тулаанд оролцож тэндээ хамтарсан бэлтгэл хийсэн. Улмаар тэндээсээ шууд Тайланд руу нисэж Муай тай боксын ДАШТ-д оролцсон юм. -30 градусын хүйтнээс  + 35 хэмийн халуунд шууд нисээд буухад маш сонин бас хэцүү байсан шүү. Тэндээ бас  л муай тай боксын техник бэлтгэлийг түлхүү хийж улмаар ДАШТ-ний 54 кгд оролцож Испани, Энэтхэг улсын тамирчдыг хожиж хүрэл медаль авсан юм. Тайландаас ирээд шууд л Буриадын Улаан-Уд хотноо зохиогдсон  Буриадын аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцож мөнгөн медаль авч Азийн наадмын бэлтгэл үндсэндээ хангагдсан даа.

Монголдоо сэргээлтийн бэлтгэлээ сайн тааруулж клубын ах нартайгаа хэдэн сорилт хийж  аваад Солонгос руу нисээд очсон.

Азийн наадамд хэрхэн өрсөлдөв. Өрсөлдөгчид хэр байна даа.

Миний жинд азийн 16 орны шилдэг тамирчид ирсэн байлаа. Би сугалаагаар Хонконгийн тамирчин Хо Кванг Хэнгтэй таарсан юм. Тэрээр мэргэжлийн рингэнд урьд олон зодолдсон Дэлхийн аваргын хүрэл медальтай туршлагатай хүчтэй тамирчин байсан. Миний эхний тулаанууд хэцүү болдог. Биеэ барина тэгээд л их цуцдаг. Гэхдээ багш маань хэрхэн өрсөлдөх арга тактикийг маш сайн зөв зүйтэй боловсруулж надад хэлж өгсөн байсан юм. Эхний үед сайн хамгаалж өрсөлдөгчөө сайн ажиллуулах аль болох хий өшиглүүлж хий цохиулах явдал байлаа. Яг л багш бид  2-ын төлөвлөснөөр болсон. Өрсөлдөгч маань эхний үед  урагшаа зүтгэж олон удаа хий өшиглөж хий цохисноос 2-р үеэс их цуцаад ирсэн дээ. Энэ үед нь би холын зайнаас оновчтой өшиглөх цохих аргаар оноогоо ахиулсаар байсан 3-р үед багш маань шийдвэрлэх дайралтаа хийгээрэй гэсэн. Ялангуяа өвдөгөөр олон оноо авах ойрын зайд тохойлдох зэргээр урагшаа хамгаалаад хариу дайралтуудыг сайн хийгээрэй гэсэн. Би ч их хичээсэн, их ядарч байсан боловч шүд зуугаад л зүтгэсэн дээ. Цаг дуусахад их л догдолж байсан. Гэтэл бүүр 4:1 ээр хожсон байсан.  Багшийнхаа тактик мэдлэгийг энэ үед үнэхээр биширсэн дээ.

Хоёр дахь тулаан хатуу өрсөлдөгч байлаа.  Киргизийн Талантов гэж 26 настай  хурдтай тамирчин байсан. Эхний тулаандаа тэрээр өрсөлдөгчөө техникийн нокаутаар ялсан байсан, багш бас л мэргэн арга тактик боловсруулсан байсан.  эхний 2 үе би ер нь хожигдоод байх шиг байсан. Багш 3-р үед гараар хүчтэй оноод өвдөгөө явуулаарай гэсэн. Би ч хэлснийг нь хйисэн дээ. Энэ тулаан их чухал тулаан байсан хожвол хүрэл медалийн болзол хангана хожигдвол хоосон буцах.

Киргизийн тамирчин Талантовийг би 3:2-оор буулгаж аваад  нулимстай буусан даа. Багш ч баярлаад надад бас харуулахгүй гэсэндээ нулимсаа нэг арччихаад намайг тайвшруулж байсан  сайхан цаг үе.

Энэ ялалтандаа урамшсан би мөнгөн медалийн төлөө Лаос улсын тамирчин Панеоког 4:1 ээр буулгаж шигшээ тулаанд шалгарч үлдсэн. Гэхдээ ихэнх хүмүүс намайг Лаосын тамирчинг ялна гэхэд итгэлтэй биш байсан. Учир нь Лаосын тамирчид яг Тайландуудтай ижил маш сайн тамирчид байдаг юм. Хөрш зэргэлдээ хэл заншил ижил төстэй болохоор Лаосын тамирчид Тай боксоор маш сайн хичээллэж уралдаан тэмцээнд орж сайжирсан байдаг юм. Багш маань Лаосын тамирчинг харчихаад жингээ их хассан байна. Дээр нь их даарсан байна гэж хэлсэн. Үнэхээр Лаогийн тамирчин эхний нэгдүгээр үед хүчтэй хурдтай намайг алчих гээд л байснаа 3-р үеэс их сулраад ирсэн. Багшийн хэлсэн гэдсэнд гараар хүчтэй цохиорой гэсэн нь бас л хэрэг болсон. Лаосын тамирчин гэдсэндээ хэд цохиулаад сулраад ирсэн дээ. Тэгээд л төгсгөлөө сайн хийснээр ялалт минийх болсон.

Аваргын төлөө БНСУ-ын Ким Сан Жэтэй  өрсөлдөж  эхний үед  сайн хамгаална гэж бодож байсан чинь миний бодсоноос дэндүү хурдтай байсан. Надад хамгаалах боломж олгохгүй угсарсан олон хөлийн өшиглөлтүүд нь намайг их сандраасан шүү. Тэгээд 2-р үеэс өрсөж ажиллаад 3-р үед сайн зүтгэсэн. Оноо адил яваад байсан боловч 10 секунд дутуу байхад гэдсэндээ өвдөглүүлээд оноо алдаад хожигдсон. Аварга болох боломжоо алдсандаа их л харамсаж байсан.

Гэхдээ анхныхаа том наадмаас мөнгөн медаль авна гэдэг чинь үнэхээрийн гайхалтай амжилт шүү дээ. Цаашдын уралдаан тэмцээн, хүсэл мөрөөдөл чинь юу байна даа?

Энэ жил 10 дугаар сарын 18-нд ОХУ-ын Эрхүү хотноо мэргэжлийн кикбоксчдын Орос – Монголын шигшээ багуудын уулзалт тулаан болно. Мөн 11 сарын 30-наас 12 сарын 09-нд Турк улсын Анталяа хотноо кикбоксын ДАШТ болно. Мөн 10 –р сард ОХУ-ын Анапа хотноо болох Дэлхийн цомын аварга шалгаруулах тэмцээн, 11 –р сард зохиогдох улсын аварга шалгаруулах тэмцээнүүддээ бэлтгэж байна. Миний мөрөөдөл бол агуу аварга тамирчин болох. Бүх холбоо, бүхий л оролцсон тэмцээндээ түрүүлэх. Энэ дашрамд намайг үргэлж дэмжиж байдаг ар гэрийнхэн ах, дүү нартаа, мөн намайг өдий зэрэгт хүргэсэн О.Алтанпүрэв багшдаа талархлаа илэрхийлье.