Төвдийн шашны тэргүүн Далай лам өнгөрөгч 11 дүгээр сарын 18-22-ны хооронд манай улсад айлчлаад буцсан билээ. Түүний айлчлал Монгол Улс болон БНХАУ-ын гадаад харилцаанд хүндээр тусаж, зарим төрийн албан айлчлалуудыг тодорхойгүй хугацаагаар хойшлуулаад байсан юм. Далай ламын айлчлалд УИХ, Засгийн газар оролцоогүй хэмээн тухайн үед Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргил мэдэгдэж байсан.
Тэгвэл тэрбээр энэ сарын 20-нд Далай ламд айлчлах боломж олгосондоо гүнээ харамсаж буйгаа Хятадын Засгийн газарт илэрхийлээд, түүнийг дахин улс орондоо урихгүй хэмээн амлалт өгсөн байна.
Энэ тухай Бээжинд байрлалтай “Global Times” сайт мэдээлжээ.
Түүнчлэн хоёр улсын хамтын ажиллагааг сайжруулж, зөв замд нь оруулахын тулд хичээл зүтгэл гаргаж, “Нэг Хятад” бодлогыг дагаж мөрдөн, Төвдийг Хятадаас тусгаар бус гэдгийг хүлээн зөвшөөрөхөө мэдэгдсэн байна.
Хятадын гадаад бодлогын тусгал болсон “Global Times” нь фэйсбүүктээ долоон сая гаруй дагагчтай, англи хэл дээр мэдээ, мэдээлэл хүргэдэг томоохон мэдээллийн сайт юм. Хэрэв Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргил Хятадын Засгийн Газраас уучлалт гуйсан нь үнэн бол 10-р Богдыг тодруулах, Далай ламын шашны айлчлал зэрэг асуудал хаалттай болох нь дамжиггүй.
Хятадаас авах 4,3 тэрбум долларын зээлийг юунд зарцуулах нь тодорхойгүй байгаа ч Монголын Засгийн газарт уучлалт гуйхаас өөр арга байгаагүй бололтой. Далай ламыг Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн урилгаар ирсэн байх магадлалтай хэмээн олон нийт таамаглаж буй. Энэ тухай УИХ-ын дэд дарга Ц.Нямдорж “Цензургүй яриа” нэвтрүүлэгт орох үеэрээ “Ц.Мөнх-Оргил хэлсэн ш дээ. Далай ламын айлчлалд УИХ, Засгийн газар хамаагүй гэж. Тэгэхээр хэн үлдэж байна даа” хэмээн битүүхэн Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийг илчлээд авсан.
Далай ламын айлчлалтай холбогдуулж Хятадын Гадаад хэргийн яамнаас хоёр ч удаа ноцтой мэдэгдэл гаргасан. Айлчлалын дараа “Global Times” сайтад “Монгол улс салан тусгаарлагчийг хүлээж авсан үйлдэлдээ шүүмжлэлтэй хандах хэрэгтэй” гэсэн гарчиг бүхий өгүүлэл хүртэл нийтэлж байсан билээ. Өгүүлэлд Монголын эрх баригчдыг олон улсын харилцаа ямар зарчмаар явагддаг талаар гэнэн ойлголттой байгааг шүүмжлээд улс орныхоо эрх ашгийг бодолцохын хажуугаар бусадтай харилцан ашигтай байх зарчмыг мартаж болохгүйг анхааруулсан байв.
Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргилын уучлалтын тухай “Global Times” сайтад нийтлэгдсэний дараа БНХАУ-ын Гадаад хэргийн яамнаас “Хятад Улс Далай ламын айлчлалын талаар Монгол Улсын тодорхой байр суурийг үнэлж байна. Энэ бүхэн Хятадын гол ашиг сонирхлыг хүндэтгэх сургамж болсон гэж найдаж байна” хэмээн мэдээлжээ. Хятадын Засгийн газар манай улстай харилцах харилцаагаа зөөллөсөн бол ирэх онд болох Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатын айлчлалыг хүлээж авах учиртай. Ингэснээр өмнө нь яригдаж байсан зээлийн асуудал ч нааштайгаар шийдэгдэж магадгүй юм
Гэвч Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргилын “Одоогийн Засгийн газрын бүрэн эрхийн хугацаанд далай ламыг улс орондоо дахин урихгүй” гэсэн амлалт нь зөвхөн өнөө маргаашаа харсан, хөнгөн шийдвэр байсан гэх шүүмжлэлийг дагуулаад байна.
Хятадын Засгийн газар Далай ламын асуудал дээр хатуу байр суурьтай байсан ч хилээ хаах хэмжээнд асуудал хурцдаагүй байсан. Мөн Гадаад харилцааны сайдын хувьд тулгамдсан асуудлыг улсад хохирол багатай, нэр хүндээ унагахгүйгээр шийдвэрлэх нь Ц.Мөнх-Оргил сайдын үүрэг билээ.
Хэрэв 2-3 жилийн дараа 10-р Богдыг тодруулах асуудал яригдвал хоёр орны харилцаа улам ч дордоно. Тэр үед Гадаад харилцааны сайдын өгсөн амлалт хэр хүчтэй, нөлөөтэй байхыг мэдэх боломжгүй. Дээрээс нь Монголын улс төр тогтворгүй, залгамж халаа байдаггүй тул улс төрчид хөрш орнууддаа амлалт өгөхгүй байх нь хаа хаанаа хэрэгтэй юмсан.
Далай ламын айлчлалтай холбоотой сөрөг үр дагаварууд хэдий хүртэл үргэлжлэхийг бид мэдэхгүй. Хэрэв асуудал бүр дээр Хятадын Засгийн газарт бууж өгөөд байвал цаашдаа улсын дотоод асуудалд хэт оролцохвий хэмээн олон нийт болгоомжилж буй юм.
Б.Энх-Уянга
www.zindaa.mn

Сэтгэгдэл ( 45 )
Archaagui lalruud, china koloni ali uje bolziin bn shde mgl gedeg ils chin, yadaj bhad maluud man garuud iig songood buh uruudah muhuh sunuh talruugaa yawchlaadaa hohi nee zaya muutai uher mgl chuud, ardchilal iinhan arai uur bh bsiin ted bol zorigtoi shiidemgii hiiwel hiichdeg bj, ene muusain dulegneel yu ch hiihguin uhej bhdaa taarsan nowsh nar, say orsiin suirsen ongozond ter saihan zaluus suirch bhaar ene mangaruud bugd yawj bsan bol yamar saihan bee gehdee gesgeel tzeerlelee udahgui amsana daa
Угаасаа ард олны хараал идсэн энэ ёрын алуурчнаар улс орныхоо гадаад бодлогыг бариулдаг нь ”МАН” гээч махны машины маш том алдаа байсан. МАН - д чадалтай дипломатч биш, MCS -ийн бууны нохой л хэрэгтэй байсан юм байна.
Buhel buten tusgaar uls heniigee urih urihguiee hujaagaar zaalgahgui , teneg hulduu yum , ene uvgun odoo ogtsor ,ulsad hiisen gavya baihgui , gai l bolno
Ene muu hujaagiin sheesiig zorigiin heregt shuugdej baigaa nuhruur aluulaad yavuul tertei tergui hilseer hereg uurch magadgui. Hujaad davhar irgenshil uguulne geden uu
Hovdiinh bol hujaa tsus guij baigaa novsh bna.
ховд л хүн дэ элбэгээтэй холбогдож бн да авгай солисон гэдэг байх шүү
Мөнхоргил чи ард түмнээс уучлалт гуй. Ард түмнээ харь элгийнхнээр доромжлуулсаныхаа төлөө биднээс уучлалт гуй чи муу.
Энэ ямар тэнэг хүн бэ Гадаад бодлого гэдэг их чухал ийм хүнээр гадаад харилцааны сайд хийж байдаг хэлэх үг алга улс оронд өөрийн гэсэн бодлого байх ёстой Ухаан гаргаж ажил л даа
Тэрний оронд ард түмнээсээ уучлалт гуйгаач чачга царайлсан новшоо
yasn gj uichlal guihiin bolj bn. nugu talas hytad ch tsaagura jijighen ymda
Си даргынхаа боовыг хөхсөн гэсэн
hujaa tsaraitai pizdaa vee
ogtsorvol taarna,ogtsoe,ogtsor
Ene Mongol Ulsiin gazar shoroon deer minii chinii vr hvvhed heden zuun myngan aar amidrana gedgiig oilgohgui bn uu erhem said guai
Мөнх-Оргилоо чи үхвэл таарна.лаларын бандиа
daraah holboos burtguuleed $25 avaarai. TheInviteClub.com/?ref=47006
tiimee
Mongol uls eh oron maani ooriin gesen tolgoigui bolchihson yum uu daa henigee urij avchirhaa hurtel hytdaar meduuldeg bolj ingeed hydadiin daramtand orj ehlej bna daa
Хучтэний омно хучгуй нь буруутай... Тайван бай хумуусээ
Yadaj Tramp shig bail daa: ter uy hiihee Hyatadaas asuuhgui gej helsen!
Bdal negent iim bolson yum bol manaid eronhiilogch 76,giin hereg bgamu. Zvger hyatadiin utsan hvvheldeinvvd yum bn.
энэнд болоод багийнханд нь тугалга бэлэглэх цаг болсон юм байна даа
ҮАБЗ хятадын мэдэлд очсон уу.
ЭХ ОРОНДОО ХЭНИЙГ ИРҮҮЛЭХЭЭ ҮМХИЙ ХУЖААГААС АСУУХ ЦАГ ИРЭЭ ЮУ??? НЭГ ХУЖАА АЛВАЛ ,НЭГ НАСНЫ БУЯН ,2 ХУЖАА АЛВАЛ ХОЙД НАСНЫ БУЯН??? БӨГС ДОЛООГЧ НАРЫГ НЬ БАС УСТГАХ ЦАГ БОЛЖЭЭ???
Түрдээ ч болсон ингэж амиа авч гарах хэрэгтэй олон улсад улс төрд жүжиг бас бх ёстой. АН ын ах нарын буянд давж даашгүй өрөнд орсон улс ингэж л бусдын бөгсийг долоохоос наагуур явахгүй бол болохгүй. Дэлхий угаасаа бөөрөнхий иймд заримдаа бөөрөнхий зан хэрэгтэй
ИЙМ ХӨГИЙН АМЬТАН ДЭЛХИЙ ДАХИНД НЭР НҮҮРГҮЙ БОЛЖ БАЙГАА ОДОО ОГЦОР ОГЦОР ИЙМ ХҮНЭЭР ГАДААД ХЭРГИЙН САЙДЫН АЖИЛ ХИЙЛГЭЭД ЯАХ ЮМ БЭ? ӨВӨГ ДЭЭДСЭЭСЭЭ УРВАГЧ.
bitgi mongolchud bidni omnos oorsinho erh ashigigig toloo ner hvndig mn unagagad bai bid hytadin vger amidarmargvi bn har pzdanud mn
Ovog deedsees ogson tusgaar togtonson ulsdaa henijgee urihaa Hyataduudaar ter baitugai Monh-Orgiloor zaalgahgui bailgui.
Eh ornoosoo urbaad bnuu daa
ЗӨВ ШҮҮ
Ene said buruu bn- uuchlalt guigaad baihdaa yahav dee. Tusgaar Uls um Bol yu hiihee meddeg hiiseniihe daraa hariutslagatai baij surah heregtei. Dalai Lama irehed hyatad eserguutsdeg ni dandaa l boldog yavdal. Teglee geed tusgaar Mongol Uls bairandaa hatuu zogsoh heregtei.
Хөгийн новш вэ?
ТҮЙ, ҮТЭР ТҮРГЭН ЗАЙЛАА МӨНХОРГИЛОО, МАНАЙХ ТУСГААР УЛС. ТЭР МӨНГИЙГ АВЧ ЯАХ ГЭЭВ, ТА НАР Л ХУВААЖ ИДЭХ ГЭЖ УЛАЙРЧ БАЙНА. АРД ИРГЭДЭД ОЛДОХ УУ, ААН.
ээ хөөрхий ийм нөхдүүдыг юу гэлтэй вэ, даана ч дээ
Ах нараасаа ямар даалгавар аваад ирснийг нь шалгах хэрэгтэй.Монгол улсын гадаад хэргийн сайд ийм байж болохгүй л дээ.Мөнх-Оргилыг нэн даруй зайлуулах хэрэгтэй.Хужаа д дуудагдаж очоод ам өчигөө өгөөд өөр даалгавар аваад ирсэн ч юм билүү хэн мэдлээ....
лалартав