Тэд бидний тухай: Говийн хэрмийн нууц тайлагдав

Олон улсын эрдэмтдийн баг Говийн нууцлаг хэрмийн талаар дуулиантай нээлт хийжээ. Эл мега байгууламж нь Монголын Говиор 321 км үргэлжилдэг бөгөөд шинэ нээлт нь энэхүү өнө эртний дурсгалын тухай ойлголтыг бүхэлд нь өөрчилж байна гэж шинжлэх ухааны “Land” сэтгүүлд бичжээ.

Иерусалимын Хебрю их сургуулийн археологичид Монгол, Америкийн эрдэмтдийн хамтаар эл нууцлаг хана хэрмийг XI–-XIII зуунд Тангууд улсын үед барьсан болохыг тогтоосон байна.

Тус хэрэм зөвхөн хамгаалах байгууламж төдийгүй газар нутгаа хянах нарийн систем байжээ.

Говийн хэрэм нэгэн зэрэг хэд хэдэн үүрэг гүйцэтгэж байсан аж. Худалдааны урсгалыг зохицуулахаас гадна хил хязгаарыг тогтоож, их гүрний сүр хүчийг илтгэдэг байж гэж судлаачдын багийн ахлагч профессор Гидеон Шелах-Лави тайлбарласан байна.

Хэрмийг инженерийн маш өвөрмөц шийдлээр барьсан нь эрдэмтдийг гайхшируулжээ.

Эрт үеийн барилгачид чулуу болон модоор батжуулан нягтаршуулсан хөрс шороог ашиглан Говийн хатуу ширүүн уур амьсгал, газрын онцлогт тохируулан маш уран нарийн аргаар хэрмийг бэхжүүлсэн байна. Ялангуяа хэрмийн харуулын цамхгийн байрлалд ихээхэн ач холбогдол өгдөг байжээ. Хэрмийг усны эх ундарга болон модны эх үүсвэрийн дагуу барьсан бол харуулын цамхгуудыг даваа, элсэн манхан зэрэг өндөрлөг газар байгуулсан нь тус хэрмийн үүрэг, ач холбогдлыг нэмэгдүүлжээ.

Археологийн олдворуудаас үзвэл хэрмийн гол хэсгүүдийг XI–-XIII зуунд барьсан хэдий ч зарим хэсгүүдийг үүнээс ч өмнө хоёр мянган жилийн турш буюу МЭӨ II зуунаас XIX зууны хооронд ашигласан байна. Энэ нь Төв Азийн үе үеийн хаад, захирагчдын хувьд стратегийн ач холбогдолтой байгууламж байсныг илтгэж байна гэж эрдэмтэд онцолжээ.