Баяр наадам чинь арай хэтэрч байна гэж хэлэхийн өмнө энэ ойг заавал тэмдэглэх шалтгаан байна.
Учир нь манай урд хөрш БНХАУ-ын Засгийн газраас Хубилай хааны ойг улсынхаа төдийгүй дэлхийн хэмжээнд өргөн тэмдэглэхээр зэхэж, Хятадын хаан хэмээн дэлхий нийтэд тунхаглах гэж буй энэ үед Монгол Улсад ч мөн адил өргөн дэлгэр тэмдэглэн өнгөрүүлэхийг Шинжлэх Ухааны академиас Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид хандан уриалга хүргүүлжээ.
Хубилай хаан 1215 оны 9 сарын 23-нд төрсөн бөгөөд ирэх 9 сард түүний мэндэлсний 800 жилийн ой тохионо. Өөрөөр хэлбэл Хятад Улс энэ өдөр Хубилай хааны 800 жилийн ойг тэмдэглэх гэж байгаа аж. Харин Монгол Улс ирэх сарын 15-23-нд Хубилай хааны мэндэлсний 800 жилийн ойг тэмдэглэхээр болов.
Үүнтэй холбогдуулан Засгийн газрын өчигдрийн хуралдаанаар Хубилай хааны мэндэлсний 800 жилийн ойг тэмдэглэн өнгөрүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөө, төсвийг баталсан байна. Мөн ойг угтаж 9 сарын 15-наас 23-ныг хүртэл өдрүүдэд ойн хүрээнд тэмдэглэх хөтөлбөрийг гаргаж, 20 ажил хийхээр болов. Хэдийгээр Хубилай хаан Их Монгол Улсын нийслэлийг өдгөөгийн Бээжин рүү шилжүүлсэн гэж өнгөрсөн хугацаанд сайн муугаар хэлэлцэгдэж байсан ч яалт ч үгүй Чингисийн хааны дараа орох Монголын их хаан билээ.
Их Юань гүрнийг байгуулж, торгоны замыг анх санаачилсан Хубилай хаанд мөнгөн тэмдэгтээ юань гэж нэрлэн эртнээс талтай байсан Хятадын Засгийн газар өдгөө эдийн засгийн асар өндөр ач холбогдолтой байдлаараа олон улсын анхаарлыг татаж буй дэлхийн шинэ торгоны зам хөтөлбөрийг санаачлан ажиллаж байна. Тиймдээ ч Хубилай хааныг өмчирхөж эхлэв бололтой.
Э.Төгс
Сэтгэгдэл ( 11 )
Nair naadam bagdaagui l dee.Huvlai haaniig hyatad neg ih omchlood baigaa yum baihgui ee. Mongol hun tuunhiin zurvas ued hyatadiin haan baisan gej uzdeg, bas bichdeg yum bilee. Manaihaas busad ni haanahiin hen baih ni hamaagui yu hiij buteesniig ni martydaggui yum. Huvlai haanii ehluulsen ajliig ulam togoldorjuulj,orchin ueigee holbon urgeljluulj baigaa ni ooroo gaihamshig yum daa. Bid bol omnoh hiisnee daraagiinh ni nuraadag adgiin aranshintai uls.
Nair naadam bagdaagui l dee.Huvlai haaniig hyatad neg ih omchlood baigaa yum baihgui ee. Mongol hun tuunhiin zurvas ued hyatadiin haan baisan gej uzdeg, bas bichdeg yum bilee. Manaihaas busad ni haanahiin hen baih ni hamaagui yu hiij buteesniig ni martydaggui yum. Huvlai haanii ehluulsen ajliig ulam togoldorjuulj,orchin ueigee holbon urgeljluulj baigaa ni ooroo gaihamshig yum daa. Bid bol omnoh hiisnee daraagiinh ni nuraadag adgiin aranshintai uls.
Yu ch gehev dee heleh ug oldohgui yum daa huuhduud mini ; geh baisan daa
Hymraliig buur daamjruulahani de ene tsaana uchir bga bhda hytad
damshig naadamiig Bogd xaan 1911 oni tucgaar togtnoliin xubicgalaac xoish temdeglexee bolicon um uchir ni danshig ni nanjuud Mongoliig negtgecnii bayr bolgoj temdeglej ircen bishuu Bogd xaan 1911 onooc xoish tucgaar ulc bolcon boloxoor danshigiig temdeglexiig xoriglocon baidag um yaxab jjulchid tatax zorilgoor xiij baigaa baixaldaa
Danshig gej balairch bhiin orond Hubilai 800 n deer bsan yum,Ediin zasag muu muu gecheed baahan naadam er n ymar gavya baiguulsan bolood end tend tuuz haichilaad,naadam hiigeed bgaa yum be.Heleh ug olddoggui ee
mongolchuudiiin tuux iim aguu bolgoo delxii daxin ter dundaa xeden xeceg xubaagdcan xytadiig negtgeed uani ulciig baiguulcan ni Mongol xaan xubilain gabiya biz xytaduud tsaashaa xarj uilj nashaa xarj ineej baigaa baixdaa oorcdiin xucheer ulc bolj chadaagui Mongolchuudiin xucheer ulc boloo biz dee
Ядуу намайг бүсээ чангал, тансаг хэрэглээгээ март улс орон хоосорсон гэхээр нь чангалаад л сууж байна. Харин энэ их олон даншиг, наадмуудад хаанаасаа мөнгө олдоод байнаа?