1951 оноос БНХАУ-ын бүрэлдэхүүнд нэгдсэн Түвдийн нийслэл Лхаст 1959 онд өргөн олныг хамарсан эсэргvvцлийн хөдөлгөөн өрнөсөн билээ. Түвдvvдийн энэ тэмцлийг Хятадууд уус урсган нурчин дарсан юм. Энэ vеэр Далай лам єєрийн ойр дотнын бараа бологчдынхоо хамт Энэтхэг рvv дvрвэн гарчээ. Энэтхэг улс тvvнд цагаачлах эрх олгосноор тєвдvvд хойт зvгийн Дарамсала хотод тєвхнєн суурьшиж эхэлжээ. Vvний дараах хэдэн сард 80 орчим тєвдvvд эх орноосоо дvрвэн гарч нэлээд хэсэг нь Далай ламыг бараадан Дхарамсалад амьдарсан аж. Ингээд Дхарамсала хот "жижигхэн Лхас" болж тэнд тєвдийн дvрвэгчдийн Засгийн газрыг байгуулжээ. Буддын шашны тэргvvн Тєвдийн соёлын уламжлалыг хадгалах зорилгоор єєрєєсєє шалтгаалах бvхнийг хийж байлаа. Тэрбээр дvрвэгчдийн хvvхдийг эх хэлээрээ суралцах боломжийг бий болгож, Тєвдийн урлаг соёлын судалгааны институтыг байгуулсан. Тєвдийн удирдагч Тєвдийн байдлыг олон улсын хэмжээнд ойлгуулан таниулахад их vvрэг гvйцэтгэсэн билээ.
Далай лам бол НVБ-ын анхаарлыг Тєвдєд чиглvvлж чадсан гавьяатай нэгэн. Дэлхийн хамтын нийгэмлэгийн 1959,1961, 1965 оны ерєнхий ассамблей Тєвдийн ард тvмнийг хамгаалах талаар гурван ч удаа тогтоол гаргаж байсан удаатай. 1963 онд Далай лам Тєвдийн ардчилсан Vндсэн хуулийг єргєн барьсан нь хожим "Тєвдийн цагаачдын харти" хэмээн нэрлэгдэх болсон билээ. Энэхvv харти нь vг хэлэх, хэвлэн нийтлэх, шvтэн бишрэх, хурал цуглаан зохион байгуулах зэрэг хувь хvний наад захын эрх чөлөөг баталгаажуулж өгчээ. 1990 онд Дvрвэгчдийн засгийн газар ардчилагдаж эхэлжээ.
Гэвч өнөөдрийг хүртэл түвдүүд эрх чөлөө, тусгаар тогтнолынхоо төлөө зулын гол болсоор байна. Саяхан л гэхэд Буддын шашны сүмийн 29 настай лам Далай ламыг дэмжсэн уриа лоозон барьж үзэл бодлоо илэрхийлснийхээ дараа өөрийгөө амьдаар нь шатаасан юм. Эрх баригчид сүмийг хаах шийдвэр гаргасан нь хэрэг гарах гол шалтгаан болсон байна. Сүмд ойролцоогоор 100 гаруй хүн цахилгаан, хүнс болон ундны усны хомсдолд өдөр хоногийг өнгөрөөж байна. Цэргийнхэн шууд дайран ороогүйг бодвол лам нар “Шамбалын дайн” хийхэд бэлэн байсан бололтой. Сүмийн гадаа 100 гаруй цэрэг өдөр шөнөгүй жижүүрлэж байгаа гэж мэдээлж байна. Гэхдээ сүм байрладаг Даофу дүүргийн засаг захиргаа мэдээлэл өгөхөөс татгалзаж байгаа ажээ.
С.Төгөлдөр
Сэтгэгдэл ( 9 )
Энэ түвд хүмүүс бурханд мөргөөд л байна. Өөдөлсөн нь хаа б.наа. Эх оронгүй болжээ.
хурдан хятадын мэдэлд ороод өргүй болох юмсан
hohi chini dee. boosoo tyyj idej tembyygee gaihuuljsan munharsan maluud hynii hool bolson bol oorsdoo buruutai. amerik l hiatadiin esreg tyvdiig dotroos ni hatgaj bodgoh geed tyvd tyvd geed baigaagaas busad uls tooj baigaa um alga. nogoo oroh orongyi tenyylch ovgoniig oruulah uls oron byyr alga bolson. mongol tyvd balba geh metiin guilgachin, hogjliin shaar bolson syg ulsuud baina. har hor ataa jotoo, shunal har sanaa, hudal hulgai luivar, munhaglal hogjson iim l gazruud daa
хүнийг хэлэлтгүй өөрсдөө түвдийн араас мөлхөж байгаагаа ойлгодог бол уу
Mohgold toriin albanaas halagdsan hyn zuliin gol boloo biz dee. yalgaa yun.
Элэг нэгт үндэстэн нь шатаж мөхөж байхад Далай лам нь хорвоогоор доншуучилж бусдыг хоролсоор л яваа мунхаг зөнөг төвд өвгөн