О.Энх-Эрдэнэ: Шоуны шагнал болох 100 сая төгрөгөө одоо хүртэл үрээгүй байгаа

“Авьяаслаг Монголчууд-2016” шоуны ялагч, “Нуугдсан эрдэнэ” хэмээх тодотголтой О.Энх-Эрдэнэтэй ярилцлаа. Тэрбээр шоуны ялагч болсноосоо хойш жилийн дараа манай сайтад анх удаа дэлгэрэнгүй ярилцлага өглөө.

“Авьяаслаг Монголчууд-2016” шоуны ялагч болсноос хойш яг жилийн дараа уншигчидтайгаа уулзаж байгаа байх. Өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд юуг амжуулав?

-Уран бүтээл гэхээсээ илүүтэй сургуульдаа сурч байна. Телевизийн гэрээ маань дуусаагүй байсан учир өөр байгууллагуудтай хамтарч уран бүтээл гаргах боломжгүй байсан.  

-Монгол тв-ийн  зүгээс уран бүтээлийг дэмжих тал дээр яаж хамтарч ажиллаж байна вэ?  Гэрээ хэзээ дуусгавар болох уу?

-Хоёр өдрийн өмнө буюу 11нд дууссан. Телевизийн зүгээс бүхий л зүйл дээр дэмжиж ирсэн. Одоо гэрээ дууссан болохоор уран бүтээл тал дээр илүү чөлөөтэй болно байх.

-Гэрээ нь дууссан учир өөрт тань санал тавьсан хүмүүстэй хамтран ажиллах боломжтой  биз?

-Тийм ээ. Боломжтой.

-Энэ хугацаанд хамтран ажиллах санал хэр ирж байв?

-Саналууд ирж байсан. Гэрээний хувьд олон улсын том гэрээ учраас татгалзсан хариу өгдөг байсан.

- Олон нийтийн зүгээс “Авьяаслаг Монголчууд-2016” шоуны ялагч юу хийж байна, хааччихав гэсэн хүлээлт байна л даа. Өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд Энх-Эрдэнэ "нам гүм" байсан нь гэрээ дуусаагүй байсантай холбоотой гэж ойлгох уу?

-Тийм ээ. Гэрээнд тусгасан  нөхцөлийн дагуу дур мэдэн бие дааж уран бүтээл хийх эсвэл аль нэг байгууллагын нүүр царайгаар ажиллах боломжгүй байсан.  Шоу дууссанаас хойш нэг жилийн хугацаанд намайг сонсохыг хүсдэг хүмүүсийн зүгээс юу хийж байна, хааччихав гэдэг хүлээлт байсан гэдэгтэй би санал нийлж байна. Миний зүгээс жилийн хугацаанд ямар ч уран бүтээл гаргалгүй сонсогчдынхоо урмыг хугалсан. Гэхдээ хүссэндээ уран бүтээл хийгээгүй юм биш, олон улсын гэрээний дагуу гарын үсгээ зурсан л учраас гэрээгээ дагаж байсан гэдгээ сонсогчиддоо дахин хэлмээр байна.  Одоо гэрээний хугацаа дууссан болохоор сонсогчдоо гомдоохгүй байх л гэж бодож байна.

-“Авьяаслаг Монголчууд-2016” шоуны ялагч болсноор таны амьдралд ямар өөрчлөлтийг авчирсан бэ?

-Маш их өөрчлөлтийг авчирсан. Мэдээж өөрчлөгдөх шаардлагагүй зүйлийг  өөрчлөнө гэж юу байхав. Үүнд миний өөрийн мөн чанар ихээхэн нөлөөлсөн. Хамгийн гол нь миний туйлын зорилго юу билээ, түүнийгээ орхилгүй явах  чухал гэж боддог. Түүнээс биш өөрчлөлт бүхнийг дагаж хувираад байх нь  утгагүй.

-Таны ойрын  зорилго Их сургуулиа төгсөх гэж ойлголоо. Одоо хэддүгээр курс вэ?

-4-р курс.

-Мэргэжлээрээ ажиллахын сацуу цаашдаа уран бүтээлийн тухайд юу хийхээр зорьж байна вэ?

-Эхлээд сургуулиа төгсөөд дараа нь гадаадад урлагийн чиглэлээр суралцахаар төлөвлөж байна. Ер нь өөрийгөө хөгжүүлж суралцахыг илүүд үзэж байна даа. Дуу хөгжим амьдралын минь салшгүй нэгэн хэсэг. Мөн одоо эзэмшиж байгаа инженерийн  мэргэжилдээ ч дуртай. Иймээс аль алийг нь орхихгүй явахыг хичээнэ дээ.

-“Авьяаслаг Монголчууд-2016” шоунд түрүүлнэ гэдэгт хэр итгэлтэй байсан бэ?

-Яагаад ч юм тухайн үедээ түрүүлнэ гэж огт бодоогүй. Энх-Эрдэнэ гээд зарлахад итгэж өгөөгүй. Баярлах, уйлахын хооронд яах аа мэдэхгүй л зогсож байсан. Би ч өөрөө сэтгэлийн хөдөлгөөн маш багатай, дээрээс нь амбиц муутай учраас тухайн үеийг бага зэргийн сандралтайгаар л өнгөрөөсөн дөө. Хамгийн сүүлд Шижирээгийн үзүүлбэрийг хараад Шижирбат л түрүүлэх юм байна даа л гэж бодсон.

-Оролцогчдын хувьд хамгийн чанга өрсөлдөгч нь хэн байсан бэ?

-Түрүүлнэ, байр эзэлнэ гэж бодоогүй байсан учраас би бусдыгаа өрсөлдөгч гэсэн өнцгөөс хараагүй. Бүгд л нэг өрөөнд хамтдаа байрлаж, нэг нэгээрээ тайз руу гарч бэлтгэлээ хийдэг, хамтдаа хооллодог гэх мэт маш сайхан уур амьсгал бидний дунд бүрдсэн. Намайг өдий хэмжээний амжилт гаргахад телевизийн зүгээс гаргасан сэтгэл, зүтгэл хувь нэмэр  их байсныг хэлэх нь зүйтэй.

-Гадуур явж байхад нөгөө гоё дуулдаг залуу байна гэдэг ч юм уу хүмүүсийн хандлага анзаарагдана  л биз?

-Их сайхан хүлээж авдаг шүү.  Тэр хэрээр  өөрт маань хариуцлага ирж буйг ч ухамсарладаг. Хүн бүхний харах өнцөг өөр байдаг учраас заримдаа олонд танигдана гэдэг хүсээд байхаар зүйл биш ч юм шиг санагдах үе бий. Тухайн үед мэдрэгдэж буй мэдрэмж цаг хугацаанаас хамаараад янз бүр байдаг даа.

-Олны танил хүмүүсийн хувьд биеэ тоох хандлага их ажиглагддаг. Энх-Эрдэнийг ч гэсэн оддын өвчин тусчихвий  гээд гэсэн эмзэглэл бий.

-Маргааш юу болохыг би мэдэж чадахгүй. Бүх зүйлийг цаг хугацаа л харуулах байх даа.

-Ялагчийн шагнал болох 100 сая төгрөгийг юунд зарцуулсан бэ?

-Үнэнийг хэлэхэд, зарцуулсан зүйл алга байна. Дараа жил Америкт урлагийн чиглэлээр сурна гэж бодож байна. Ирээдүйн боловсролдоо зориулахаар хадгалсан. Дээр нь телевизийн шугамаар нэмэлт орлого олдог учраас хадгалсан мөнгөө зарцуулах  шаардлага гардаггүй.

-Хүүхэд байхдаа урлагийн тэмцээн уралдаанд хэр оролцдог байв. Авьяасаа хэзээ нээж илрүүлсэн бэ?

-Хүүхэд байхын л дуулдаг  байсан.  Шилжилтийн насны үед хоолой маань бүдүүрч эхэлсэн. Тэгээд л дуулахаа больчихсон. Дуулж чаддаг дуунуудаа дуулж чадахаа болиод ирсэн. Өмнө нь цангинасан хоолойтой байсан бол тийм байхаа  больчихсон. Ингэж явсаар 1-р курсээсээ дахин  дуулж эхэлсэн.

-Хоолойныхоо  өөрчлөлтөд ихэд эмзэглэсэн үү?

-Хүүхэд байсан учраас нээх тоогоогүй. Дээрээс нь дуучин болно гэсэн бодол байгаагүй учраас эмзэглээгүй. Өөрчлөлтийн хувьд өөрт тийм их анзаарагддаггүй юм билээ. Хүмүүс л -Чи чинь яасан бүдүүн хоолойтой болчихсон юм бэ” гэдэг байсан.  

-Шоуны үеэр та маш олон фентэй болж чадсан шүү дээ. Эмэгтэй дэмжигчдийн зүгээс таныг найз бүсгүйтэй, гэрлэсэн гэх мэт янз бүрийн л мэдээлэл гарч байсан л даа.  Үүнийг хэрхэн  хүлээж авсан бэ?

-Тухайн үеийн мэдээ мэдээлэлд  ач холбогдол өгөөгүй ээ. Муу гэж бичлээ гээд гомдоод байсангүй, сайн гэж бичлээ гээд хөөрөөд байсангүй. Ер нь хувийн зүгээс ч  тэр бусдын гаргаж буй хандлагад холбироод байдаггүй. Найз бүсгүйтэй  үерхээд 3 жил болох гэж байна. Бид хоёр нэг жилийн ойгоороо  хос бөгж зүүсэн. Найз бүсгүй маань миний менежерийн ажлыг хариуцдаг.

-Хэзээ аав болохоор төлөвлөж  байна вэ?

-Сайн хэлж мэдэхгүй байна. Аав болно гэдэг том маш хариуцлага. Тиймээс тодорхой хэмжээний амжилтад хүрч, өөрийгөө хөгжүүлж, сурч боловсорсныхоо дараа аав болно гэж боддог.  Аливаа зүйлийг сурч мэдэхэд хэзээд илүүдэхгүй. Амьдралынхаа л туршид бид суралцах ёстой гэж боддог. Миний зүгээс уран бүтээлчидтэй хамтрахад онол маш шаардлагатай болдог. Тиймээс онолын мэдлэгээ сайжруулахыг эрмэлзэж байна. Миний хүсэж байгаа зарим мэдлэгийг Монголын боловсролоос авах боломжгүй. Дээрээс нь уран бүтээлээ хийгээд явна гэж бодохоор бага зэргийн айдастай байдаг.  Яагаад гэвэл Монголын нийгэм урлагийн бизнесийн талд тийм ч ээлтэй биш, сонсогч маш багатай. Тиймээс эхний ээлжинд гадагшаа явж сурахаар шийдсэн.

-Нийгэм дахь  гэр бүлийн  салалтаас үүдэж хүүхэд өнчирч байна. Үүнд та залуу хүний хувьд ихэд эмзэглэнэ биз?

-Тэгэлгүй яахав. Залуучууд маань хариуцлагатай хандах хэрэгтэй. Хүүхэдтэй болно гэдэг зөвхөн өөрийн амьдралаас гадна дахин  хоёр хүний амьдрал хамаатай болж байна гэж би ойлгодог.

 -Хамгийн сүүлд Шижирбатын үзүүлбэрийг хараад Шижирээ л түрүүлэх юм байна даа л гэж бодсон гэж дээр хэллээ. Шижирбатын хувьд “Авьяаслаг Азичууд” шоунд маш амжилттай оролцож байна?

-Шижирээ энэ төрөлдөө Монголдоо анхдагч, өөрөө маш хөдөлмөрч, авьяастай залуу. Шоунд амжилттай оролцож Монголынхоо нэрийг гаргаасай гэж ихэд хүсч байна. Энэ ташрамд хэлэхэд,  найздаа амжилт хүсье.

“Хүний амьдрал болсон хойно гуних, гутрах үе зөндөө л байдаг. Ийм үед Энх-Эрдэнийн хувьд эрч хүчийг юунаас авдаг вэ?

-Намайг наймдугаар ангид байхад манай аав надад гитар өгч байсан. Гунигтай, ганцаардсан үедээ гитартайгаа нөхөрлөж, өөртэйгөө ярилцдаг.

-Энх-Эрдэнэ тайван, даруухан залуу шиг харагддаг?

-Тийм шүү. Маш тайван зан чанартай. Хэн ч надад муу зүйл хийж байсан эргээд тэр хүнд өс санах, түүнийг муугаар боддоггүй. Уучлаад л өнгөрдөг. Тэр нь ч өөрт  амар шүү дээ.

-Эхээс хэдүүлээ вэ. Аав, ээж нь Эрдэнэтэд амьдардаг уу?

-Би нэг эгчтэй, айлын бага хүү. Манай гэр бүлийнхэн Эрдэнэтэд амьдардаг. Тэмцээн дууссаны дараа Эрдэнэт рүүгээ явж чадахгүй байсаар  шинэ жилийн үеэр л очсон. Эрдэнэтийнхэн маань их дэмжсэн, нутагтаа очиход халуун дотноор баяр хүргэж хүлээж авсан. Одоо ч ялгаагүй очиход таарсан хүн бүхэн л их сайхнаар хүндэтгэж харьцдаг шүү. Энэ бүхнээс сайн сайхныг мэдэрдэг

-Хүн жаргалтай үедээ “Дууны аяыг нь ойлгодог бол, зовлонтой үедээ  үгийг нь ойлгодог” гэдэг.  Дуу хөгжим таны амьдралд хэр их үүрэг гүйцэтгэдэг вэ?

-Ганц миний ч гэлтгүй хүн бүхний амьдралд дуу хөгжим ямар нэг хэмжээгээр нөлөөлдөг гэж боддог. Жаргах үедээ ч тэр зовох хэцүү үедээ ч тэр дуу аялж л байдаг. Миний хувьд дууны үгнээс илүүтэй  аянд нь  төвлөрдөг. Ихэвчлэн гадаад дуу дуулдаг учраас бүрэн төгс орчуулж чаддаггүй болоод ч юм уу аяыг нь сонсож, түүнийг нь илэрхийлж дуулахыг хүсдэг.

-Ер нь цаашдаа ямар чиглэлээр уран бүтээлээ туурвих бол?

-Эхний удаад урлагийн сургуульд сураад, онолыг нь үзээд, тогоон дотор нь  хэсэг чанагдсаны дараа чиглэлээ тодорхойлох байх даа.

-Universе Best Songs нэвтрүүлэг жил болгон зохиогддог. Тус шоунд яагаад оролцолгүй ирэв?

 -Тухайн шоуны хувьд эхний жилүүдэд л гоё хүртээмжтэй байсан. Дээрээс нь 3 сая хүн амтай орны хувьд жил бүр дууны тэмцээн зохиохоор бараг бүгд л дуучин боллоо шүү дээ. Жил бүр л болохоор тухайн тэмцээний нэр хүнд унасан юм болов уу гэж боддог.

-Сүүлийн үед залуу уран бүтээлчид олноор төрж байна. Үүнд ямар бодолтой байдаг вэ?

-Урлагт агуулгаас илүү хэлбэр чухал болчихсон санагддаг.  Дуулахаас илүү бүжиглэдэг, дуулахгүй ая нь их явдаг гэх мэт миний мэддэггүй төрөл рүү яваад байгаа юм шиг харагддаг. Урлаг гэдэг нь соёлыг түгээх нэг хэлбэр, хувь хүний өөрийгөө илэрхийлэх нэг боломж гэж хардаг. Миний сонирхдог, мэддэг урлаг, одоогийн урлагаас зөрүүтэй байна уу даа гэж хувь хүнийхээ хувьд дүгнэдэг.

-Таван жилийн дараах  Энх-Эрдэнэ яг ямар болсон байх бол?

-Сайн хэлж мэдэхгүй байна. Уран бүтээлээ хийгээд эхэлчихсэн байх болов уу гэж бодож байна. Гэхдээ л нэг л дуу гаргана гэдэг олон сарын хүч хөдөлмөр байдаг учраас би тэгнэ ингэнэ гэж бардам ярихыг хүсэхгүй байна. Олон түмнийхээ хайр хүндэтгэлийг хүлээсэн сайн дуучин болсон байхыг л зорино.

-Өөрийнхөө авьяасыг төрмөл гэж бодож байна уу, аль эсвэл хөдөлмөрийн үр дүнд бий болсон гэж  тодорхойлох уу?

-Энэ нь харьцангуй ойлголт л доо. Нэг хувийн авьяас, 99 хувийн хөдөлмөр гэж   олон янзаар томьёолдог. Миний хувьд үүнтэй санал нийлдэггүй. Мянга  хөдөлмөрлөөд ч гэсэн ямар ч авьяасгүй бол амжилтад хүрэх боломжгүй. Би өөрийгөө тийм их хөдөлмөрлөсөн гэж хэлэхгүй, надад дуу дуулахыг заадаг багш  ч байгаагүй, одоо ч байхгүй. Гэхдээ өөрийгөө  төрмөл авьяастай гэхгүй. Өөрт заяасан багахан авьяасаа өнгөлөөд л явж байна.

 Ярилцсанд баярлалаа.

Ш.АДЪЯАМАА