Улаан-Үдэд Путины буриадыг оршууллаа

Буриадын Улаан-Үдэд Украинд амиа алдсан Ваха хочит Владимир Андановын оршуулах ёслол боллоо. Анданов Харьков хотын ойролцоо тагнуулд явж байгаад мэргэн буудагчийн суманд өртсөн бөгөөд Украины мэдээллийн хэрэгслүүд сүр дуулиантайгаар “Манай Зэвсэгт хүчин Оросын түрэмгийлэгч, домогт буриадыг устгалаа” хэмээн мэдээлж байсан юм.

Түүнийг “Путины буриад”, “Вагнер компанийн хөлсний цэрэг” хэмээн нэрлэдэг байв.   Владимир Анданов 2014 онд Донбасст байлдаж байх үедээ алдаршсан. Дараа нь Сири, Ливид байлдаж байсан хүн юм.

Тэр үүргээ гүйцэтгэсэн

Вахагийн оршуулга Улаан-Үд хотын спорт цогцолборт боллоо. Энэ ордонд Украинд амиа алдсан буриад дайчдын оршуулгыг зохион байгуулж байгаа. Ихэнх өдөр хэд хэдэн цэрэг, зарим өдөрт таван дайчны оршуулгыг ч хийж байгаа юм. Харин Андановын ёслолыг тусгайлан хийжээ. Хэдэн зуун хүн цугларсан бөгөөд ихэнх нь Боевое братство байгууллагын гишүүд. Анданов Донбасст байлдаж байхдаа энэ байгууллагын гишүүнээр элсжээ.

Буриадын тэргүүн Алексей Цыденов ирсэн нь Буриадад нэр хүндтэй хүний оршуулга болж байгааг гэрчилж байв. Цыденов, Анданов хоёр нэг тосгоны хүмүүс.

Алексей Цыденов “Владимир цэрэг дайчны замналыг сонгосон. Сири, Ливи, Украинд эх орныхоо төлөө тулалдаж байсан. Хамгийн хэцүү даалгаврыг нэр төртэй биелүүлдэг хүн байлаа. Анданов шиг хүмүүс ард түмний ирээдүй, эх орноо хамгаалж байна. Бид ялах болно. Владимирт баярлалаа гэж хэлмээр байна” гэж хүндэтгэлийн үг хэлсэн юм. Вахатай буриад маягаар салах ёс гүйцэтгэж, лам ном уншсан.

Нэг ч “хүн” алаагүй

Владимир Анданов 1978 онд Өвөр Байгалийн хязгаарын Кусочи тосгонд төрсөн. Дунд сургуульд суралцаж байхдаа Ваха хочтой болсон. 1990-өөд онд танхайрсан хэргээр хэсэг “суугаад” амжсан. 1997 онд цэрэгт явж, төсөр замын ангид алба хашсан. Халагдаад Читад суурьшин, зуучлагчийн ажил хийж байсан гэдэг. 2005 онд Улаан-Үдэд шилжсэн, эхнэр, охинтой. 2014 онд Донбасст байлдахаар явахдаа “Фашистуудын гарт хүүхэд, хөгшчүүл амь үрэгдэж байгаа тул би байлдахаар шийдсэн” гэж ярьж байв. Тэр мөнгөний төлөө байлддаг хүн биш гэдгээ олон удаа онцолж байсан. “Хөлсний цэргүүд сард 15 мянган рубль л авдаг. 100 мянган рублийн хөлс авдаг нь худлаа” гэж байлаа.

Вахагийн царайг анх Их Британийн сэтгүүлч Грэм Филлипс дэлхий дахинд цацсан. Анданов Стиви Уандерын “I Just Called To Say I Love You” дууг дуулж байгаад тамхи татах гэж маскаа авсан юм. Уг нь сайн дурын дайчдын нүүр царайг гаргах нь хориотой ч Филлипс бичлэгээ YouTube-д тавьж, маргааш нь л Анданов алдартай болсон байлаа.

Ингээд Ваха дахин нүүрээ нуугаагүй, улам л алдаршсаар байв. Энд тэнд ярилцлага өгч, бичлэгт орно. Тэр үед “Путины дайчин буриадууд” гэсэн үг гарсан билээ. Анданов тагнуулын Ольхон группт алба хааж байв. Тэрээр нэг ярилцлагадаа “Би ямар ч учир шалтгаангүй байлдах, хүн алах дургүй. Би хөлсний цэрэг биш. Би зүрх сэтгэлийнхээ дуудлагаар энд ирсэн. Хэрэв дайснууд дунд хүмүүс байвал би бууддаггүй. Гэхдээ Донбасст хүн алга, дан фашистууд байна. Энгийн хүмүүсийг алж устгаж байгаа фашистууд л байгаа. Тэгэхээр би нэг ч хүн алаагүй гэсэн үг” гэж хэлж байсан юм.

Дайн сонин биш

Донбасст жил хагас байлдаад Буриаддаа харьсан. Боевое братство байгууллагын зааварлагч хийж байв. Энэ үедээ тэр нэг удаа хэвлэл мэдээллийн баатар болсон нь ард түмний жагсаалын үе. Зах дээр киргиз худалдагч буриад эмээг доромжилсон явдал гарлаа. Үүнийг сонссон Анданов тэргүүтэй Боевое братство байгууллагынхан киргиз худалдагчаар уучлалт гуйлгах гэсэн боловч олдсонгүй. Ингээд Буриад дахь киргиз иргэдийн нийгэмлэгийн тэргүүн Шакир Омонов дээр очиж, бүдүүлэг худалдагчийг гаргаж өгөхийг шаардсан байна. Хэрэв зөвшөөрөхгүй бол Омоновыг өөрийг нь өвдөг сөхрүүлнэ гэж мэдэгджээ. 200 гаруй хүн цугларсан жагсаалын дараа Шакир Омонов албан ёсоор буриадуудаас хүлцэл өчсөн юм. Ваха нэгэн сэтгүүлчид ярилцлага өгөхдөө “Хүмүүс үзэл бодлоо илэрхийлсэн жагсаал байсан. Бид буриад үндэстнээ, буриад эмэгтэйгээ л хамгаалсан” гэж байсан юм.

2018 онд ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин Вахаг Эр зоригийн одонгоор шагнасан. Ваха тэр үед “Хэрэв Киев, Львов, Харьковт тусгай ажиллагаа явуулах болбол би явна. Дараа нь гэр бүлдээ эргэн очно. Би Донбасст хүмүүсийн төлөө тулалдсан. Надад дайн сонин биш, би эхнэр хүүхэдтэй. Хэрэв Владимир Владимирович цэрэг оруулах тушаал гаргавал би очно. Мэргэжлийн дайчид хэдхэн хоногт л ажлаа хийнэ. Би Оросын арми, Путинд итгэлтэй байна. Гэхдээ тэр тийм алдаа гаргахгүй байх. Хэрэв тийм зүйл болбол маш том дайн болно” гэж ярьж байлаа.

2022 оны хавар Анданов Украины дайнд сайн дураар явсан. Тавдугаар сарын 28-нд амиа алдсан юм.