АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сунгааг тойрсон НӨХЦӨЛ БАЙДАЛ

АНУ-ын Дэд ерөнхийлөгч асан, Бүгд найрамдах намын гишүүн Майк Пэнс Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцох хүсэлтээ түдгэлзүүлэх шийдвэрээ мэдэгдлээ. Үүний зэрэгцээ тэрбээр консерватив үнэт зүйлсийн төлөө, бүгд найрамдахчуудыг тус улсын бүх албан тушаалд сонгохын төлөө тэмцлээ хэзээ ч зогсоохгүй гэдгээ дэмжигчдэдээ батлан хэлжээ. Рейтинг нь өрсөлдөгчдөөсөө хамаагүй доогуур байсан улстөрч ингэхдээ өндөр албан тушаалд нэр дэвшиж буй хүмүүсийн аль нэгийг хоёргүй сэтгэлээр дэмжихээ илэрхийлсэнгүй. Өөрийгөө эргүүлэн татсан Пэнс сонгогчид нь Доналд Трампын өрсөлдөгчдийн аль нэгийг нь сунгаанд дэмжиж саналаа өгнө гэж бооцоо тавьж байна гэдгийг шинжээчид үгүйсгэхгүй байна.

АНУ-ын Дэд ерөнхийлөгч асан “Библи бидэнд тэнгэрийн доорх ажилд өөрийн гэсэн цаг байдаг гэж хэлдэг. Сүүлийн зургаан сарын хугацаанд улс орноороо аялж, энд ирээд одоо миний цаг биш гэдэг нь надад тодорхой болсон. Тиймээс удаан хугацаанд залбирч, бодсоны дараа өнөөдрөөс эхлэн Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн сурталчилгаагаа түр зогсоохоор шийдлээ. Би одоо энэ уралдааныг орхиж байна. Гэхдээ би консерватив үнэт зүйлсийн төлөөх тэмцлээ хэзээ ч орхихгүй бөгөөд энэ улсын бүх албан тушаалд Бүгд найрамдах намын удирдагчдыг сонгохын төлөө тэмцэхээ хэзээ ч зогсоохгүй гэдгээ амлая” гэжээ.

Өнгөрсөн оны зургаадугаар сард Бүгд найрамдах намаас АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвших бодолтой байгаагаа мэдэгдсэн улстөрч тус улс хүнд байдалд байна гэж үзэж байгаагаа дурджээ. Майк Пэнс “Манай улсад тулгараад байгаа бүх зүйлийг харгалзан үзэхэд би зүгээр л хол байж чадахгүй байсан... Энэ тулаан амаргүй гэдгийг бид үргэлж мэддэг байсан ч би юунд ч харамсдаггүй. Бүтэлгүйтэхээс илүү муу зүйл бол огт оролдохгүй байх юм” гээд дэмжигчдэдээ талархал илэрхийлжээ.

Тэрбээр мөн “Бид энэ кампанит ажлыг орхихдоо талархалтай байна. Энэ улсын ард түмний бидэнд олгосон боломжуудад би үргэлж талархах болно... Мөн Дэд ерөнхийлөгчөөр ажиллах боломж олгосон та бүхэнд талархал илэрхийлье. Энэ бол миний амьдралд хамгийн том нэр төрийн хэрэг байсан” гэв.

Тэмдэглэхэд, Майк Пэнс энэ оны зургаадугаар сарын эхээр Цагаан ордны тэргүүнийг сонгох сонгуульд оролцохоо албан ёсоор зарласан. Дараа нь тэрбээр АНУ-ын “дахин төрөлт”, “хилээ хамгаалах” хэрэгцээ, “эдийн засгийг сэргээх” талаар ярьсан. Америкийн удирдагч асан Доналд Трампын засаг захиргааны үед Дэд ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байсан Пэнс одоогийн Цагаан ордны тэргүүн Жо Байденыг шүүмжилдэг. Майк Пэнс түүнийг АНУ-ыг дотоод болон гадаадад сулруулж байна гэж буруутгасан юм.

Тэрбээр “Америк мөрөөдөл инфляцийн улмаас сүйрч байна. Цалин буурч, эдийн засгийн хямрал нүүрлэж байна. Манай өмнөд хил бүслэлтэд орж, эрх чөлөөний дайснууд дэлхий даяар алхаж байна. Хамгийн муу нь Америкийн мөнхийн үнэт зүйлс урьд өмнө хэзээ ч байгаагүйгээр сүйрч байна” гэж Twitter-тээ нийтэлсэн видеондоо хэлсэн.

Сонгуулийн өмнөх зохион байгуулалт

Сануулахад, АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгууль 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 5-нд болно. Нийгмийн санал асуулгыг нэгтгэгч RealClearPolitics-ын мэдээлснээр 2023 оны аравдугаар сарын 24-ний байдлаар АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Доналд Трамп Бүгд найрамдах намаас Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчдийн дунд 59.1 хувийн санал авч тэргүүлж байна. Хоёрдугаарт Флорида мужийн амбан захирагч Рон Десантис 12.6 хувьтай, гуравдугаарт НҮБ-д сууж байсан АНУ-ын байнгын төлөөлөгч асан Никки Хэйли (8.3 хувь), Бүгд найрамдах намаас нэр дэвшигчдийн чансааны дөрөвдүгээрт Вивек Рамасвами (4.5 хувь) оржээ. Дараа нь Майк Пэнс явж байгаа юм. Тухайн үед түүнд ердөө 3.5 хувийн санал байжээ. Үлдсэн нэр дэвшигчид гурав хүрэхгүй хувийн санал авчээ.

Доналд Трамп Бүгд найрамдах намын бусад нэр дэвшигчидтэй халз мэтгэлцээнд оролцох бодолгүй байгаа. Учир нь тэрбээр аль хэдийнээ өрсөлдөгчдөөсөө илт илүүрхсэн байна.

Ардчилсан намаас Цагаан ордны тэргүүнд нэр дэвшигчдийн хувьд рейтингийн эхний эгнээнд АНУ-ын одоогийн Ерөнхийлөгч Жо Байден 70.3 хувийн дэмжлэгтэйгээр бичигдэж байна. Хоёрдугаарт Америкийн зохиолч Марианна Уильямсон (9 хувь) оржээ. Бага Роберт Кеннедигийн талаарх одоогийн мэдээллийг өгөөгүй ч есдүгээр сарын 29-ний байдлаар тэрбээр нийт сонгогчдын 14.6 хувийн санал авсан байна.

Д.Трамп, Ж.Байден хоёрын рейтингийг харьцуулбал Трамп тэргүүлж, 44.8 хувь, Байден 44.1 хувиар хоёрдугаарт явж байна.

“Хамгийн сонирхолтой нэр дэвшигч биш”

Мэргэжилтнүүдийн үзэж байгаагаар Доналд Трампын дэмжлэгийн ийм үзүүлэлтүүдийн цаана Майк Пэнс ирээдүйн Ерөнхийлөгчийн өрсөлдөөнд бараг хөндлөнгийн хүн шиг харагдаж байжээ. Түүний үнэлгээ нь хүсэл тэмүүлэлтэй нь нийцээгүй аж. Тэрбээр бас онцлох зүйлгүй нэлээд бүдүүлэг мэдэгдэл хийсэн гэх. Пэнс олон нийтэд сонирхолтой биш зүйл ярьж, улс төрийн хөтөлбөр нь өнгөрсөн үеийнх нь давталт байжээ. Түүнд ялах ямар ч боломж байгаагүй. Пэнс нэгэн цагт тод удирдагчийн хувьд Доналд Трампад ашигтай байсан гэж шинжээчид тэмдэглэжээ. Үүний зэрэгцээ, консерватив үнэт зүйлсийн төлөө тэмцэхээ амласнаар Пэнс Трампыг Бүгд найрамдах намаас урвасан гэж харуулахыг хүсэж байгаа аж. Тэрбээр Трампыг намын системд тохирохгүй, бүгд найрамдахчууд болон тэдний консерватив үнэт зүйлсээс урваж байгааг ингэж харуулж байна гэх. Гэвч АНУ-ын 45 дахь Ерөнхийлөгчийн рейтинг туйлын өндөр тул, Америкийн нийгмийн дийлэнх нь түүнийг дэмжиж байгаа тул нам нь Трамп болон түүний дэмжигчдийг хүлээж авахаас өөр аргагүй хэвээр байна. Сунгаан дээр Пэнсийн санал Трампын өрсөлдөгчдийн аль нэгэнд очно гэдэг нь түүний байр сууринд төдийлөн нөлөөлөхгүй. Тэрбээр бүгд найрамдахчуудын дундах өрсөлдөөнд их зөрүүтэй хэвээр байна.

Үүний зэрэгцээ АНУ-д өрнөж буй сонгуулийн кампанит ажлын гол онцлог нь Бүгд найрамдах намын хэд хэдэн хүн Трамп болон түүний дэмжигчдийн эсрэг нэгдэхийг оролдож байгаа явдал гэж шинжээчид өгүүлжээ. Бүгд найрамдахчуудын хувьд ямар нэгэн байдлаар нэгдмэл байдалд хүрч, сунгааны үеэр бий болсон Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчдийн олон янз байдлаас салах нь чухал аж. Пэнс анхан шатны сонгуульд оролцохоос татгалзсан нь энэ явдлаас хол байлгах юм. Бүгд найрамдах намаас нэр дэвшигчдийн дунд Трампаас гадна зөвхөн Флорида мужийн амбан захирагч Десантис л үлдэх магадлалтай аж. М.Пэнсийн хувьд шинжээч түүнийг 1980, 1990-ээд оны Америкийн жирийн улстөрч гэж нэрлэсэн бөгөөд “АНУ-ын сонгогчид хэдийнээ ядарсан байна” гэжээ. Америкийн хүн ам Жо Байдены хуучин “шогоос” ч мөн залхжээ.