Гадныхан баялагтай монголчууд баяжиж чадахгүй байгааг гайхаж байна
“Borgen” сэтгүүлд Монголын эдийн засаг, улстөрийн талаар нэгэн нийтлэл гарчээ. Эдийн засгийн үзүүлэлт, баялгийн олборлолт яг хаашаа ороод байгааг гадныхан хүртэл гайхаж байна.
Баялгийн нөөц уг нь Монголын ядуурлыг бууруулж чадна
Монгол Улс, Улаанбаатар хот. Өнөөдөр Монголд гурван хүн тутмын нэг нь ядуу амьдарч, энэ тоо цаашид ч өсөн нэмэгдэх төлөвтэй байна. Ядуурал хөдөө, хот гээд хаа сайгүй бий. Ялангуяа, хөдөөгийн иргэдийн тал хувь нь нэн ядуу аж төрж байгаа юм.
1990 оноос өмнө энэ улсад ядуурал бараг байсангүй, малчин өрхүүд бүгд орлоготой, дутагдах зүйлгүй байсан. Тухайн үед Монгол Улс өөрөө үйлдвэрлэгч байсан ба төрийн үйлчилгээ газар сайгүй хүрч байв.
ЗХУ задарсны дараа төлөвлөгөөт эдийн засаг нуран унаж, Монгол Улс зах зээлд шилжсэн ч үр дүн нь одоогоор ядуурал төдийгөөр л илэрч байна. Улсын аж ахуйн нэгжүүдийг хувьчилсан нь ажилгүйдлийг дээд түвшинд нь хүргэж, тэтгэмж, тусламж, халамжийн бодлого үндсэндээ сүйрсэн гэхэд болно.
Инфляци бүх худалдан авах чадварыг залгиж, орлого буурч, хүмүүс олсон, хураасан бүхнээ боловсрол, эрүүл мэндийн үйлчилгээнд зарцуулах болов. Монголын ядуучуудын эгнээнд малчид, ажилгүйчүүд, дөрвөөс дээш хүүхэдтэй өрхүүд, доод шатны боловсролтой иргэд, өрх толгойлсон эмэгтэйчүүд, өндөр настан, өнчин хүүхдүүд багтаж эхэлсэн.
Эмэгтэйчүүдийг ялгаварлан гадуурхах үзэл мөн энэ үеэс төлөвшсөн ба ядуурал бүсгүйчүүдэд илүү сөргөөр нөлөөлж эхэлсэн гэсэн үг. Эрчүүдэд ажил олдох нь харьцангуй их байсан юм. Учир нь тэр үед үйлдвэрүүд бүрэн хаагдаж, төрийн байгууллагуудыг эс тооцвол эмэгтэйчүүдийг ажлаар хангах газар байсангүй.
2002 оны судалгаагаар өрх толгойлсон 55 мянган эмэгтэй бий гэж тогтоосон. 1990 оноос хойш 250 хувиар өссөн үзүүлэлт юм. Өрх толгойлсон эмэгтэйчүүдийн талаас илүү хувь нь ядуу, нэн ядуу, дөрөвний нэг нь зургаагаас дээш хүүхэдтэй байжээ.
Хөдөө амьдарч буй хүмүүсийн хувьд тэр үед амьжиргааны гол эх үүсвэр нь мал аж ахуй байсан хэдий ч малчдын амьдрал хамгийн хэцүү байлаа. Малын тоо эрс буурч, 1990-2000 онд Монгол Улсын бүх малын тал нь үгүй болсон байсан. Гэхдээ л 1990 онд 150 мянга байсан малчдын тоо 1999 онд 420 мянга болсон байж. Ажилгүйдэл мөн хугацаанд 180 хувь өссөн байв.
Мөн аль хэдийнэ зургаан удаагийн сонгууль болж, Ардчилсан улс гэдэг нэр баталгаажиж байсан ч авлигал бүх шатанд гаарч, дарахын эцэсгүй болсон.
“Guardian”-д Монголын Ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярыг баривчлах ажиллагааны дараа “Монголын түүхэнд дэх хамгийн дээд түвшний авлигын драмын эзэн” гэж нэрлэн бичиж байлаа.
Саяхнаас Монголд алт, нүүрс, зэс, уран, ховор элементийн их хэмжээний нөөцүүд дараалан илэрч, 2011 оноос гадны хөрөнгө оруулалтын томоохон хаалга нээгдэх болсон. Энэ нь улс орны эдийн засагт дахин шинэчлэгдэх боломж болсон юм.
Мэдээж сайн үр дүн гарч байгаа. Ганцхан жилийн дотор ДНБ 17 хувиар өссөн гэх мэт. Гэхдээ л ядуурал буурахгүй байгааг эрх баригчид нь яаж харж байгаа бол гэдэг нь гол асуудал.
***
Гадны шинжээчид Монголын эдийн засгийн өсөлтийг ингэж харж байна. Авлигад халхлагдсан эдийн засаг гэж. Ор нэрийн төдий өсөлт ард түмэнд хүрч байгаа юу гэдгийг хэн ч хараад хэлнэ гэдэг нь энэ биз ээ.
Д.Маргад
Холбоотой мэдээ
Сэтгэгдэл ( 30 )
avilgaliig buh shatand bagasgah arga hemjeeg avch bjil gadniihan tiim nudeer harna deer bga medeeg har avilgaliig darah bolomjgui bolson gej bna tegvel gadniihan avilga uguh bolomjtoi yum bna gesen nudeer l harna avilgaliig boliulahad hun bur uursdiiguu hichee eh oron ch uzel gedeg chine ene deer l haragdana hujaanuud zodoh eh oron ch uzel bish bolohgui hujaanuudiig ter tsagdaa n i zoddog yum bgaa biz manaihaan negdmel uhaalag oyunlag bj eh ornoo avartsaaya
avilgaliig buh shatand bagasgah arga hemjeeg avch bjil gadniihan tiim nudeer harna deer bga medeeg har avilgaliig darah bolomjgui bolson gej bna tegvel gadniihan avilga uguh bolomjtoi yum bna gesen nudeer l harna avilgaliig boliulahad hun bur uursdiiguu hichee eh oron ch uzel gedeg chine ene deer l haragdana hujaanuud zodoh eh oron ch uzel bish bolohgui hujaanuudiig ter tsagdaa n i zoddog yum bgaa biz manaihaan negdmel uhaalag oyunlag bj eh ornoo avartsaaya
avilgaliig buh shatand bagasgah arga hemjeeg avch bjil gadniihan tiim nudeer harna deer bga medeeg har avilgaliig darah bolomjgui bolson gej bna tegvel gadniihan avilga uguh bolomjtoi yum bna gesen nudeer l harna avilgaliig boliulahad hun bur uursdiiguu hichee eh oron ch uzel gedeg chine ene deer l haragdana hujaanuud zodoh eh oron ch uzel bish bolohgui hujaanuudiig ter tsagdaa n i zoddog yum bgaa biz manaihaan negdmel uhaalag oyunlag bj eh ornoo avartsaaya
avilgaliig buh shatand bagasgah arga hemjeeg avch bjil gadniihan tiim nudeer harna deer bga medeeg har avilgaliig darah bolomjgui bolson gej bna tegvel gadniihan avilga uguh bolomjtoi yum bna gesen nudeer l harna avilgaliig boliulahad hun bur uursdiiguu hichee eh oron ch uzel gedeg chine ene deer l haragdana hujaanuud zodoh eh oron ch uzel bish bolohgui hujaanuudiig ter tsagdaa n i zoddog yum bgaa biz manaihaan negdmel uhaalag oyunlag bj eh ornoo avartsaaya
МОНГОЛ ТӨР ЛУЙВАРЧАДЫН ГАРТ ОРСОН МАН АН ГАДАГ БОЛ ҮНЭНДЭЭ ГАДНИЙХАНД ҮҮЛЧЭЛЭЖ БАЙДАГ НАМ ХЭМЭЭХ ЛУЙВАРЧАДЫН БҮЛЭГЛЭЛ ТЭД ҮНЭН ТӨРӨӨ ХЭЧНЭЭН НУУЛААЧ ИЛ ХАРАГДАГ БОЛСОН
bayalagaasaa arduud uursduu sain olj avah hergtei!tehgvi bol ulsiig haraard ard tvmendee hvrteej haragdaach !!!
авилага авдаггүй ард иргэдийнхээ төлөө өдөр шөнөгүй ажилладаг харийхантай сүлбэлдэж газар нутгаа тонодоггүй тендер нэрээр мөнгө ашигладаггүй зөвхөн монгол орноо гэж боддог дэндүү шударга дарга нартай учраас хамгийн ядуу байгаа юм
үндсэн хуулаар олгодсон өмчдөөн ард түмэн эзэннь байх ёстой газарын баялаг бол бүх ард түмний өмч ашгат малтамлын хуулийг ард түмэн нийтээр хэлцэн шүүн тунгааж боловсорууланар д түмний олнохын санлаар хууль болгон батлах хэртэйбид энэ хуулийгцөөн хэдэн авилгач луйварчан хулгайч гаднийханы гар хөл бологчодоор захиалгатхуулий г хийлгэж төрийн нэрээрбатлуулаж монголчууд ядуурч хохирсоор өнөөг хүрлээ
монгол төрд луйварчан гаднийханы бууны нохой бологсод үүрэлсэн иэд баялагыггаднийх антай хамтран цөлмөж хэт баяжан монголын ард түмэн удам ядуурсаар байна юуний өмнө монголчууд нам төвтэйулс төрийн бодолгоос иргэн иөтөй улс төрийн бодлогд хурдан шэлшэх хэрэгтэй байна нам гэдэг бол элдэвийн хулгайч луйварчан нарын үүр болсон байгуулаг болон хувирсан
Гурав дахь улс орнуудтай хийсэн гэрээ хэлцэл,хамтын ажиллагаанууд тер дахь популистуудын явуулгаар байнга зогсонго байдалд ороод байгаагийн учир шалтгаан нь хойд урд херш,тэдний монгол дахь гар хел бологчдын уйлдэл,еер буруутан байхгуй
Монгол баян,ард тумэн нь хангалуун амьдралтай бол наад хоёр том улсын ард тумэнд муу нелее узуулэх учраас монголыг ургэлж ядуу байлгах арга хэмжээг хоёр херш байнга авч байгаа,гар хел бологчид нь терд байсан,байгаа,ир ээдуйд ч байх болно
Тоталитар системтэй,дэлхи
bidnig udirdah bgaa humuusees l mongolchuudiin amidral hamaarna shuu dee.ted nar eh ornoo,ard tumnee gesen yum hiihgui bgaa yum chini ard tumen yaduu l bna shdee
1990 оноос өмнө энэ улсад ядуурал бараг байсангүй, малчин өрхүүд бүгд орлоготой, дутагдах зүйлгүй байсан. Тухайн үед Монгол Улс өөрсдөө үйлдвэрлэгч байсан ба төрийн үйлчилгээ газар сайгүй хүрч байв. Гадаадынхан ингээд хүлээн зөвшөөрөөд байхад хүрлийсэн хар архичин гудамжны хулигаанууд бүрдсэн АН улайран эсэргүүцдэг юм.
Novshnuud..... 500 myangahan ailiig delkhiin hamgiin yaduu bailgaj bna shuu dee.... Getel hursun dooroo heden ih nayad dollariin bayalagtai.. ard irged ni bugd bolovsroltoi.... iim hedhen huniig l yaduu amidaruulj bna shuu dee MANAI TUR ZASAG.... Seuoliin neg l duurgiin hun am shuu dee. ... Novosivirskiin hun amtai esvel Huh hotiin hun amtai l adilhan hedheen hun shuu dee....
Gadniihan tal nutgiin tor zasagiin yraldan hulgailj holjdog novshnuud ,niigem hogjil harilchaa soeliig haraad gaihaj baina uu gehees,mongol ornii nutgiig haraad gaihan baharhaj byi.tiimees odoonii elbegdorjiin tor bol jlzaral,luivar hulgainii oron bolgoj baih shig, 3han saj hymyysee tom eh ornoo hedhen jiliin dotor hogjuulen chaddaggyi gutamshig, bas tyyhend baisangyi.
Орсуудын татаасаар бүх зүйл явж ирснийг мэдэхгүй Маргад гуай юм байна Оросууд өөрсдөө нураад манайд мөнгө өгөхтэй манатай болоо биз дээ Зах зээлд шилжихээс өөр арга зам үлдээгүй Маргад гуай арай өөр замыг мэдэж байсан юм бол тэр үед ньхэлэхгүй дээМалын тал алга болосн гэж би өмнө нь сонсоогүй Маргадаас л анх удаа сонслоо Мал хувьд очоод ихээрөссөн гэж л мэдэх юм байна
1990 оноос өмнө энэ улсад ядуурал бараг байсангүй, малчин өрхүүд бүгд орлоготой, дутагдах зүйлгүй байсан. Тухайн үед Монгол Улс өөрсдөө үйлдвэрлэгч байсан ба төрийн үйлчилгээ газар сайгүй хүрч байв.ЗХУ задарсны дараа төлөвлөгөөт эдийн засаг нуран унаж, Монгол Улс зах зээлд шилжсэн ч үр дүн нь одоогоор ядуурал төдийгөөр л илэрч байна. Улсын аж ахуйн нэгжүүдийг хувьчилсан нь ажилгүйдлийг дээд түвшинд нь хүргэж, тэтгэмж, тусламж, халамжийн бодлого үндсэндээ сүйрсэн гэхэд болно.
eneavilgachin...sait...yu..gej .hunii...setgegdeliig...boognu uleed...baigaa..avilgachdiin;; ;gar..hol...ve
eneavilgachin...sait...yu..gej .hunii...setgegdeliig...boognu uleed...baigaa..avilgachdiin;; ;gar..hol...ve
eneavilgachin...sait...yu..gej .hunii...setgegdeliig...boognu uleed...baigaa..avilgachdiin;; ;gar..hol...ve
avilgal...avilgal....avilgal.. .tcagaanzahtanguudiiggadnadotn iibiznesmenuud navilgaldaadlhanadaggui...
yagaad albaar iim bailgaad baigaag elbegdorj l sain medne dee
yronhiilogch,eronhiisaid,ih hurliindarga,gishuud shuuhtcagdaa......geedguieeern avilgaliintoriighezeetasdajhay na aa......hezeeve......delhiison ohodltcugtaatasrahbizdee.
хаалган дээрээ авилгалийнхаа мөнгөнийхөө тоог тавичихаад амар суувал дээрбайх
Маш ойлгомжтой. Манайхтай зэрэгцээд ардчилалд шилжсэн улс орнууд хөгжиж байна. Авилгалыг авлигачид байхгүй болгож чадахгүй ээ. Юу ч идэж ууж үзээгүй юм шиг ярих гэхээр өөрийн нь факт илрэх гээд шинэ үеийн залуучуудад ч гэсэн хахууль аваад сайхан амьдрах уу, ядуу чигээрээ үнэнч үлдэх үү гэдэг сонголт үлдээдэг ”Төрийн түшээд” /түшээдээ хатдаа/-тэй байхад энгийн иргэд яаж ч сайхан амьдрах билээ дээ.
unen2