Ахмад настанд насны хишиг олгох тухай болон, ахмадуудын тэтгэвэр, тэтгэмж авдаг банкийг солих талаар ахмад настан, насжилтын асуудал хариуцсан мэргэжилтэн А.Нэмэхбаатараас тодрууллаа.
- Ахмад настны нийгмийн хамгааллын хуулинд өөрчлөлт оруулахаар болжээ. Үүнд “Настны хишиг” олгох тухай хэрхэн тусгасан байгаа вэ?
- Монгол Улсад хүн амын насжилт уртсаж, дундаж наслалт өссөнтэй холбоотойгоор ахмад настны нийгмийн хамгааллын асуудал анхаарал татаж байна. Энэ хүрээнд ахмад настны нийгмийн хамгааллын хуулинд өөрчлөлт оруулах талаар хуулийн төслийг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлээд УИХ-д өргөн барьчихсан. Энэ хуулинд ахмад настны “насны хишиг”-ийг хэрхэн олгохыг тусгасан байгаа. Тодруулбал, 65-аас дээш насны ахмадуудад насны хишгийг олгохоор болсон .Энэ нь 65-69 насанд 50,000 төгрөг, 70-79 насанд 180,000 төгрөг, 80-89 насанд 200,000 төгрөг, 90-ээс дээш настанд 300,000 төгрөг тус тус жилд хоёр удаа олгохоор тусгасан.
- 65-аас дээш настай ахмадуудад “Настны хишиг”-ийг олгоно гэлээ. Үүнд 65 нас хүрээгүй ахмадууд бухимдалтай байх шиг. Энэ тухайд?
- Монгол Улсад тэтгэвэр тогтоолгосон иргэд 260 мянга орчим байгаа. Эдгээрээс хөдөлмөрийн нөхцөлөөрөө тэтгэвэр тогтоолгосон 32 мянган ахмад настан буюу ахмад настны нийгмийн тухай хуулийн насны үүсэлд хамаарагдахгүй 30 гаруй мянган хүн байгаа. Энэ хүмүүсийг цаашид хөдөлмөрлөх бололцоотой, эрт тэтгэвэрт гарчихсан хүмүүсийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих үйлчилгээ үзүүлнэ. Насны хувьд бол нэгэнт тогтсон шийдвэр. Дараа жилээс насыг ихэсгэх, багасгахыг хуралдаанаар шийдвэрлэнэ байх.
- Цаашид ахмадуудад чиглэсэн ямар ажил хийхээр төлөлвлөсөн бэ?
- “Ахмадын өргөө”-г тогтмол ажиллуулахаар болгосон. Цаашид ахмад настан руу чиглэсэн нийгмийн хамгааллын бодлогыг хумихгүй. Дээр дурьдсан хуулинд ахмад настны эрхийг баталгаажуулсан тусгай бүлэг орж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, ахмад настан өндөр наслалтаас үүдэлтэйгээр энэ хүмүүст тусгайлсан эрхийг нь хангах юм. Тухайлбал, хөдөлмөрийн чадамжтай хүмүүсийн хөдөлмөр эрхлэлтийг нь дэмжих, насаараа эрхэлсэн хөдөлмөрөөс нь өөр хөдөлмөр эрхлэх боломж олгох, ялгаварлан гадуурхалаас ангижруулах гэх мэт эрхүүд тусгагдаад явж байна. Мөн ахмад настанд үзүүлэх үйлчилгээний төрлүүдийг тусгасан. Мэдээлэл лавлагаа, ахмад настнуудад зориулсан ямар сувилал байна, ахмадуудад чиглэсэн ямар эрх зүйн акт гарч байгаа, ямар хөнгөлөлт эдлэх тухай нь мэдээлэл хүргэх шаардлага бий. Мөн хэвтэрийн асаргааны үйлчилгээг үзүүлнэ.
- Ахмад настнууд тэтгэвэр тэтгэмжээ ХААН банкнаас авч авч байгаа. Шимтгэл нь өндөр учраас банкийг солино гэсэн яриа гарч байна. Энэ хэр амжиллтай явж байна?
- Ер нь голлох нь “ХААН” банк. Нийгмийн даатгалын сангуудын чөлөөт үлдэгдлийг арилжааны 10-аад банкинд хадгалуулаад явж байгаа. Капитал, Төрийн банк гэх мэт. Ахмад настан оршин суугаа газраа тэтгэврээ авах боломжийг нь хангахын тулд тухайн газарт байгаа банкийг нь л сонгодог. Орон нутагт сүлжээ сайтай, үндэсний хэмжээнд үйлчилж байгаа банк нь “ХААН” болон Төрийн банк л байгаа. Бусад жижиг банк орон нутагт салбаргүй. Сая хэлсэн нийгмийн даатгалын чөлөөт үлдэгдлийг арилжааны банкуудад байршуулдаг. Одоогоор зээлийн хүү 18 хувьтай байна. Үүнийг багасгая гэсэн санаачлагыг салбарын сайд гарган, арилжааны банкуудтай хэлцэл хийгдээд явж байна. Өнөөдөр хараахан шийдвэр гараагүй. Гэхдээ энэ ажлыг амжилттай хэрэгжинэ гэдэгт итгэлтэй байна. Үүнд ихээхэн ач холбогдол өгч гэрээ хэлэлцээр хийж байгаа.
- Ахмадууд эрүүл мэндийн үйлчилгээг авч чадаж байна уу?
Эрүүл мэндийн даатгалын хуулиар энэ бүхэн зохицуулагдсан. Ер нь эрүүл мэндийн үйлчилгээг нээлттэй болгосон. Өрхийн нэг иргэн эрүүл мэндийн даатгалаас авах нэг жилийн багцын эмчилгээ, үйлчилгээнд нь хүрэлцэхгүй бол өрхийнхөө нэг гишүүнийхээ багцнаас авах боломжтой.
Б.Янжиндулам
Сэтгэгдэл ( 23 )
Ene aimar stress utaaa yaduural dund amidarch bga ard tvmen urt nasalj naad hishig ene ter chini hvrch avch idehed hetsvhen sh d
Za s jild 50*2=100÷12sar sard 8000 ene munguur hen yu hiihiin hugshun hvmvvsig hoshigruulaha bolij vz
Mal
АН төр барьж тэр их мөнгийг олгиархуудад тарааж байх үед насаараа нийгмийн даатгалд хадгалуулсан мөнгөө бүрэн авья гэж хэлэхгүй яасан юм бэ.АНгаруудаасаа тэтгэмжээ авахгүй яасан юм бэ.С.Эрдэнэ чинь хамтрагчуудтайгаа идээд дуусгачихсан юм биш үү.
Хамтын тэтгэвтэрийг хүсээд зөвтгөөд байгаа хүмүүс хэнийгээ түрүүлэх өайх гэж бодож бна уул нь 2 уулаа сууж байгаад насныхаа хишгийг хүртчихвэл зүгээр юмсан Заавал өрөөсөн болж байж хэдэн төгрөг авах ёстой юмуу
Олон юм ярилгүй насаараа нийгмийн даатгалд хадгалуулсан мөнгийг маань бүрэн гаргаж өгөөдөх МАНгаруудаас тэтгэмж авах шаардлагагүй тэтгэвэртээ гарахдаа авах гэж цуглуулсан мөнгөө л авна
Энэ юу болж бна,тэтгэвэрийн насыг чинь 65 нас болгоно гээд бгаа юм бишуу,одоо ажлын байргуй, ажилгуй,35–60насны хумууст нас хэтэрсэн гээд ажилд авахгуй бна, ман хулгайч нар менге тараах биш та нарын тэтгэвэрийн насыг 65болгох гээд бгаа юм бишуу,новшнууд гэж
болж л байна. сайн байна. хамтын тэтгэвэр гээд ярихаар 260000 өндөр настан байдаг гээд хэлж байна. яг эдгээр ахмадуудаас маань 6000 өндөр настан л шаардлагыг нь хангаж байгаа гэж байгаа. тийм болхоор цаана нь 254000 өндөр настан хамтагдаж чадахгүй байгаа юм шүү. энийг манайхан ойлгоорой. тийм болхоор насчлаад заагаад 65 наснаас дээш насны бүх ахмадуудыг хамруулж байгаа нь сайн хэрэг.
xishig gedeg chin oorosdoo ogch baigaag xelne xamtiin tetgewre egox xeregtei ajil xiisen mongonooso xamtin tetgewriin xuw awax n zow
Хамтын тэтгэврийн тухай хууль уг нь хамгийн зөв вариант байсан юм даа. Аливаа зүйлд улс төрийн ашиг сонирхол давамгайлаад байгаагийн бодит жишээ энэ шүү дээ. ”Та нар уучлаарай. Улс орны маань эдийн засаг хүнд байна. Энэ хуулийг дараа цаг сайхан болохоор хэрэгжүүлнээ” гээд хэлсэн бол бүгд л ойлгох байсан шүү дээ. Зүгээр л нөгөө намыг засгийн эрх барьж байх үед, УИХ-д олонхи байхад гаргасан шийдвэр болгоныг цуцлах гэсэн атгаг санаа ш дээ. Түүнээс биш ”хүнээ” бодсон зүйл огтхон ч байхгүй. Хүн ардаа хаданд хавчуулагдсан халиуны зулзага болгочих юм даа.
hамтын тэтгэвэрийн хууль хамгийн баталгаатай шдээ энэ бол түр зуурийнх тэгээд ч 50000 төгрөгтэй төгрөггүй болох байлгүйдээ доромрилчихсон юм өөрсдөө бол 50000 төгрөгийг юм гэж үзэхүү бараг байдаг юмуу гэх байхдаа
Odoo belen mungu taraana gesen ali ch NAM-iig shuud ogtsruulj baiya!!! Hend ch uguh baisan belneer l bitgii taraa, uneheer ard tumnee bodoj baigaa um bol huuhed, hugshchuuldee saihan unegui emneleg, suvilal bariad ugchih!!! tegeed unegui uilchilchih!!!
хишиг гэгчихжээ МАН ынхан өөрсдийнхөө хөрөнгөөс өгч байгаа юм шиг,донгоо долир юмнууд ,хамтийн тэтгэврийг хүлээж байлаа ,МАН ёстой гутамшиг ахмадуудаа ялгаварласан,хоргомжилсон амьтад
хишиг гэгчихжээ МАН ынхан өөрсдийнхөө хөрөнгөөс өгч байгаа юм шиг,донгоо долир юмнууд ,хамтийн тэтгэврийг хүлээж байлаа ,МАН ёстой гутамшиг ахмадуудаа ялгаварласан,хоргомжилсон амьтад
хишиг гэгчихжээ МАН ынхан өөрсдийнхөө хөрөнгөөс өгч байгаа юм шиг,донгоо долир юмнууд ,хамтийн тэтгэврийг хүлээж байлаа ,МАН ёстой гутамшиг ахмадуудаа ялгаварласан,хоргомжилсон амьтад
Odoo beley mungu taraana gesen NAM-iig shuud ogtsruulj baiya!!! Hen ch uguh baisan belneer l bitgii taraa, uneheer ard tumnee bodoj baigaa um bol huuhed, hugshchuuldee saihan unegui emneleg, suvilal bariad ugchih!!! tegeed unegui uilchilchih!!!
ЭДИЙН ЗАСАГТ ХОХИРОЛТОЙ, СОНГУУЛИЙН ШОУНЫ БАЛИАР ЗҮЙЛЭЭ ЗОГСООГООЧ ОДОО 2000 ОН БИШ ШҮҮ ДЭЭ, МАН,АН ЭРҮҮЛ САРУУЛ УХААНТАЙ ХҮН БАЙНА УУ
зүгээр л болчихооч дээ , 50,000 төг жилд 2 удаа өгнө ч гэх шиг ард түмнийг доромжилж дуусахгүй юмаа , бас Хишиг гээд нэрлэх юм, Хийсэн бүтээсэн улсад төлсөн татвараасаа буцаан хүртэж байгаа болохоос хишиг гуйж алгаа тоссон юм биш шүү энэ чинь , Хамтын тэтгэвэр бол харин зөв байсан юм шүү . МАН -гутамшиг юмаа
ЭНЭ ХӨГШЧҮҮЛ ХОХИРООД БАЙХДАА Ч ЯАХАВ УЛС ТӨР ГЭЖ ЯМАР БУЛАЙ БУЛХАЙТАЙ ЮМ БАЙДГИЙГ Л ХАРЖ БАЙНА УЛС ОРНЫГ МИНЬ ТӨРТӨЙ НЬ, ХҮНТЭЙ НЬ ЗАЧИХАВ ДАА УЛС ТӨРЧ ДӨӨ ШУНАЛ ЧИНЬ ХЭТЭРЧ БАЙНА ШҮҮ!
МАН-ЫН ЯЛГАВАРЛАН ГАДУУРХАЛ УЛАМ НЭМЭГДЭХ НЬ ГАРЦААГҮЙ.ТИЙМЭЭС МАНЫГ СОНГОСОН ХӨГШЧҮҮЛ ХОХЬ НЬ ТЭР.ХАР ЦАЙГАА УУГААД 65 НАС ХҮРТЛЭЭ ҮХЧИХГҮЙ БОЛ АМИА ЗОГООЖ Л БАЙ ГЭЖ ТӨР ЗАСАГ ЧИНЬ ХЭЛЭЭД БАЙНА ДАА.МАН УРЬД НЬ АРД ТҮМНЭЭ СОНСДОГГҮЙ БАЙСАН УЛАМЖИЛЛАА ЮУ ГЭЖ ХАЯХ ВЭ.
7-р сарын нэгэнд 300000 төгрөгийн тэтгэвэртэй хүн ханш 1950 бодвол 158 долларын тэтгэвэртэй байсан одоо 2460-аар бодвол 121 долларын тэтгэвэртэй байна. 47 доллар хаашаа явсан бэ.