IKEA-гийн босс бол дэлхийн хамгийн “харамч” ТЭРБУМТАН

Шведийн гэр ахуйн бараа үйлдвэрлэгч IKEA брэндийг үндэслэн байгуулагч Ингвар Кампрад анх 2000 онд Билл Гейтс тэргүүтэй дэлхийн хамгийн баян хүмүүсийн жагсаалтад орж иржээ. IKEA тавилгын компаниа дэлхийн 31 оронд 200 гаруй дэлгүүртэй, 75 мянган хүнийг ажлын байраар хангаж жилд 12 тэрбум ам.долларын гүйлгээ хийдэг болтол нь хөгжүүлсэн И.Кампрад гэж хэн бэ.  

Ингвар Кампрад Шведийн өмнөд хэсэгт орших Agunnaryd тосгоны Elmtaryd хэмээх жижигхэн фермд өсч торнижээ. Тэрбээр бүүр бага байхдаа нийслэл Стокгольмоос шүдэнз их хэмжээгээр худалдан аваад тосгондоо авчирч зарвал их ашиг олох юм байна гэдгийг ойлгон бизнес хийж эхэлсэн байна. Улмаар 16 ч хүрээгүй байхдаа жижигхэн бизнесээ загас, мод, бал харандаа зэрэг олон төрлийн бараа зардаг болтол нь өргөжүүлж байжээ. Эцэг нь хүүгээ 17 настай байхад нь сайн суралцсаных нь төлөө хүссэн зүйлээ автугай хэмээн багагүй хэмжээний мөнгө өгөхөд тэр мөнгөө юунд зарцуулсан гэж та бодож байна. Тэрбээр IKEA-г үндэслэн байгуулжээ. Компанийн нэрний IK гэдэг нь Ингвар Кампрад E болон A нь Agunnaryd, Elmtaryd гэсэн үг аж.

Залуу насандаа Ингвар нэг бус нацист бүлэглэлд гишүүнээр элсч явжээ. 1994 онд энэ тухай мэдэгдэхэд тэрбээр “Фашист бүлэглэлд элсч байсан нь миний амьдралын хамгийн том алдаа” хэлсэн гэдэг.

Компанийнх нь нэрийн хуудас болсон мебель эдлэлийн үйлдвэрлэлээ тэрбээр 1947 онд эхлүүлжээ. Уг нь бол туршилтын журмаар л гаргаж байж. Гэтэл анхны бүтээгдэхүүн гарсан тэр дариуд л бусад үйлдвэрлэгчдийн зүгээс дайсагнах болсон учир 1951 онд өөр бусад салбараа орхиж зөвхөн мебелийн үйлдвэрлэлдээ гол анхаарлаа хандуулах болжээ.

1953 онд анхны салоноо нээлээ. Тэрбээр бусад үйлдвэрлэгчдийн хардаж байсанчлан мебелийн үнийг буулгасангүй, худалдан авагчдыг төлсөн үнэдээ бус авсан барааныхаа чанарт сэтгэл ханамжтай байлгах зорилго тавин ажилладаг байжээ. Гэхдээ хэзээ нэгэн цагт үнийг буулгаж өрсөлдөгчдөө дарах бодол дотроо тээж явсан нь мэдээж. Хэрэглэгчиддээ санал болгодог дизайны шинэлэг шийдлүүдийг нь одоо дэлхийн нийт андахгүй болжээ. Тэдний тавилгууд бүгд задлагдан савлагдсан байдагнь тээврийн замд үүсэх эвдрэлийг багасгаж, чанараа хадгалах сайн талтай байсан юм.     

Компанийнх нь бүтээл хүмүүсийн амьдрах орчинг сайжруулаад зогсохгүй, хүмүүсийг өөрсдийг нь сайжруулна гэж Ингвар боддог аж. Тэрбээр өрсөлдөгчидтэйгөө үнэ, чанар, үйлчилгээ гэсэн гурван салбарт дайтаж бүгдэд нь ялжээ. Нэгэн үе худалдан авагчид зөвхөн IKEA-гийн дэлгүүрт л бараа бүтээгдэхүүнийг чөлөөтэй үзэж шилж сонгож болдог байв. Лакшми Митталыг энэтхэгчүүд дэлхийн хамгийн баян хүн гэж үздэг шиг шведүүд ч бас түүнийг дэлхийн хамгийн баян гэж бодоцгоодог. Шведийн бизнес мэдээллийн “Векканс Аффарер” сэтгүүл 2004 онд түүнийг Билл Гейтсээс ч илүү хөрөнгөтэй, дэлхийн хамгийн баян хүн гэж бичиж байв. 

И.Кампрадыг зарим нэг хэвлэлд “Дэлхийн хамгийн харамч тэрбумтан” гэж нэрлэх нь бий. Тэрбээр Швейцарийн Лозанн хотноо амьдардаг бөгөөд ажилдаа метрогоор явж, хуучин “Вольво” машин унадаг, гадагшаа явахаар бол Bed&Breakfast хэмээх өдрийн хоолгүй зочид буудлыг сонгодог аж. Хэрвээ орсон газрынх нь кофе үнэтэй санагдвал хажуугийн дэлгүүр рүү “гялс” гүйж ороод авчихдаг, халаасндаа бутархай мөнгө байнга авч явдаг зантай. Гэсэн ч түүний дэргүүрүүд үйл ажиллагаа явуулж байгаа бүс нутгийнхаа эмзэг хэсэгт байнга тусалдаг бөгөөд И.Кампрад өөрөөсөө харамласан мөнгөө ЮНИСЕФ зэрэг байгууллагад харамгүй хандивладаг ажээ. “Форбс” сэтгүүл түүний хөрөнгийг 23 тэрбум гэж үзэж, дэлхийн хамгийн баян хүмүүсийн жагсаалтынхаа 11 дүгээрт жагсаасан юм.        

С.Төгөлдөр