Ардчилсан нам сонгуульд өрсөлдөнө, өрсөлдөхгүй

Ерөнхийлөгчийн 2021 оны сонгуульд нэр дэвшигчдээ УИХ-д суудалтай нам, эвслүүд тодруулахаас хэдхэн хоногийн өмнө АН-ын Хууль зүйн асуудал хариуцсан нарийн бичгийн дарга О.Баасанхүү “Нэр дэвшигчээр Н.Алтанхуягийг бүртгэхгүй” хэмээн мэдэгдэж байсан. Харин үүнээс болсон уу, эс бөгөөс өөр итгэж найдах зүйл, тохироо байснуу ямартаа ч хагарсныхаа нөгөө талд гүйж очоод нэр дэвшигчээр бүртгүүлж, улмаар дотоод сунгаандаа ямартаа ч шалгарсан. Гэсэн ч хуульчид, улстөрчдийн тайлбарлаж байгаагаар түүнийг Сонгуулийн ерөнхий хороо нэр дэвшигчээр бүртгэж, төрийн тэргүүний сонгуульд өрсөлдүүлэх ямар ч боломжгүй гэнэ. Учир нь хоёр хагарсан Ардчилсан намынхан хоёр тусдаа намын даргаа сонгоход Улсын дээд шүүх бүртгэж аваагүй. Тийм болохоор албан ёсны тамга, гэрчилгээн дээр нь С.Эрдэнэ гэж хүний нэр бичээстэй байгаа аж.

Гэтэл нөгөө тал нь “Манай тамга хүчинтэй” гэсэн байр сууриа одоо болтол хадгалсаар өчигдөр хийсэн мэдээлэлийнхээ үеэр “Н.Алтанхуяг дарга манай намын даргаар ажиллаж байсан. Түүний дараа З.Энхболд, С.Эрдэнэ нар даргаар ажиллаад би хэсэг хугацаанд Үүрэг гүйцэтгэгч хийсэн. Одоо намын даргаар О.Цогтгэрэл дарга болсон. Энэ хугацаанд барьж байсан нэг л тамга хаягдаж үрэгдээгүй хэвээрээ байгаа. Харин нөгөө талд “Гэрчилгээн дээр нэр байгаа учраас манай нам юм гэсэн тайлбар хийж, шинэ тамга хийлгэсэн нь хууль зөрчиж байгаа асуудал” гэсэн. Дээрээс нь өдгөө УИХ-д суудалтай АН-ын бүлэгт харьяалагдаж байгаа гишүүнд өчигдөр Н.Алтанхуяг, С.Ганбаатар нарыгаа нэгтгээд 13-уулаа болсон бөгөөд тэд “Н.Алтанхуягийг дэмжинэ, С.Эрдэнийн талд УИХ-д суудалтай нэг ч гишүүн байхгүй” гэлээ. Нэг үгээр бол  С.Эрдэнийг Ерөнхийлөгчийн сонгуульд зүтгүүлж байгаа нөхдийг төлөөлөх нэг ч гишүүн УИХ-д байхгүй бололтой. Ингэж О.Цогтгэрэл даргатай АН гэх талынхан өнөөг хүртэл бууж өгөлгүй зүтгээд байсан нь учиг нь тайлагдаж байх шиг.

Энэ мэтчилэн “Еэвэнгийн нөгөө тал нь” гэдэг шиг хүчинтэй тамга, гэрчилгээ ярьсаар хуулийн хугацаанд тулж байна. Хуульд заасны дагуу энэ сарын найман гэхэд нэр дэвшигчийг бүртгэх эсэхийг СЕХ эцэслэн шийдвэрлэж, 24-нд үнэмлэх олгосноор сонгуулийн сурталчилгаа албан ёсоор эхэлнэ. Ямартаа ч одоо бол СЕХ-нд  энэ хоёр нэр дэвшигчийн нэгийг бүртгэх, үгүй бол хоёуланг нь бүртгэхгүй байх л сонголт бий. “УИХ-д суудалтай нэг нам хоёр нэр дэвшигчийг нэр дэвшүүлсэн нь хууль зөрчсөн байна” гэж үзэхэд л АН энэ удаагийн сонгуульд нэр дэвшигчгүй үлдэх аюултай. Өнгөрсөн Их хурлын сонгуулиар л гэхэд Л.Наранбаатар гэж хүн хоёр намаас нэр дэвшихээ илэрхийлсэн гэсэн шалтгаанаар нэр дэвшилтээс хасагдаж байсан.

Энэ мэтчилэн дотоод асуудлаа шийдэж чадаагүй, шийдэхийг хүсэхгүй байсаар энэ удаагийн сонгуульд нэр дэвшигчгүй үлдэж Баабарын хэлснээр “АН ёроолдоо хүртэл” унаж мэдэх нь.