Д.Амарбаясгалангийн бодлогоос ард түмэн үр дүн хүлээж байна

Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын даргаар томилогдоод буй Д.Амарбаясгалан олон нийтэд хандан “бизнес эрхлэгчдээ дэмжинэ”, “төр бизнес эрхлэхгүй, төр хувийн хэвшилтэй өрсөлдөхгүй” гэх мэт  шинэчлэлийн шинжтэй бодлого зарласан нь олны анхааралд ороод буй. Гагцхүү энэ нь хоосон лоозон болж үлдэх вий гэсэн айдас хаа хаанаа бий.

Учир нь Шадар сайд С.Амарсайхан өөрийн хариуцсан агентлагуудад зочилохдоо хатуухан үүрэг даалгавар өгч, сүрийг үзүүлээд чамгүй хугацаа өнгөрч, агентлаг, газрын дарга нар нь биелүүлдэггүй, эцэст нь зарим агентлаг нь тарахдаа тулчихсан байгааг нуух хэрэггүй.

Харин Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Д.Амарбаясгалан энэ бодлогоо Шадар сайдын хариуцдаг МХЕГ-ын бүтэц зохион байгуулалтын өөрчлөлт болон бусад агентлагийн үйл ажиллагааг цэгцлэхээс эхлэнэ гэдгээ мэдэгдсэн. Тиймээс Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын даргын энэхүү шинэчлэлийн бодлогыг олон нийт дэмжиж санал бодлоо тусгаж байна.

Монгол Улсын сайд “Төр бизнес эрхлэхгүй” гэдгээ хэлсэн. Өнөөдөр төрд бизнестэй хутгалдсан агентлаг газар маш олон бий. Тухайлбал, Шадар сайдын багцад хамаарах Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар, харъяа газрууд, Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газар, Стандарт, хэмжилзүйн газар гээд дурдвал олон байдгийг олон нийт онцолж байна. Тус байгууллагуудын цахим хуудсаар аялахад үүнийг төвөггүй ойлгож болно. Жишээ нь 2019 оноос эхлэн энэ байгууллагын үйл ажиллагаатай холбоотой эрх зүйн орчныг шинэчилж, төр хууль тогтоолоо харамгүй баталж өгсөн ч бизнес сэтгэлгээ нь дэндүү хөгжсөн хууль бус даргаар хөтлүүлсээр байгаад энэ байгууллагад хуулийн хэрэгжилт эсрэгээрээ хэрэгжиж байгааг салбарынхан онцлох болсон.

Хуулийн дагуу нийслэлд Стандарт, хэмжилзүйн хэлтэс байгуулж, тус хэлтэс нь Улаанбаатар хотод үйл ажиллагаа явуулж байгаа аж ахуйн нэгж байгууллагын хэмжих хэрэгсэл, бүтээгдэхүүнийг баталгаажуулах үүрэгтэй юм. Гэтэл Стандарт, хэмжилзүйн газар энэ үүргийг хууль бусаар өөр дээрээ төвлөрүүлж бүтэц бий болгон бизнесийн орлогын төлөвлөгөөг хэдэн зуун саяар  давуулсан стасистик гаргаж,  орлогоор нь тендер зарлан бялуурч явааг хэн ч зогсоож чадахгүй байна. Манайхаас бусад оронд төрөл бүрийн усны, цахилгааны тоолуур, жин туухайг тухайн орон нутгийн мэргэшсэн, итгэмжлэгдсэн байгууллагууд гүйцэтгэх болохоос биш Засгийн газрын тохируулагч агентлагийн дарга нь шалгаж гэрчилгээ олгоод мөнгө авдаг  орон дэлхийд нэг ч байдаггүй аж.

Бүтээгдэхүүн, менежментийн стандартын байталгаажуулалт мөн адил мэргэшсэн итгэмжлэгдсэн баталгаажуулалтын байгуул­лагууд л гүйцэтгэхээр манайд хуульчлагдсан байна. Гэтэл Б.Билгүүн энэ ажлыг нь өөр дээрээ төвлөрүүлэн гэрчилгээ тарааж патераа татуулсаар суугаа нь эмгэнэлтэй юм. Энд хяналт, зохицуулах үүрэгтэй Итгэмж­лэлийн төв нь түр орлон гүйцэтгэгчээр гурван жил удирдуулж байгаагаас өөрийн байргүй, ажил нь нэг үлбэгэр байдаг бололтой.

Иймд Д.Амарбаясгалан даргын шийдэх эхний алхмын шийдвэр нь Нийслэл хотын Стандарт, хэмжилзүйн хэлтсийг Д.Сумъяабазар даргад үүрэг өгч байгуулах нь нэгдүгээр алхам юм. С.Амарсайхан Засаг дарга байхдаа Хотын Стандартын хэлт­сийг байгуулсан бөгөөд одоо болтол хөл толгойгоо олохгүй яваа юм байна.

Хотын стандартын албыг энэ хэлтэстэй нэгтгэж болно. Засаг төр харж үзээд Нийслэлийн стандарт гэсэн шинэ ангиллыг хуулиар баталгаажуулаад өгсөн учир эрх зүйн хувьд том дэмжлэг бэлэн байна гэсэн үг. Хэмнэлтийн горим зөрчиж орон тоо нэмэх шаардлага үүсэхгүй. Одоо Стандарт хэмжилзүйн газарт Нийслэлд үйл ажиллагаа явуулж байгаа аж ахуйн нэгжийн хэмжих хэрэгслэл,бүтээгдэхүүн баталгаажуулдаг улсын шалгагч шинжээч нийлсэн 30 орчим хүнийг лаборатори ажлын байр­тай нь хамт Нийслэлд шилжүүлээд л өгчихнө. Хэрэв хүсвэл нэг сарын дотор цэгцэлчих асуудал юм.

Д.Амарбаясгалан өөрөө хувийн бизнестэй олон жил хутгалдсаны учир манай төрийнхний бизнесийнхэнтэй зэрэгцэж үйл ажиллагаа явуулж боймлон дампууруулдаг архаг дутагдлыг засахаа амласан нь үнэхээр сайшаалтай бөгөөд тэдний эмзэг цэгийг хөндөж чадсан байна.

Стандарт, хэмжилзүйн газар судалгаагаар бизнесийн мэргэшсэн байгууллагуудтай давхардсан үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн байгууллагын эхэнд жагссан байна. Энэ салбарын хууль эрх зүйн орчны шинэчлэлийн үр дүнд хэмжих хэрэгс­лэлийн калибровка, менеж­ментийн стандартын баталгаа­жуулалт, сургалтын чиглэлээр маш олон байгууллага итгэмжлүүлж гэрчилгээгээ авсан байх бөгөөд  түүнтэй Стандарт, хэмжилзүйн газар өрсөлдөж дав­хард­сан үйл ажиллагаа явуу­лах шаардлага огтхон ч алга. Бизнесийн мэргэшсэн байгууллагуудтай давхардсан үйл ажиллагаагаа зогсоох хоёрдугаар алхмыг албан даалгавар хэл­бэрээр Д.Амарбаясгалан, С.Амар­­сайхан дарга нар өгөөд л энэ асуудал шийдэгдэнэ. Ямар ч хөрөнгө мөнгө, орон тоо, зардал шаардахгүй юм гэдгийг сал­барынхан дуулгаж байна. Ямартай ч Д.Амарбаясгалангийн бодлогоос ард түмэн үр дүн хүлээж байна.

Эх сурвалж: Өглөөний сонин