Сонгон шалгаруулалтыг шоу болгочихов, ТАЗ-өө

“Цар тахлын хууль” хэмээх зүйл гарч, төрд шургалж, дулаан зөөлөн суудал бараадах гэсэн зарим нэгэнд таатай зүйл болж байв. Харин тус хуулийн үйлчлэх хугацаа өнгөрөгч оны арванхоёрдугаар сарын 31-ний өдөр дуусгавар болж, хуулийн дагуу хүмүүсийг ажлаас чөлөөлсөн.

Тодотговол, “Цар тахлын хууль”-аар түлхүүлж томилогдсон С.Оюунбилэг, Ц.Эрдэмбилэг нарын зургаан Төрийн нарийн бичгийн дарга, Ц.Батзул, Б.Билгүүн, Л.Дашдэмбэрэл, И.Даваадорж, Л.Баярмандал нарын 17 агентлагийн даргыг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлж, сонгон шалгаруулалтыг нээлттэй явуулах шийдвэр гаргажээ. Харин эх сурвалжийн хэлж байгаагаар эдгээр дарга нарыг хуулийн дагуу чөлөөлсөн болж харагдуулаад эргүүлэн томилох тухай асуудал хөндөгдөж байна. Өөрөөр хэлбэл, олны хэл амнаас холдуулан томилох тухай мэдээллийг бидэнд өгсөн. Уг нь С.Амарбаясгалан дарга ”Чөлөөлөгдсөн агентлагийн дарга нар шалгалтаа өгөөд тэнцэх юм бол дахин томилогдох боломжтой” гэж хэлсэн. Гэхдээ үүний цаана юу байна. Сайд дарга нарын “Утсан хүүхэлдэй”-нүүдийг эргүүлэн томилох ажиллагаа явагдахыг ч үгүйсгэхгүй.

Харамсалтай нь эрх баригч намын дарга нарын төрөл садан, найз нөхдөөр төрийн алба дүүрч байгаа нь эмгэнэл юм. Төрийн албаар дамжуулан эрх баригч, эрх мэдэлтнүүд өөрсдийн цүнх баригчдаа төрийн албанд байршуулж хэдэн арван наяд, тэрбумаар нь хулгайлж байгаа нь “Эрдэнэс Тавантолгой”, “Улаанбаатар” төмөр замын жишээнээс  нэгэнт тодорхой болсон зүйл. Энэ бусармаг зүйлийг сөрсөн тэмцэл гадаад дотоодгүй монголчуудын хилэнг бадрааж, цаашид ч өргөжих хандлагатай байна. Яам, агентлагийн ажилтнуудаас авсан тандалт судалгаагаар одоо чөлөөгдсөн 30 гаруй дарга уралдаанд орвол тэдгээрийн 80 гаруй хувь нь тэнцэхгүй хүмүүс гэж үзэж байгаа аж. Ийм цаг дор хуудуутай томилгоо хийвэл эргээд Засгийн газарт л муугаар нөлөөлж таарна.

Б.Баатарзориг даргатай Төрийн албаны зөвлөлийнхний ажлын арга барилаар Засгийн газар аливаа яам, агентлагийн түр дарга нарыг томилдог хэсэг хугацааны дараа тэдгээрт зориулсан захиалгыг Төрийн албаны зөвлөлд ирүүлж, сонгон шалгаруулалт гэх шоуг дэглэдэг. Үр дүнд нь "крандуулсан" ноёны бөхийг гаргах бүх засвар тохируулгыг хийгээд жинхлүүлдэг бурангуй ажиллагаа болон өндөрлөдөг жишиг бий. Энэ арга барилыг өөрчлөхгүй бол Төрийн албаны хууль, Төрийн алба гэсэн байгууллага байх нь утгагүй юм. Аливаа сонгон шалгаруулалтын үндсэн зарчим бол шалгаруулалтад оролцогчдод тэгш боломж олгох явдал юм. Тухайлбал, Түр даргаар, томилогдсон, Төрийн нарийн бичгийн дарга нарыг үүрэгт ажлаас нь чөлөөлсөн шийдвэрийг тултал нь хэрэгжүүлмээр байна. Харамсалтай нь зарим яамдын Төрийн нарийн бичгийн дарга, агентлагийн дарга нар ажлаа шилжүүлээгүй үүрэг даалгавар өгч сүрийг үзүүлдэг. Харин Д.Амарбаясгалан дарга хууль бус үйлдлийг шуурхай таслан зогсоох ёстой. Яам, агентлагийн даргад өрсөлдөж буй газар нэгжийн дарга нар одоо үүрэг даалгавар өгөөд дарамтлаад суугаа дарга нартайгаа өрсөлдөх гэж бүртгүүлнэ гэдэг бол томоохон дарамт болох нь тодорхой. Сонгон шалгаруулалт хариуцсан Төрийн албаны зөвлөлийн гишүүн Д.Баатарсайхан “Ажлаасаа чөлөөлөгдсөн дарга нарын ажлыг хамгийн ойрхон ажлын байрны тодорхойлолттой дарга нарт шилжүүлдэг зохицуулалттай болохыг анхааруулж хэрэгжүүлэх нь зүйтэй гэж” мэдэгдсэн. Иймд төрд хулгай нүүрлэх гол хөрс болдог ноёны бөхчүүдийг "кранддаг" байдлыг таслан зогсоох нэг арга зам бол сонгон шалгаруулалтын үйл ажиллагааг нээлттэй болгох, олон нийтийн хяналт дор зохион байгуулах аливаа гажуудал бусармаг зүйл илэрвэл таслан зогсооход хууль хяналтын байгууллагын түргэн шуурхай оролцоог хангах нь чухал.

Эх сурвалж: ӨГЛӨӨНИЙ СОНИН