Оюутолгойн хөрөнгө оруулагчид Тусгай хороогоор ШАЛГУУЛАХ ХҮСЭЛГҮЙ...

Оюутолгой төслийн хөрөнгө оруулагч талууд  “Рио Тинто”,  “Туркойз Хилл Ресурс” компаниуд Далд уурхайн нэмэлт санхүүжилтийг шийдвэрлэх асуудал дээр ойлголцолд хүрээд байна. Далд  уурхайн бүтээн байгуулалтад шаардагдах нийт зардлыг 6.75 тэрбум ам.доллар,  үйлдвэрлэл эхлэх хугацааг 2022 оны аравдугаар сар гэж “Рио Тинто” тооцоолсныг “Туркойз Хилл Ресурс” хүлээж авснаа зарлав.

Сануулахад, хөрөнгө оруулагчдын үл ойлголцолтой зэрэгцэн “Оюутолгой” ХХК-ийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлөөс Далд уурхайн бүтээн байгуулалтын зардал хэтэрсэн, хугацаа хойшилсон шалтгааныг судалж дүгнэлт гаргах зорилгоор Тусгай хороо байгуулах шийдвэрийг /2020.11.30/ гаргаж байсан билээ. Тусгай хороо “Эрдэнэс Оюу Толгой” ХХК-иас нэр дэвшүүлсэн хоёр гишүүн, “Туркойз Хилл Ресурс” компаниас нэр дэвшүүлсэн хоёр гишүүнээс бүрдэж,  төслийн менежмент, уурхайн дизайн, зардал хянах болон бусад холбогдох асуудлыг дэлгэрэнгүй судлах шинжээчдийн дүгнэлт хамгийн ихдээ зургаан сарын хугацаанд гарах боломжтой гэсэн мэдээллийг өгч байсан.

Төслийн 34 хувийг эзэмшигч Монгол Улсын Засгийн газрын зүгээс Төлөөлөн удирдах зөвлөлөөс гаргасан Тусгай хороо байгуулах шийдвэрийг дэмжиж буйг ЗГХЭГ-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ илэрхийлсэн байсан.

Харин  сүүлийн мэдээллүүдээс үзэхэд хөрөнгө оруулагчид Тусгай хорооны шалгалтаар орох сонирхолгүй байгаа бололтой байна.

Тодотгоход, Оюутолгой төслийн далд уурхайн бүтээн байгуулалтад эхний тооцооллоор  5.3 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт шаардлагатай гэж байсан. Харин “Рио Тинто” компани далд уурхайн хөрөнгө оруулалтын хэмжээ 1.2-1.9 тэрбум ам.доллароор нэмэгдсэн гэх тооцооллыг 2019 оны долоодугаар сарын 16-ны өдөр мэдээлсэн юм. Энэ нь нийт зардал 6.5-7.2 тэрбум ам.доллар болж магадгүй гэсэн тооцоолол байсан. Зардал нэмэгдэхээс гадна ашиглалтад орох хугацаа төлөвлөснөөс  16-20 сараар хойшлох тухай мөн мэдэгдсэн юм.

Тэгвэл одоо хөрөнгө оруулагч талууд 6.75 тэрбум ам.доллар байхыг хүлээн зөвшөөрөөд буйгаас үзэхэд зардлын хэтрэлтийн дээд, доод хязгаарыг дундажлан тогтжээ. Цар тахлын нөлөөллөөс хамааран тооцоололд өөрчлөлт орж болно гэдгийг мөн хөрөнгө оруулагчид мэдэгдэж байгаа.

Дарааллын дагуу бол Далд уурхайн ТЭЗҮ-г “Оюутолгой” компанийн  ТУЗ батлах ёстой. Гэхдээ манай талаас Дубайн хэлцэлд тусгасан асуудлуудыг өөрчлөх ёстой, хөрөнгө оруулагч талтай ойлголцлоо нэгтгэх ёстой гэсэн байр суурь илэрхийлж байгааг сануулъя.

Дашрамд тодотгоход, 2020 оны туршид коронавирустэй зэрэгцэн амьдарсан дэлхийн улс орнуудын эдийн засаг 2021 онд харьцангуй сэргэнэ гэсэн төсөөллийг эдийн засагчид, судлаачид хийж байна. Эерэг төсөөллийн дагуу улс орнуудын эдийн засгийн идэвхжил сайн, үйлдвэрлэл өсөлттэй байвал дагаад дэлхийн зах зээл дээр зэсийн эрэлт өндөр байх юм.

Улс орнууд бүтэн оны туршид цар тахлын сүүдэрт байгаа ч нөхцөл байдалд дасан зохицон урагшлахаас өөр сонголт байхгүй гэдэг нь оны хоёрдугаар хагасаас дэлхийн таваарын зах зээлд эерэг үзүүлэлтүүд гарснаас харагдаж байгаа билээ.

Манай тухайд Оюутолгойн зэсийн үйлдвэрлэл, экспорт тогтвортой байгаагаас гадна зэсийн баяжмал дахь алтны агууламж ирэх онд өснө гэсэн тооцоолол байгааг сануулахад илүүдэхгүй байх. Дэлхийн банкнаас Монгол Улсын эдийн засгийг ирэх онд 5 хувиас давж өсөх болов уу гэсэн төсөөллийг хийхдээ тулгуурлан авч үзсэн  гол үндэслэлүүдийн нэг нь Оюутолгойн зэсийн баяжмал дахь алтны агууламжтай холбоотой байсан. Тэгэхээр Оюутолгой төслийн эдийн засаг дахь нөлөө өндөр байна. Манай тал өөрсдийн эрх ашиг зөрчигдөж байгаа гэж үзсэн  асуудлуудаар хөрөнгө оруулагч талтай ярилцаж, шийдвэрлэхэд улс төрийн талаас тогтвортой, тодорхой байр суурь шаардлагатайг сануулъя.