Ш.Адьшаа: Ашигт малтмалын хуульд өөрчлөлт оруулах увайгүй үйлдлээ боль!

Улсын Их Хурлын чуулганы өнөөдрийн /2022.10.21/ үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаанаар Макро эдийн засгийг тогтворжуулах чиглэлээр баримтлах бодлого, экспортын орлогыг нэмэгдүүлэх арга хэмжээний талаар хэлэлцэх асуудалтай холбогдуулан зарим гишүүн горимын санал хэллээ.

Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Ш.Адьшаа 2023 оны төсвийн тухай хуулийг дагаж орж ирсэн Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухайн хуулийн төслийг татаж авахыг шаардаж, зарчмын байрь суурь илэрхийллээ.

Монгол Улсын Засгийн газраас Төсвийн хуультай уялдуулж, олон хуулийг өөрчлөх төслийн санал оруулж ирсэн. Тухайн санал дотор юу нуугдаад байгааг би гайхаж байна.

Энэ дээр Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн байна. Засгийн газрын салбар хариуцсан сайдаас нь санал авахгүйгээр энэ хуулийн төслийг оруулж иржээ.

Энэ хуулийн төслийн гол үзэл баримтлал нь нутгийн захиргааны байгууллага тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчтэй гэрээ байгуулж, хандив тусламж авах тухай зохицуулалтыг оруулж ирсэн байна. Дээр нь ажиллах хүчний тухай асуудлыг хөндөж ярьжээ. Энэ одоо юу вэ!

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 6.2-т зааснаар газрын доорх баялаг төр, нийтийн өмч байна гэж байгаа. Би өнөөдөр Ашигт малтмалынхаа хуулийн дагуу газар нутгийнхаа ихэнхийг лиценз нэрээр гадна, дотнынхонд өгчихсөн байна. Үүнээс үүдэж гарсан нийгмийн бухимдал ямар байгаа билээ. Гэтэл өнөөдөр Төсвийн тухай хуулийг далимдуулж, ийм зүйл оруулж ирсэн нь хадлага төрүүлж байна.

Өнөөдөр хэдхэн тооны хүнд ажил олгох, тэр нутгийн захиргааны байгууллагат хандив тусламжийг хуулиар олгосноор лиценз эзэмшигчид нутгийн иргэдэд хэдэн төгрөгийн хандив өгөөд, хандивыг нь сургууль, эмнэлэг гэдэг нэрийдлийн дор орон нутгийн хэдхэн дарга нар хувааж авдаг тогтолцоог хуулиаар баталгаажуулж байгаад харамсаж байна. Засгийн газар энэ хуулиа татаж ав аа! Ингэж болохгүй.

Дээр нь өнөөдөр урьдчилан төлөвлөн юм шиг Ховд аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал ээлжит бус хуралдаан зарлаж, Их нууруудын хотгор гэдэг Монгол Улсын цэвэр усны нөөцийн 70 хувь байдаг энэ газарт ашигт малтмалын газрын тосны хайгуул хийлгэх асуудлыг авч хэлэлцэж байна. Энэ одоо юу вэ!

"Талх" Ганхуяг гэдэг нэг нөхөр очиж, өчигдөр өвс, тэжээл өгсөн. Дээр нь Ч.Ганхуягийн дүү Гантулга гэдэг Эрдэнэбүрэнгийн усан цахилгаан станцын Ашиглалтын үнэ, захиргааны дарга энэ нөхдүүд өнөөдөр баруун бүс, түүний дотор Хар ус нуурын ай сав газрын, гадаад дотоодынхонтой нийлж, орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагуудаар далайлгаж, хууль бус үйлдэл ажиллагаа явуулахыг бид зөвшөөрөхгүй.

Засгийн газар ийм увайгүй зүйлээ боль! Гуя дагуулсан хүзүү гэгчээр Төсвийн хуулиаар далимдуулж хулгай луйвар яаж хийх гээд байгаа юм бэ! Энэ хуулиа татаж авахыг би Засгийн газраас шаардаж байна" гэлээ.