Хүүхдийнхээ машины зээл, сургалтын төлбөрийг төлөхийн тулд ахмадууд тэтгэврээ ЗЭЭЛЖ байна

Хоёр банк тэтгэврийн 90 хувийг олгож байна

Олон улсын валютын сангийн хөтөлбөрт хамрагдахын туллд нэмэхээс өөр аргагүй гэсэн тайлбартай татварын нэмэгдлүүд оны эхнээс  хэрэгжиж байна. Улс орны эдийн засаг сайнгүй байгаа ч ахмадуудын тэтгэврийг бага хувиар боловч нэмэгдүүлэхээр боллоо. Цалингаас цалингийн хооронд амьдардаг “ажил”-тай иргэд дээр тэтгэврийн зээлээ 1-3 жилээр авдаг ахмадууд нэмэгдэхээр манай нийгэмд дундаж давхарга байгаа эсэх нь тун эргэлзээтэй болдог юм.

Нийгмийн хамгаалал,  хөдөлмөрийн сайд Монголбанк, ХААН банк, Төрийн банктай тэтгэврийн зээлийг хүүг бууруулах Харилцан ойлголцлын санамж бичигт гарын үсэг зурсан. Ингэснээр ахмадуудын 18 хувьтай авдаг зээл 12 хувь болж буурч байгаа юм. 12 хувийн хүү гэдэг ч өөрөө өндөр л дөө. Гэхдээ яах вэ, чамлахаар чанга атга гэдэг. Цагаан сар дөхсөн хөл хөдөлгөөнтэй үед 12 хувийн хүүтэй  тэтгэврийн зээлийг хэдэн ахмад авч чадах вэ гэдэгт би ч чи ч, салбарын сайд нь ч хариулж чадахгүй. Манайд үйл ажиллагаа явуулдаг арилжааны 10-аад банкнаас хоёр банк л ахмадуудын тэтгэврийн 92 хувийг олгодог. Тодруулбал, ХААН банк 52.2 хувь, Төрийн банка  39.6 хувийг үлдсэн 8.2 хувь нь бусад найман банкаар дамжуулан тэтгэвэр  авдаг. Харилцан ойлголцлын санамж бичигт гарын үсэг зураагүй учраас учраас бусад арилжааны банк ахмадуудад тэтгэврийн зээл олголоо гэхэд 18 хувийн хүүгээр бодоод явах нь ээ.

300 мянган ахмадын 20 хувь нь л тэтгэврээ өөртөө зориулдаг

Монголын уламжлалт сар шинийн баяр  дөхөж байна. Хүндлэл нэрийн дор олны “хөлд үрэгддэг” нь ахмад настнууд.  Жил бүрийн өдийд олон ахмад цагаан сар өнгөрөөхөөр тэтгэврээ зээлдэг байна. Гэхдээ  гурван жилийн хугацаатай тэтгэврээ зээлсэн ахмад настан хугацаа дуусаагүй бол 12 хувийн зээлд хамрагдах боломжгүй. Мөн хоёр жилээр тэтгэврээ зээлэх ахмад  сүүлийн 12 сарын зээлээ банкны дотоод нөхцөлөөр буюу 18 хувийн хүүтэйгээр зээлнэ.

12 хувийн хүүтэй зээл бол 12 сарын хугацаатай. Ахмад настнуудын  зээлийг хүүхдүүд нь машин авах, сургалтын төлбөр төлүүлэх зэргээр зээлүүлж авдаг ажээ. 230 мянган ахмад настны 20 хувь буюу 40 мянган ахмад л тэтгэврээ өөрийнхөө амьдралд зориулдаг гэсэн судалгаа гарсан нь эмгэнэлтэй л санагдана. Гэвч бодит байдал учраас яалтай. Тэтгэврийн зээлийг ахмад настнуудын 50-иас дээш хувь нь 12 сарын хугацаатай авдаг юм байна. Тиймээс 12 хувийн хүүтэй зээлд олон ахмад хамрагдах боломжтой гэдгийг салбарын яам нь тооцоолсон бололтой. Уг нь, ахмадуудынхаа тэтгэврийг зээлүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлэхийн төлөө төр ажиллах биш, тэтгэврээ зээлдэггүй орчинг бий болгодог баймаар. Түүнчлэн үр хүүхдүүд нь ажил хийхгүй, ээж, аав, эмээ, өвөөгийнхөө тэтгэврийг зээлүүлж амьдарч байгаа нийтлэг дүр төрх бий. Ахмад настнууд маань өөрийнхөө биш үр хүүхдүүд, ач, зээ нарынхаа төлөө тэтгэврээ зээлсэний хариуд арилжааны банкуудад 680 тэрбум төгрөгийн өртэй байна шүү дээ. Яг үнэндээ бол хүүхдийнхээ машины зээл, ач, гучынхаа сургалтын төлбөрийг төлөхийн тулд, гэр бүл болсон ч ажилгүй хүүхдүүдийнхээ амьжиргааг залгуулахын тулд ахмадууд тэтгэврээ зээлж өөрсдөө орлогогүй сууж байгааг албаныхан ч хүлээн зөвшөөрч  эхэллээ.

А.Эрдэнэ

www.zindaa.mn