Ургац хураалтад анхаарах технологийн зөвлөмж

Энэ сарын сүүлийн 10 хоногт үргэлжлэн орсон их хэмжээний бороо, нойтон цас орсон нь ургац хураалтад сөрөг нөлөө үзүүлж байгаа тул ангилан хадсан болон босоо үр тариаг хураах дараах технологийн зөвлөмжийг Дархан-Уул аймаг дахь Ургамал газар тариалангийн хүрээлэнгээс өгч байна.

 

1. Ангилан хадсан үр тариаг хураах.

 

Бороонд норсон тариа нь мөд хатахгүй, улмаар мөрөн дээрээ үр нь ургах, үрийн цавуулаг буурах сөрөг нөлөө илрэх тул хадсан мөрийг яаралтай эргүүлэх арга хэмжээ авах нь зүйтэй. Мөр эргүүлэх хамгийн энгийн бүтээмжтэй арга нь наран тармуураар мөрний иш талаас нь дагуулан явж эргүүлэх, гэхдээ борооноос хойш 2 хоногийн дараа явуулахад илүү үр дүнтэй. Ингэсэн нөхцөлд мөрний дээрх хэсэг тариа сэвэрсэн байхын дээр эргүүлсэн мөр нь илүү хуурай талбайд шилжих тул мөрлөсөн тариа сэврэх, хатах нь илүү дөхөмтэй болно.

 

2. Босоо үр тариа хураах.

 

Өнөөгийн байдлаар болцын хувьд 2 хэв шинжийн талбай байна. Босоо тариа бүхий талбайг аль болох эрт захалгаа хийх, зарим том талбайд зурвас гарган хадах замаар салхилуулах нь тарианы болцод маш нөлөөтэйн дээр захалгаа нь үтрэм дээрх хог ургамлаас цэвэрлэх ажиллагааг хөнгөвчлөх арга болдог.

 

Ийм тариаг цаг агаарын байдал, хураах техник болон үтрэмийн талбайн багтаамж хураасан будааг цэвэрлэх, сэлгэх техник тоног төхөөрөмжийн хүчин чадалд тулгуурлан тооцоолж бороо өнгөрч хатсаны дараа шууд хураахаар төлөвлөх.

 

Сортын сонголт, тарих хугацаа, тарьсан гүн зэргээс шалтгаалан болц оройтсон, эсвэл намрын борооноор шинээр сэргэн ургасан /подгон/, оройтож буталсан тариан талбайг хураахад техникийн боломж цаг агаарын төлөвийг харгалзан 2 аргаар хураахыг зөвлөж байна.

 

Ангилан хадах. Цаг агаарын ойрын хугацааны мэдээллээс үзвэл 9-р сарын 27, 28 өдрөөс эхлэн ангилж үрийн чийгийн байдлыг харгалзан 5-8 хоногийн дараа цайруулалт хийхээр техник, үтрэм, хүн хүчний зохион байгуулалт хийх.

 

Химийн аргаар ногоон тариаг үхүүлэх замаар хураах нөхцөл бүрдүүлэх ажиллагаа юм. Үүний тулд Глюфосат, Суховей, Дикват зэрэг бодисыг ашиглаж болно.

Глюфосатыг 1-2 л/га тунгаар шүршихэд 14 хоногийн дараа чийгийг 14 хувь, 21 хоногийн дараа 19.2 хувиар тус тус бууруулсан.

Үрийн чийг 30 хувиас ихгүй үед Суховей, Дикват бодисыг 1.5-2.0 л/га нормоор шүршихэд чийгийг 10-14 хоногт 7.5-11.6 хувиар бууруулж, хураах хугацааг 10-14 хоногоор урагшлуулна.

 

3. Налсан үр тариаг хураах.

 

Тариа налах нь сортын сонголт, тарьсан хугацаа, байгалийн хүчин зүйл /хүчтэй салхитай бороо нойтон цас/ зэргээс шалтгаалдаг. Ийм тариаг хураахдаа тарианы налалтын хэмжээнээс шалтгаалан тарианы налсан талаас сөргүүлэн хураах /энэ нь талбайд нэг талдаа сул явах тул тийм хүсэх зүйл биш/, бага зэрэг налсан нөхцөлд налалтын хөндлөн чиглэл хураах. Мөн комбайны жатканд нэмэлт төхөөрөмж тавих хэрэгтэй.

 

 

Энэ нь бэхэлдэг нэмэлт төхөөрөмж бөгөөд налсан тариаг газраас хөндийрүүлэн мотовилд ойртуулах, ингэснээр хаягдал багатай хадах нөхцөлийг бүрдүүлдэг. Хэрээ хошууны оронд жатканд бэхэлнэ.

 

 

Энэ нь жатканы мотовилын хурууг уртасгаж буудайн хэвтсэн ишийг босгож хадах аппаратад дөхүүлэн хаягдал багасгах нэмэлт төхөөрөмж болно.