Даруулагагүй, даварсан СӨХ-ын дарга нарын булхайн тухай 20 COMMENT

Сэтгэгдэл гэдэг бол харилцааны хамгийн чухал хэмжүүр. Хэн нэгэнтэй уулзаад төрсөн сэтгэгдэл, ямар нэгэн зүйлийг хараад төрсөн сэтгэгдэл, аливаа зүйлийн талаар сонссон сэтгэгдэл гээд орчлон хорвоо дээр буй юмс бүхэн сэтгэгдэл төрүүлдэг. Анхны сэтгэгдэлээр аливааг дүгнэх тал ч бий. Тиймээс сэтгэгдэл шиг хүчтэй, хурдтай мэдээлэл үгүй юм. Яг үүн шиг хүчтэй, хурдтай “мэдээллийн“ хэлбэр бол цахим ертөнцөд өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх чөлөөт индэр болсон COMMENT юм . COMMENT-ийг харилцааны чухал хэмжүүр ч гэж болно. Мөн тухайн мэдээлэлд хандах хандлагыг илэрхийлж байдаг төдийгүй, дүн тавьж дүгнэх, тайлбарлан хэлэх зэргээр олон асуудлын чөлөөт индэр болж чаддагаараа онцлогтой. Энэ бол COMMENT.

1. Хянах хянагчгүй, харгалзах эзэнгүй СӨХ хэмээх бэлэн мөнгөний шуудай иргэдийн халаасыг тэмтэрсээр. Гэвч хуулийнхан ч тоодоггүй, хувийнхан ч тоодоггүй энэ албан байгууллага улсын хэмжээнд 600 шахам байдаг байна.
2. Уг холбоо нь оршин суугчдынхаа эрх ашгийг хамгаалаж, амар тайван, аюулгүй цэвэр цэмцгэр орчинд амьдруулна хэмээн татаас татдаг нь туйлаас үнэн.
3. Гэвч эл зорилгоо урвуугаар нь эргүүлэн ашиглаж оршин суугчдаа орлого олдог хэрэгсэл хэмээн ойлгодог СӨХ-үүд байгаагийн нэг жишээ нь Москва хороолол дахь Кремль СӨХ.
4. Сар бүр засвар үйлчилгээний мөнгө хэмээн татаас татдаг боловч засвар үйлчилгээ хийгээд шальсан зүйлгүй, будаг нь халцарсан шат, тэр гэхийн тэмдэггүй болтлоо утаа тортогонд идэгдсэн хана туурга, цоож цуургагүй хаалга гээд л асуудал нь урсаж өгнө.
5. Тус хорооллын нэгдүгээр ээлжийн зургаан байранд 500 гаруй айл өрх бий. Эдгээр айлууд сар бүр СӨХ-ын мөнгө хэмээн 12500 төгрөг өгдөг. Үүний 4500 нь засвар үйлчилгээний мөнгө. Тэгэхээр сар бүр 2 сая 250 мянган төгрөгийн СӨХ-ийн халаасанд сул өгч байна гэсэн үг. Үлдсэн 8000 төгрөг нь жижүүрийн цалин, цэвэрлэгээ, лифт, хог, харанхуй өрөө, гэрэлтүүлэг гээд бусад зүйлд зарцуулагддаг гэсэн. Гэсэн ч хагархай пильта, цоорхой зам  гээд шүүмжлэх, засуулах зүйл олон ч энэ л дүр зургаараа хэдэн жил болжээ.
6. Гэсэн ч СӨХ гандан буурахгүйгээр мөнгөө татаж, асуудлыг ар араас нь тавина.
7. Шавьжны устгал хэмээх тодотгол бүхий мөнгийг байрны мөнгөн дээр нэмэх ч шавьны хор цацуулсных нь аз, цацуулахгүйнх нь хохь гэх уриа дэвшүүлчихсэн гэмээр аашлан эзэнтэй эзгүй айлуудад ариутгал хийлгэсэн болгоод л өмнөөс нь гарын үсгээ татлах нь энүүхэнд.
8. Хамгийн ноцтой нь оршин суугчдынхаа байр саванд нь санаа зовинож Ард даатгалд даатгуулж сар бүр 1000 төгрөг авах болсон ч тус СӨХ-ийн мөнгө олох заль мэх байсныг оршин суугчид мэдсэнгүй.
9. Тэрбээр Ард даатгалд даатгуулсан хэмээн байрны мөнгөн дээр нэмж авах болсон 1000 төгрөгөө тус даатгалын компани руу шилжүүлэлгүй өөрийн орлого болгож байсан юм.

10. Монголчууд бид хэрэггүй дээрээс нь 1000 төгрөг л юм чинь яадаг юм хэмээн хэр баргийн мөнгөний асуудлыг тоохгүй өнгөрүүлдэг. Гэвч мөнгөний их багадаа биш, цаана нь шимж байгаа нөхрийн тухай л асуудал хамгийн “хурц асуудал“. Нэг үгээр хэлбэл иргэдийг халаасыг ухаад сууж байгаа нөхдүүдийн халаасанд сар бүр 1000 төгрөг хэтэвчнээсээ гаргаж өгмөөргүй байна шүү дээ.

11. Тус хороололд 6 байрны 500 гаруй өрх айл байдаг ба сардаа 500-гаад мянган төгрөг СӨХ-рүү, цаашилбал СӨХ-ын эрх мэдэлтнүүдийг халаасанд орж байна гэсэн үг.

12. Гэсэн атал эл 6 байрны 12 жижүүр цалингийн доод хэмжээгээр ажилладаг боловч нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нь төлдөггүй.

13. Нэгэнт СӨХ-д харъяалалтай ажилчин болж байгаа учраас нийгмийн даатгалын төлбөрөө төлүүлмээр байна хэмээхэд нь ня-бо болон дарга нь тас загнан намжирдаж, гэрээн дээр тусгаагүй гэсэн үгээр амыг нь таглан хохироож байна.

14. Уг нь энэ асуудлыг шалгаж хянах цорын ганц байгууллага нь СӨХ-дын дээд зөвлөл гээч сүржин нэртэй даржин газар.

15. СӨХ-ынхөө данс тооцоог хянуулах хүсэлт тавьсан иргэнд “Манайх төлбөртэй шалгана” гэсэн гуравхан үгээр хариу хэлдэг энэ байгуулагыг УИХ-ын гишүүн Д.Арвин толгойлдог. Тэрбээр АН-д элсэн орсныхоо дараахан эл хэргэмээр “шагнуулж” СБХ-дын Дээд зөвлөлийн дарга болсон боловч өдгөө “үхсэн амьд” нь бүү мэд.

16. Уг нь СӨХ-дын Дээд зөвлөл СӨХ бүрээс 50-300 мянган төгрөгийн хураамж авч үйл ажиллагаа явуулдаг гэж байгаа. Гэсэн ч эл санхүүжилтийн мөнгө хаашаа урсдаг нь тодорхой бус.

17. Харин өдгөө моодонд ороод байгаа Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөөх газар “Бид СӨХ-дын асуудал, үнэ төлбөрийг хянах үндэслэл байхгүй” гэдэг үгээр гомдол мэдүүлэгчийн амыг тагласан гэнэ лээ.

18.  Ёстой л харах эзэнгүй, харгалзах хуульгүй болсон СӨХ гээч байгууллага хэдий болтол дураараа дургиж дунд чөмгөөрөө жиргэх юм бүү мэд.

19. Ямартай ч эл байгууллагын хуудуутай асуудлуудыг дурьдлаа.

20. Харин ажил хэрэг болгон асуудлыг гогцоог олж, хүний халаас руу өнгийсөн хүйтэн нөхдүүдийг хэрхэхийг хууль мэдэг.