Оюутолгойн хэлэлцээ Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дараа үргэлжилнэ

ХЗДХ-ийн сайд Х.Нямбаатараар ахлуулсан Засгийн газрын  Ажлын хэсэг, “Рио Тинто”, “Туркойз Хилл Ресурс” компанийн төлөөллүүдтэй Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дараа буюу улс төрийн нөхцөл байдал намжсан үед уулзаж, хэлэлцээг үргэлжлүүлэхээр болжээ.

Талууд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сарын 12-ны өдөр эхний уулзалтаа хийж,  дараагийн уулзалтыг долоо хоногийн дараа буюу 19-ний өдөр хийхээр  тохиролцсон ч, “Рио Тинто”-гийн зүгээс ковидын нөхцөл байдалтай холбон, хойшлуулсан гэж мэдээлж байсан.

Тэгвэл Х.Нямбаатар сайдын мэдэгдэж буйгаар сонгуулийн дараа зургаадугаар сард шинэ уулзалт болж магадгүй байна. Гэхдээ төслийн хөрөнгө оруулагч, менежмэнтийг хэрэгжүүлэгч талуудтай дахин уулзахаасаа өмнө Монгол Улсын Засгийн газар, УИХ дотооддоо ойлголцлоо эцэслэн нэгтгэх шаардлагатайг тэрбээр хэлж байна. Тухайлбал,  Далд уурхайн зардлын хэтрэлт, 34 хувийн асуудал зэрэг гол асуудлууд дээр нэгдсэн байр суурьтай байх нь хэлэлцээг үр дүнтэй явуулахад чухал гэсэн байр суурьтай байна.

Сануулахад, Монгол Улсын Засгийн газар Оюутолгойн асуудлаар Лондоны Олон улсын арбитрын шүүхэд  дөрөвдүгээр сарын 30-ны өдөр хариу тайлбар болон сөрөг нэхэмжлэл гаргасан. Арбитрын шүүхэд хүргүүлсэн хариу тайлбар болон сөрөг нэхэмжлэлийн талаар  Х.Нямбаатар хэлэхдээ “Маргааны хувьд, Оюутолгой төслийн хөрөнгө оруулагч талтай Засгийн газар олон улсын арбитрын шүүхэд арбитрын мэдэгдэл гаргасан. Одоогийн байдлаар арбитрын бүрэлдэхүүн томилогдон, үйл ажиллагааны журам, төлөвлөгөө, дэг болон зохион байгуулалтын асуудлаар холбогдох баримт бичгийг баталсан бөгөөд Монгол Улсын Засгийн газар 2021 оны дөрөвдүгээр сарын 30-ны өдөр арбитрын гомдлын хариу тайлбарыг гаргасан.

Ингэхдээ Түр хорооноос өгсөн чиглэл, Засгийн газрын 2021 оны дөрөвдүгээр сарын 21-ний өдрийн хуралдааны тэмдэглэлийн дагуу “Оюу Толгой” ХХК-ийн хувьцааны олонхыг эзэмшигч буюу Рио Тинто Интернэшнл Холдингс Лимитед болон Туркойз Хилл Ресурсес Лимитед компанийг арбитрын ажиллагааны оролцогчоор татах хүсэлтийг арбитрын бүрэлдэхүүнд гаргаж, дараах үндэслэлээр сөрөг нэхэмжлэл гаргасан.

Үүнд, “Оюу Толгой” ХХК-ийн хувьцааны олонхыг эзэмшигч нь Хөрөнгө оруулалтын гэрээг зөрчсөнөөс Монгол Улсад учирсан хохирлыг арилгуулах, мөн “Оюу толгой” ХХК-ийн хувьцааны олонхыг эзэмшигч нь Оюутолгой төсөлтэй холбогдуулан зохион байгуулсан авлига, хээл хахуулийн схемийн улмаас Монгол Улсад учирсан хохирлыг арилгуулах тухай” гэсэн юм.

“Оюу Толгой” компанийн зүгээс арбитрт татварын асуудлаар Монголын Засгийн газрыг хариуцагчаар татсан нэхэмжлэлийг 2020 онд  гаргасан бол Засгийн газар  авлига, хээл хахуулийн асуудалд төслийн хөрөнгө оруулагчдыг хамаатуулан, нэхэмжлэл гаргаад байна. Лондоны Олон улсын арбитрын зөвлөл манайхаас гаргасан нэхэмжлэлд Рио Тинто Интернэшнл Холдингс Лимитед болон Туркойз Хилл Ресурсес Лимитед компанийг оролцогчоор татах эсэхийг шийдвэрлэнэ. "Туркойз Хилл Ресурсес Лимитед"-ийн зүгээс арбитрын маргаанд оролцогчоор татагдахыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэсэн байр суурийг илэрхийлээд буй юм.