Дөрвөн бэрх хүлгийн жолоо заллаа¬

...Маргааш бүхэн өнөөдрөөс сайхан

Мартахын аргагүй залуу нас сайхан...

Энэ хоёр мөрийг санаандгүй олж уншлаа. Зохиогч нь хэн бо­лохыг мэдэхгүй юм. Сэтгэлд нэг л дотно дулаан... Өчигдөр буюу долдугаар сарын 1-нд залуу нас, эрч хүчээр бялхсан 1324 залуу нэгдэж эрдэм мэдлэг түгээх их аянд мордлоо. Халуун салхитай бүгчим өдөр байсан ч эх нутгийн зүг жолоо залахаар  цугларсан залуус  хоорондоо танилцаж дуутай шуутайхан нэг өдрийг өнгөрөөлөө. Олон залуус бужигнах ямар сайхан юм бэ... Өөрийн эрхгүй дуу алдмаар, дуулмаар, хөөрөн гүймээр. Эдгээр оюутан залуус “Ажилтай, ор­ло­готой Монгол залуу” хөтөлбөрийн “Сумын залуус” төсөлд хамрагдаж, цагийн ажил хийж, эх орныхоо бү­тээн байгуулалтад гар бие орол­цох, сургалт зохион байгуулах, зорилгоор  дөрвөн гишүүнтэй баг илгээж байгаа аж. Хөтөлбөрт хамрагдаж буй залуусыг  “Дөрвөн бэрх” нэрийн дор  өчигдөр үнэмлэх, туг, ажиллах удирдамж, дэмжигч байгууллагуудын бэлэг дурсгалын зүйлсийг албан ёсоор гардуулж өглөө. Хоёр сарын хугацаатай үр­гэлжлэх уг төслийн эцэст идэвхи санаачилга, зохион байгуулалтаар бусдыгаа хошуучилсан нэг баг Солонгос орноор аялах юм. Уг төслийн нээлтийн үеэр салбар салбарын мэргэжлээр суралцаж буй  шижигнэсэн залуус  “Хамтарч ажиллах боломж байгаа юу. Бидэнтэй нэгдээрэй”, “Ажил мэр­гэж­лээрээ бус залуу хүнийхээ хувьд нийгэмд ямар их зүйлийг хийхсэн гэдгээ ярьж, хамтдаа олон зүйлийг хийнэ ээ. Зүгээр нэг яриад өнгөрөх биш ажил хэрэг болгож чаднаа. Мөнгө төгрөг, боломж бололцоо гэсэн үгнээс урьтаж залуу насны ааг омог, эрч хүчээр амжуулж чадна гэдэгт итгэлтэй байна” хэмээн ярилцаж байв. Эдгээр төсөл хөтөлбөрт хамрагдсан залуучууд өнөөдрөөс эхлэн ажилдаа орж байгаа бөгөөд тэд өөрсдийн ажиллах аймаг, орон нутгийн зүг хөдөллөө. Уг төслийг зохион байгуулагч болон төсөлд хамрагдаж орон нутаг руу хөдлөх гэж буй оюутнуудын сэтгэгдлээс хуваалцлаа.

МЗХ-ны Бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Т.ТҮвшинжаргал

-“Ажилтай, Орлоготой Мон­гол залуу” хөтөлбөрийн онц­лог юу вэ?

-МЗХ-ноос санаачлан зохион байгуулж буй уг хөтөлбөрөөр “Цагийн ажил”, “Ажлын гараа”, “Сумын залуус” гэсэн гурван төслийг хэрэгжүүлнэ. “Сумын за­луус” төсөл нь эх нутагтаа ам­рал­таараа ажиллах боломжийг бий болгож байгаа. “Ажлын гараа” төсөл нь оюутан залуус төгсөөд эх орны бүтээн байгуулалт, барилга, зам, уул уурхай гэх мэт эрэлттэй салбаруудад зуучлах зорилготой. “Цагийн ажил”  төслийн хувьд ма­най улсад төдийлөн хөгжөөгүй байгаа ч ямар нэг ажил олгогч ца­гийн ажилтны  шаардлага тул­гарвал хүний нөөц бэлэн байх бо­ломжийг бий болгох зорилт юм. Цаашид  залуучуудаа  дэмжиж олон ажил хийхээр төлөвлөж байна.

-Хөтөлбөрт хамрагдаж буй залуус хэдэн төгрөгийн цалин авах вэ?

-“Сумын залуус” төсөлд хамрагд­сан 200 мянган төгрөг, “Ажлын дараа” төсөл 500 мянган төгрөг, харин “Цагийн ажил” төс­лийн хувьд тухайн ажил олгогч эзэд ажлын нөхцөл байд­лаас шалт­­­гаалж  цалинжуулах  болно.

“ИЗОУИС”-ийн Хууль зҮйн сургуулийн III курсын оюутан Б.ПҮрэвдорж: Эргэх холбоог бий болгоно

-“Сумын залуус” төсөлд хэрхэн хамрагдав?

-Манай баг Ховд аймгийн Чанд­мань суманд Залуучуудын төрийн бус байгууллага ажил­луул­даг. Уг тө­сөлд МЗХ-ны цахим хуудсаар нэгдэн мэдээлэл со­лил­цож, хамтарч ажил­лахаар ир­сэн. Бидний хувьд шаардлагад заагдсан мэргэжлийн оюутнууд биш боловч, урд нь энэ чиг­лэлээр сургалт сурталчилгаа явуулж бай­сан туршлагатай.

-Хамтарч ажиллах гишүүдээ танилцуулаач?

-Манай  багт  мэдээллийн  тех­­­но­­ло­гийн хоёр, сэтгүүл зүйн нэг, хууль   эрх  зүйн   нэг  оюу­тан  бий. Бид төслийн хүрээнд сумын­хаа Засаг дарга болон мэр­гэ­жилт­нүүдтэй хамтран бүх багуудад сургалт сурталчилгаа явуулж, за­луусыг ажилтай, орлоготой, зо­хион байгуулах чадвартай, эргэх холбоог  бий болгоход чиглэсэн олон ажил хийхээр төлөвлөсөн.

-Цалин хангамжийн тухайд?

-Бид зун амралтаа зүгээр сууж дэмий өнгөрүүлдэг. Харин энэ зун амралтаараа цалинтай ажиллах боломжтой боллоо. Уг төсөлд хам­рагдсан залуучууд 200 мян­ган төгрөгийн   цалинтай   ажиллана. Гэх­­дээ бид­ний хувьд цалингийн хэм­­жээ, гадаад   явах   нь гол биш, XXI зууны   залуусын чадвар нийгэмд гүйцэтгэж буй үйл ажиллагааны үр дүн, дадал туршлага эзэмших, бүтээн бай­гуулалтад хувь нэмэр оруулах зэрэг нь чухал.

Ж.Эрдэнэчимэг