Иргэн О: Коронаг шинжилгээгээр илрүүлэхгүй бол жирийн ханиад шиг байна

Баянзүрх дүүргийн нэгдсэн эмнэлэгт эмчлүүлэх гэж хэвтээд коронавирусний халдвар авсан өвчтөний тоо өсөн нэмэгдсээр, тэдгээрийн хавьтлуудын тоо ч халдварын тоог нэмсээр байгаа. “Эрүүлийг хүсвэл эмнэлгийг хүс” гэдэг бол эмнэлэгт хэвтээд өвчин тусдаг цаг үе иржээ. Бүх л зүй тогтлын байрыг солиод, дүрэм журмыг зөрчөөд, дэлхий нийтийг цочоогоод байгаа энэхүү халдварын голомт нь тодорхойгүй тохиолдлууд ч нэмэгдэх болов.

Тиймээс коронавиурсний халдвараар өвчилсөн Иргэн О-тэй холбогдож биед нь ямар шинж тэмдэг илэрч, өөрчлөлт мэдрэгдэж байгаа талаар болон эмнэлгийн эмчилгээ үйлчилгээний талаар ярилцлаа. Тэрээр нэрээ нууцлахыг хүссэн юм.

 -Таны биеийн байдал  сайн уу. Анх халдвар авснаа мэдээд сэтгэл зүйн хувьд хэрхэн хүлээж авсан бэ?

-Өрөөнд халдвар илрэхээс өмнө айдас, түгшүүртэй байсан боловч хажуу орны хүнээс халдвар илэрсэн үеэс сэтгэл зүйгээ бэлдэж эхэлсэн. Ер нь бол хоёр л зам байсан. Илэрвэл даруй эмчилгээнд орох. Сохор азаар халдвар илрээгүй бол хэзээ хэлмэгдэхээ хүлээх. Халдвар авахгүй гэх найдвар байхгүй байсан. Нэг өдөрт 50, 60 хүнд халдвар илэрч байсан шүү дээ.

Сэтгэл зүйн хувьд тогтвортой, бодит байдлыг харж байсан болохоор үсээ угаагаад бэлдсэн шүү. Хажуугийн хүмүүс  сэтгэл зүйн цочролд орж байгаа нь илт мэдрэгдсэн. “Би тусах ёсгүй” гээд итгэж чадахгүй, эвлэрч өгөхгүй байгаа нь харагдаж байв.

Шинжилгээний хариу хүлээх үедээ нэг эмэгтэй амандаа дуу аялан сэтгэлээ хуурч байсан бол нэг эмэгтэй нүдэнд нь нулимс цийлэгнээд уйлмаар байвч уйлж чадахгүй байгаа нь анзаарагдсан. Эмнэлгийн хонгилд үймж сандарсан хүмүүсийн дуу илт чангарч хоолой нь хяхтнаж бачуурсан өнгөөр хэн нэгнийг зүхэж, загнаж байгаа нь сонсогдсон. Нэг хүн бүр эмнэлгээс хүчээр дайрч гарах гэж түйвээсэн дээ.

-Халдвар авсны дараа таны биед ямар зовуурь, шинж тэмдгүүд илэрсэн бэ?

-Хоолой бага зэрэг ирвэгнэж, дотор муухайраад хаа нэг ханиасан. Хүн гэдэг цагаа тулаад ирэхээр их сонин зан араншин илэрдэг юм байна. Ханиах үед өрөөний хүмүүс огцом цочиж, бие биеэ эвгүй эвгүй харна. Өөрийн эрхгүй л сэрэмж, сэжиг илэрсэн тэр байдлаасаа өөрөө ч эвгүйрхэнэ. Амт үнэр мэдрэх мэдрэмжээ алддаг гээд байдаг боловч миний хувьд тийм зүйл мэдрэгдээгүй. Махан хоолонд дуршил багатай болчихдог юм байна лээ. Харин амттанд дуртай болсон. Биеийн халуун 35-36 хэмийн хооронд хэлбэлзэж байгаа. Ер нь  коронаг шинжилгээгээр л илрүүлэхгүй бол жирийн ханиад юм уу даа гэж бодохоор л байна. Хүний биеийн дархлаанаас шалтгаалж хүнд, хөнгөн тусдаг байх.

-Баянзүрх дүүргийн нэгдсэн эмнэлгээс Цэргийн төв эмнэлэгт ирэхэд орчин нөхцөл хэр ялгаатай байна вэ. Өдөрт хэдэн удаа цэвэрлэгээ ариутгал хийдэг вэ?

-Маш хол зөрүүтэй үйлчилгээг мэдэрсэн. Цэргийн Төв эмнэлэгт хогоо авах, хоолоо түгээх зэрэгтээ эмч нарын анзааргатай хянуур байдал, харьцаа хандлага нь огт өөр байсан. Орчны ариутгал ч сайн. Халдвар эндээс нэмэгдэхгүй байх гэж бодож байна.

-Эмч нарын ур чадвар, эмчилгээ үйлчилгээ хэр байна вэ?

-Эмч нар эхлээд хаалга тогшиж биднийг амны хаалтаа зүүсний дараагаар орж ирж даралт халуун хэмждэг. Зөвлөгөө, шинжилгээний хариу хэлэх гэх мэтээр үйлчилнэ. Дарамт өгөхөөргүй хэвийн найрсаг харьцаатай. Халдвар авсан хүний сэтгэл зүй гэдэг эмзэг шүү дээ. Янз бүрийн сэтгэл зүйтэй хүн байгаа учир эмч нарын итгэл, хүч өгсөн харилцаа гэдэг эмчилгээнээс илүү эм болдог.

-Цэргийн төв эмнэлэгт ирээд ямар, ямар эмчилгээ хийлгэж байгаа вэ. Найман сая төгрөгтөө дүйцэхүйц эмчилгээ байж чадах болов уу гэдэгт иргэд их эргэлзээтэй байгаа харагддаг?

 -Эмчилгээний өртөгийг сайн мэдэхгүй ээ. Хоёр удаа компьюторт томографын шинжилгээ өгсөн. Уушгиний зураг авахад тарифыг нь харахад 270 мянган төгрөг юм билээ. Шээсний, цусны шинжилгээ ПСР шинжилгээ өгсөн. Миний хувьд өдөрт 15-18 ширхэг эм уудаг. Вирусний эсрэг эмүүд, ходоод хамгаалах эм, вит с, мөөгөнцөрийн эсрэг эм, хоёр төрлийн антибиотик, цус шингэлэх зориулалтаар аспирин ууж байгаа. Энэ ташрамд хэлэхэд нийгмийн даатгалын үйлчилгээг бүрэн үзүүлэх хэрэгтэй. Эрүүл мэндийн даатгалаар эмчлүүлж байгаа ч нийгмийн Даатгал төлж буй иргэд үйлчилгээгээ бүрэн авах эрхтэй байх ёстой.

-Та дүүргийн эмнэлэгт ямар өвчнөө эмнүүлэх гэж хэвтсэн бэ. Коронавирус архаг суурь өвчнийг сэдрээдэг гэж ярьдаг?

-Бөөрний үрэвслээр анх хэвтэж эмчилгээ хийлгүүлж байсан. Үрэвслийн үеийн зовуур арилсан. Хэн бүхэн өвддөг үрэвсэлт өвчнөөр эмчлүүлэх гэж ирээд Баянзүрх дүүргийн эмнэлгээс ковид гэдэг гоц халдвартай өвчин туссан даа гомдолтой л байна. Бөөрний үрэвсэл, бамбайн хордлого, үе мөчний өвчин, нойр булчирхайн үрэвсэл, харвалт, зүрхний шигдээс гэх мэт оношоор хэвтээд халдвар авсан хүмүүс олон байгаа. Эмнэлгийн цэвэрлэгээ, халдваргүйжүүлэлт, хамгаалалт муугаас болж хэлмэгдсэн омгийнхоны нэг болсон нь харамсалтай.

-Халдварын тоо улам нэмэгдэж байгаа энэ үед гэрээр эмчлэх горимд шилжинэ гэж яриад байгаа. Энэ нь хэр оновчтой шийдэл гэж та бодож байна вэ?

-Хөнгөн бол гэрээр эмчлүүлж болохоор санагдсан. Халдвар хамгааллаа сайн хийх л чухал. Мэдээллийн хэрэгсэлээр маш хүндэрсэн өвчтөнийг үргэлж харуулж нийгмийн сэтгэл зүйд хүчтэй нөлөөлж, хүмүүсийг сэтгэл зүйгээр нь хэтэрхий боолчилж байх шиг санагдаад байгаа. Айдсын сэтгэхүйтэй хүн аливааг бодитоор онож харж чадахгүй. Төсөөлөл нь маш хурц хүн олон муу үр дагаварт хүрнэ. Ядаж анхаарал нь сул амьтан хэн нэгний золиос зууш болдог доо. Итгэл нь шалдаа буусан айдастай, дүрсхийсэн, гоморхсон, арга нь барагдсан ард олноо яалтай билээ.

-Эмнэлгийн хоол унд нь амт чанартай байна уу?

-Хоол нь хүрэлцээтэй ч чанартаа анхаарвал зүгээр л байна. Гэхдээ хүмүүсийн хэлээд байгаа шиг “нохойн хоол” ч өгөөгүй ээ. Би лав мөлжсөн яс юмуу түүхий цувдай өгөхийг хараагүй. Хоолоо барахгүй тохиолдол ч байна. Хүмүүст хоолны дуршил өөрчлөгддөг учраас л голж шилэх тал бий байх.

-Ард иргэддээ анхааруулж хэлэх зүйлс юу байна вэ?

-Ханиад томуу дэлгэрсэн үеэр халдвар ямар хурдан түгдэгийг бид мэднэ. Бид бүгдээрээ олон олон халдварын дунд анзааргагүйгээр энэ ертөнцөд амьдардаг. Гэхдээ КОВИД -19 бол гоц урхагтай, ухаалаг вирус. Хүндэрвэл аминд аюултай. Гэхдээ эндсэн хүнээсээ эмчлүүлж аврагдсан нь хувь илүү юм. Монголынхоо эмч, эмнэлэгтээ гүн гүнзгий итгээрэй. Гэхдээ Баянзүрх дүүргийн эмнэлэг биш шүү.

Эх сурвалж: ӨГЛӨӨНИЙ СОНИН