Дэлхийн олон орон Сүнсний баярыг тэмдэглэж байна

Аравдугаар сарын 31-нээс арваннэгдүгээр сарын 1-нд шилжих шөнө дэлхийн олон оронд Сүнсний баяр буюу Ариун бүхний өдрийн битүүнийг тэмдэглэдэг. Уламжлалт ёсоор энэ өдөр багт наадам болдог бөгөөд үүний гол бэлгэ тэмдэг нь шүүр унасан шулам, дотор нь лаа асаасан хулуу юм.

Сүнсний баяр буюу Хэллоуин арваннэгдүгээр сарын 1-ний шөнө тэмдэглэдэг байсан кельтүүдийн алдарт Самхейн баярын нэг хувилбар аж. Англи, Ирланд, хойд Францын газар нутагт амьдарч байсан кельтүүдийн овог аймгууд жилийг зун, өвөл гэсэн хоёр улиралд хуваадаг ба аравдугаар сарын 31-ний өдрийг оны сүүлчийн өдөр гэж үздэг байжээ. Энэ өдрөөс эхлэн өвөл эхэлдэг. Кельтүүд энэ өдөр амьд бүхний ертөнц болон үхэгсдийн ертөнц үүдээ нээж, нөгөө ертөнцийнхөн энэ ертөнцөд орж ирдэг гэж итгэдэг байжээ. Эл шөнийг кельтүүд Сайман буюу Самхейн гэж нэрийддэг байсан гэнэ.

Сүнс, хий үзэгдлээс өөрсдийгөө хамгаалахын тулд кельтүүд гэртээ гэрэл гаргаж, муу ёрыг хүчийг “айлгахын” тулд амьтны гавал, арьсаар хийсэн хувцас өмсдөг байжээ. Энэ үеэр хүмүүс ил галын дэргэд цугларч, ургацын дээж, амьтнаар тахил өргөдөг байсан аж. Баярын бэлгэ тэмдэг болсон хулуу нь зун дууссаныг бэлгэдэхээс гадна дотор нь асаасан гал муу ёрын сүнсийг зайлуулдаг.

Кельтүүд ромчуудад эзлэгдсэний буюу өнгөрсөн мянганы эхээр Сүнсний баяр ромчуудын Фералиа буюу өвөг дээдсийнхээ дурсгалыг хүндэтгэх өдөр, үр жимсний бурхан Помонагийн өдөртэй холилдон уусжээ. 313 онд Христийн шашин эртний Ромын эзэнт гүрний гол шашин болж, улмаар Европт аажмаар тархаж эхэлсэн бөгөөд 609 оны /зарим эх сурвалжид 610 он/ тавдугаар сарын 13-наас хойш Ариун бүхний өдрийг тэмдэглэж ирсэн. XIII зуунд Пап лам III Григорий Гэгээн Питерийн сүмийг арваннэгдүгээр сарын 1-ний адисалснаар Ариун бүхний өдрийг энэ өдөр тэмдэглэдэг болжээ. Анхандаа энэ баяр Ариун бүхний битүүн буюу All Hallows Eve нэртэй байсан бол хожим нь Halloween гэж нэрлэдэг болжээ.

Хэллоуиныг АНУ, Канадад хамгийн өргөнөөр тэмдэглэдэг байна. АНУ-ын иргэд жил энэ баярт зориулан нийт зургаан тэрбум ам.доллар зарцуулдаг байна.